نقش ایده و مفهوم «کانسپت» در خلق یک اثر معماری

به گزارش تیترشهر:«کانسپت» در معماری، یک راه پاسخ طراحان به وضعیت طراحی و توضیح‌دهنده کار آنهاست.
بسیاری از مردم در رابطه با ایده و کانسپت در طراحی معماری نیاز به کمک دارند و سوال اصلی‌شان این است که چگونه کانسپت خود را توسعه دهند، چطور با طراحی‌شان کنار بیایند و چگونه طراحی خود را توجیه کنند. همه اینها مربوط به فرآیند طراحی است. برخی از پروژه‌ها نیاز به عمق بیشتری در طراحی نسبت به بقیه دارند، اما به‌طور کلی مسائل و مشکلات مشابهی  طی طراحی رخ می‌دهند که شما نیاز دارید تا به آنها رسیدگی کرده و برطرف کنید.
در ایجاد یک طرح خارق‌العاده، موفق و ماندگار به عوامل مختلفی نیازمندیم.
اولین عامل بسیار مهم، ایده کلی و کانسپت طرح است. به‌عبارتی مفهوم پروژه،  اولین عاملی است که ذهن مخاطب را درگیر می‌کند. دومین عامل، عملکردی‌بودن طرح پروژه است. به عبارتی کانسپت پروژه باید به‌نوعی هدایتگر طراح به‌سوی عملکرد و موقعیت کاربر در استفاده از فضا باشد.
سومین عامل، فرم فضا می¬باشد؛ فرمی که از کانسپت و ایده اصلی به‌وجود آمده و وجه فیزیکی ساختمان را شامل می¬شود.
در اینجا، نمونه‌هایی از موارد گفته شده ذکر شده است.
کتابخانه اسکندریه در شهر اسکندریه مصر و یکی از مهم‌ترین کتابخانه¬های دوران باستان است.
معمارى اين بنای شگفت‌انگيز،  شباهت به يك صفحه شيبدار نقره‌اى دارد و روى نمايى از گرانيت خاكسترى حروف الفبا به تمام زبان‌هاى دنيا كنده‌كارى شده است.  ساختمان از بالاترين نقطه به شکل دايره‌اي با شيب بسيار تند به سمت پايين طراحي شده است. طراحی ساختمان کتابخانه به‌شکل خورشید درحال طلوع از سواحل نیلگون دریای مدیترانه می‌باشد و سالن نجوم و ستاره‌شناسی کتابخانه همانند قمری درحال گردش به دور خورشید می‌باشد.

ساختمان مجلس ملی بنگلادش (اثر لویی‌کان) در داکا یک مثال خارق‌العاده معماری قرن نقل شده است. ساختمان مجلس ملی در سال 1982 به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین کارهای کان قرار می‌گیرد.
شکل‌های هندسی، فرم‌های انتزاعی هستند که در فرهنگ سنتی بنگالی یافت می‌شود که هم به‌معنای ایجاد یک اتحاد از هویت فرهنگی قدیم و جدید می‌باشد. در این فرهنگ، کرگدن خاکستری نماد صلح و دوستی است که بهنگام جنگ باعث صلح و دوستی می‌شود و ایده اصلی بنا بوده است.

معبد آب
 از میان دالانِ  دو دیوارِ بتنی عبور می‌کنی، که ناگاه گل‌های نیلوفر روییده بر سطح آب،  مقابل چشمانت و در تراز نگاه قرار می‌گیرد. در وسط این برکه‌مانند، راهی دیده می‌شود که استخر آب را به دو نیم کرده و  پلکانی که از میان استخر آب عبور می‌کند  و تو را به زیر سطح زمین، آب و نیلوفرها می‌برد. معبد اینجاست! اینجا جایی است که راهب‌ها باید به عبادت نشینند.

پروژه‌ها¬یی که در ذیل اشاره می‌شود، کانسپت و ایده‌هایی درون آنها نهفته است.
اولین مثال، پل طبیعت تبریز است که ایده اصلی این پروژه از گره ترکی و چگونگی درهم تنیدن نخ¬ها برای ایده¬پردازی پروژه می‌باشد.

 در پروژه شهرک مانلی واقع در شمال کشور، کانسپت اصلی¬، خانه‌ها و ویلاهای همگون با آن بوم بوده که در ایده طراحی، سعی شده با حفظ هویت آن فضا و ایجاد ته¬مایه مدرن و تلفیق آن با معماری سنتی بومی، ویلاهایی طراحی شود که به‌نوعی با حفظ ارزش¬های گذشته، اثر هنری و مدرن به‌حساب می¬آیند.

در پروژه مرکز خرید نفیس کانسپت اصلی، طرح یک پارچه روی پوسته نمای مدرن است و از طرح¬های پارچه، کانسپت پوسته شکل گرفته و به فراخور حجم روی فرم خالص و اصلی بنا آرام یافت.
 
در پروژه هتل تبریز نیز از طرح گل فرش در طراحی فرم پوسته استفاده شد و کانسپت فرمی نیز از روی فرم ارگ تبریز گرفته شده و بیننده احساس غریبه‌گی با بنا ندارد. به‌نوعی آن را آشنا می¬داند و به برقراری ارتباط بصری با آن می‌پردازد.

علاوه‌بر عناصری مثل کانسپت، ایده و فرم که از اصلی¬ترین عناصر شکل¬گیری یک اثر معماری و به‌طور کامل اثر هنری است، فلسفه‌ای پشت آن قرار دارد و تفکری که آن را بنا کرد، از اصلی¬ترین موارد طراحی یک اثر است که فقدان هر یک از موارد بالا از قدرت و هیبت آن اثر هنری می¬کاهد.
هدف اصلی از بیان موارد بالا این است که ما برای طراحی هویت¬مدار نیاز به استفاده از عناصر کالبدی معماری گذشته مثل موتیف¬ها نداریم و به مفاهیم و معانی گذشته معماری ایران باید پایبند بود.
در یک کلام، یک پروژه موفق و ماندگار، پروژه‌ای است که مفهوم معماری مناسبی در آن نهفته بوده و کانسپت قدرتمندی هدایتگر آن بوده باشد.