به‌رغم کمک‌های غرب و آمریکا به اوکراین و تجهیز نظامی این کشور برای رویارویی با روسیه، ضدحملاتی که با آب و تاب فراوان و تبلیغات رسانه‌ای گسترده از سوی نیروهای نظامی اوکراین علیه مواضع روسیه انجام شده نتوانسته به اهداف خود برسد و از سوی روس‌ها خنثی شده است.
اینکه چرا اوکراین برخلاف حمایت‌های تسلیحاتی تمام‌عیار از سوی غرب نتوانسته در ضدحملات موفق شود، سوالی است که نیاز به تحلیل و بررسی دارد و حتی غربی‌ها نسبت به موفقیت اوکراین با تردید نگاه می‌کنند.
«رحمان قهرمان پور» کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با ایسنا، در تحلیل خود از عدم موفقیت اوکراین در ضدحملات علیه مواضع روسیه و در مقابل، قدرت روسیه در پاسخ به ضدحمله‌ها گفت: فراموش نکنیم ارتش روسیه تحت هر شرایطی از ارتش اوکراین قوی‌تر است. در سال گذشته اتحادیه اروپا و غرب به خاطر ملاحظاتی که در مورد روسیه داشتند و نمی‌خواستند تحریک شود، کمک‌های نظامی زیادی به اوکراین نکردند.
او تصریح کرد: اروپا و مخصوصا فرانسه مخالف بودند که سلاح بیشتری به اوکراین داده شود. حتی آلمان و فرانسه بر این نظر بودند که اگر سلاح بیشتری به اوکراین داده شود ممکن است روسیه واکنش داشته و تحریک شود.
این کارشناس مسائل بین‌الملل همچنین بیان کرد: بنابراین ارتش اوکراین به لحاظ ساختار دفاعی نیروهای مسلح این کشور پیش از شروع جنگ به اندازه اهدافی که کی‌یف به دنبال آن بود، توسعه نیافت، در واقع ارتش اوکراین در قیاس با اروپایی‌ها ضعیف بود و قدرتمند نشده بود.
«لوید آستین» وزیر دفاع آمریکا ماه گذشته درباره تجهیز اوکراین به انواع سلاح‌ها گفت: زمین را به آسمان می‌دوزیم تا اوکراین آنچه را که نیاز دارد به دست آورد. ایالات متحده و شرکای آن قابلیت‌های حیاتی مانند دفاع هوایی و مهمات را در اختیار اوکراین قرار داده‌اند.
در حالی که آمریکا، اوکراین را حتی به تسلیحات خوشه‌ای نیز مجهز کرده است، روزنامه نیویورک‌تایمز در گزارشی نوشت: برخی تجهیزات ارسالی ناتو مناسب جنگ اوکراین نیست از جمله خودروهای زرهی «اینترنشنال مکس‌پرو» که بیشتر در عملیات‌های ضدشورش کاربرد دارند تا جنگ با روسیه!
همچنین برخی از سربازان اوکراینی از مدت‌زمان کوتاه و کیفیت نامناسب آموزش‌هایی در آمریکا گذرانده‌اند، انتقاد کرده‌اند. به عنوان مثال، یکی از این سربازان به نیویورک‌تایمز گفت که در مدت آموزش در آمریکا مدام با مربیان درگیر می‌شده، زیرا آنها بر اساس تجارب خود در جنگ‌های عراق و افغانستان به نیروهای اوکراینی آموزش می‌دادند، حال آنکه شیوه‌های جنگی روسیه تفاوت بسیاری با تاکتیک‌های عراق و افغانستان دارد!
در چند ماه گذشته مجموعاً ۳۶ هزار سرباز اوکراینی بین چهار تا ۶ هفته آموزش نبرد هماهنگ دیدند تا در ضدحمله خود علیه روسیه عملکرد بهتری داشته باشند. با این وجود، نیروهای اوکراینی در گفت‌وگو با نیویورک‌تایمز اعتراف کرد که در طول ضدحمله، مخصوصاٌ در اوایل آن، متحمل تلفات بسیار سنگینی شدند. شدت تلفات تا حدی بود که گاهاً تیپ‌ها از میدان نبرد خارج می‌شدند تا مجدداً عضوگیری کنند.
