به گزارش تیتر شهر، آلودگی شهرهای بزرگ سبب شده
تا مصائب آلودگی هوا از هوا به آب نیز سرایت کند و صنعتی شدن رو به گسترش در شهرها
نیز باعث شده تا شرایط آلودگی و تنوع آلاینده ها، نیز افزایش یابد.
آلودگی هوا و وجود ذراتی که حاوی مواد شیمیایی و
اسیدی است، بارش باران در بسیاری از نقاط را به یک نگرانی برای میراث دوستان تبدیل
کرده است چراکه معضلی زیست محیطی به نام "باران های اسیدی"، راه تنفس و
ادامه حیات برای بناهای تاریخی در معرض آب و هوا، را تنگ کرده است.
بناهای تاریخی در شهرهای با صبغه تاریخی و
فرهنگی، علاوه بر تهدیدات انسانی با مخاطرات محیط زیستی از این قبیل نیز، دست و
پنجه نرم می کند و در این بین، باران هایی که در ابتدای نیمه دوم هر سال در شهرهای
صنعتی و در عین حال با پتانسیل تاریخی و میراثی، می بارد، سبب می شود تا سلامت این
بناها، به مرور زمان دستخوش تغییر و دچار خردگی شود.
یکی از خطرات
باران های اسیدی این است که این نوع بارش ها، تنها به دلیل آلودگی صنعتی در یک
نقطه بر سر شهر آوار نمی شود بلکه آلودگی در نقطه ای دیگر از کشور و حتی جهان نیز،
می تواند با بادهای شدید به شهرها منتقل و در نهایت با ترکیب مواد مضر آلاینده ها،
برای روزهای متوالی در هوا باقی بمانند و صدها کیلومتر مسافت را طی کنند و به این ترتیب
از کشوری به کشور دیگر انتقال یابند.
اگر غبار اسیدی با
ذرات آب موجود در اتمسفر هوا مخلوط شود، به صورت باران اسیدی فرو میریزد و به محیط
زیست آسیب میرساند. باران اسیدی مستقیماً روی درختان و روییدنیها اثر میکند، در
خاک فرو میرود و تعادل شیمیایی آن را به هم میریزد. این باران پس از فرود به داخل
رودخانهها و دریاچهها راه مییابد و حیوانات و گیاهان آبزی را به هلاکت میرساند.
باران اسیدی رویههای
سنگی ساختمانها، پلها، سدها و... توسط باران اسیدی، ساییده و نابود میشوند. ساختمانهای مشهوری
مانند پارتنون در آتن، مجسمه آزادی در نیویورک، کلیسای سن پول در لندن، تاج محل در
هندوستان، بنای ترایان در رم و کلیسای قدیمی کلن در شهر کلن آلمان به وسیله باران اسیدی
مورد حمله قرار گرفتهاند و رویه آنها در اثر سایش شیمیایی، تغییر شکل یافته است.
رویه این ساختمانها
معمولا از سنگهای آهکدار است. غبار و باران اسیدی وقتی بر چنین ساختمانهایی فرو
مینشیند با کانیهای سنگها فعل و انفعالات شیمیایی انجام داده و آنها را به ماده
پودر مانندی تبدیل میکند.
این مشکل در حال
حاضر تقریبا همه شهرهای ایران را درگیر خود کرده است و سازه های شهری و بناهای
تاریخی بیش از هر بنای دیگری در معرض تهدید قرار دارد. البته با توجه به نوع
مصالحی که در بناهای تاریخی به کار برده شده و همچنین نیاز به مرمت اصولی آنها و
هزینه هایی که برای این کار وجود دارد، دغدغهها برای ریزش بارانهای اسیدی روی سر
بناهای میراثی بیش از سازه های شهری است چراکه این سازهها به راحتی و با مصالح
معمولی و با هزینه های نه چندان قابل توجه قابل تعمیر و نوسازی است.
در حال حاضر
وضعیت بناهای تاریخی ایران در دو فصل پاییز و زمستان، با هشدار جدی روبرو است و از
بناهای دو هزار و پانصد ساله تخت جمشید تا میان نقش جهان و پل های تاریخی 500 ساله
اصفهان در معرض فرسایش قرار دارند و تاکنون نیز پیشرفت علم نتوانسته به مقاومت
آثار تاریخی در برابر باران های اسیدی کمک کند و تنها باید، بعد از خوردگی آثار،
سازمان میراث فرهنگی با هزینه های هنگفت به مرمت آثار اقدام کند و اگر غیر از این
باشد، به مرور زمان بخش هایی از بناها، از بین رفته و دیگر آثار تاریخی ناقص برای
آیندگان به یادگار خواهد ماند.