قهرمان پور در ادامه خاطرنشان کرد: کمک‌هایی که بعد از جنگ روسیه و اوکراین، به کی‌یف شد از نظر حجم زیاد بود اما زیرساخت مناسب برای ارتش اوکراین تدارک دیده نشده بود لذا کارایی لازم را نداشت. هدف از این کمک‌ها این نبود که اوکراین پیروز شود، بلکه هدف این بود جلوی پیشروی روسیه را بگیرند. شاید بتوان گفت اوکراین از این منظر که مانع پیشروی گسترده روسیه شد، موفق بود.
قهرمان پور در ادامه یادآور شد: روسیه بعد از گرفتن شهر باخموت خط دفاعی‌اش را مستحکم کرد. احتمالا روسیه می‌خواهد استان‌هایی را که تصاحب کرده نگه دارد تا در فرصت مناسب به عنوان ابزار چانه زنی در مذاکرات صلح استفاده کند. به همین منظور از ابتدای امسال روسیه خطوط دفاعی خود را در مقابل اوکراین مستحکم کرد.
این در حالی است که وبگاه «هیل» وابسته به کنگره آمریکا روز چهارشنبه نوشت اوکراین بیش از ۲۰ درصد از تسلیحات تازه خود را که توسط غرب ارسال شده بودند، تنها در عرض ۲ هفته از دست داد. این ضدحمله شکست‌خورده، امیدهای ناتو را برای یک دستاورد نظامی بزرگ علیه روسیه کم‌رنگ کرد.
رسانه‌های آمریکایی، مقامات غرب ارزیابی‌های «تکان‌دهنده‌ای» از میزان توانایی اوکراین در ضدحملات دریافت کرده‌اند که آنها را نسبت به میزان موفقیت ضدحمله اوکراین مردد کرده است.
مایک کیگلی، عضو دموکرات مجلس سنای آمریکا پس از دیدار با فرماندهان آمریکایی که مسئولیت آموزش نیروهای اوکراینی را در اروپا بر عهده دارند، گفت: اکنون دشوارترین دوره جنگ است. اطلاعات ما تکان‌دهنده است. چالش‌های پیش رو به ما یادآوری شده‌اند.
مقامات می‌گویند که انتظارات از ضدحمله اوکراین در ابتدا «غیرواقعی» بود و حالا باعث شده تا برخی کشورهای غربی به کی‌یف فشار بیاورند تا روند مذاکرات صلح را آغاز کند، از جمله آمادگی برای اعطای امتیاز ارضی.
«جان کربی» هماهنگ‌کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید نیز اعتراف کرد: حتی اوکراینی‌ها از جمله «ولودیمیر زلنسکی» رئیس‌جمهور این کشور گفته‌اند که ضدحمله با آن سرعت و وسعتی که مایل بودند به پیش نمی‌رود. هر چند که آنها در حال پیشرفت هستند، با این حال پیشرفت آنها تدریجی و کند است.
قهرمان‌پور همچنین درباره اینکه برخی از تحلیل ها حکایت از این دارد که ریاست‌جمهوری بایدن به مسئله اوکراین گره خورده است، گفت: انتخابات ریاست‌جمهوری تک متغیره نیست و نمی‌توانیم بگوییم تنها یک متغیر سرنوشت انتخابات ریاست‌جمهوری را تعیین می کند. برای مثال عده‌ای از کارشناسان می‌گویند سرنوشت خاورمیانه به رویکرد آمریکا بستگی دارد یا سرنوشت اسرائیل به مسئله عادی‌سازی روابط با عربستان و... اما در انتخابات ریاست‌جمهوری معمولا موضوعات سیاست خارجی اثرگذار نیستند زیرا رأی‌دهندگان با پیچیدگی‌های سیاست خارجی آشنایی ندارند.
این کارشناس مسائل بین الملل افزود: نمونه این اتفاقات، ماه‌های منتهی به انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۰ آمریکاست. ترامپ تلاش کرد تا جلسه عادی‌سازی روابط امارات با اسرائیل و بحرین برگزار شود اما دیدیم که این اقدام خیلی به کمکش نیامد.
هیل می‌نویسد ضدحمله شکست‌خورده اوکراین، بایدن را در «موقعیت سختی» قرار می‌دهد و او به جای آنکه تجدیدنظری درباره استراتژی‌اش داشته باشد، صرفا پول خرج می‌کند و منتظر وقوع «معجزه» است و همچنان امید دارد بلکه شاید اوکراین بتواند نیروهای روسیه را شکست دهد.
