دکتر شاهین شادنیا با اشاره به اینکه همه الکل‌ها اعم از اتانول (الکل اتیلیک) یا الکل چوب، متانول و... فی‌نفسه سمی هستند، گفت: چیزی به عنوان الکل غیرسمی وجود ندارد؛ اما چیزی که در جامعه به غلط مصطلح شده این است که اتانول غیر سمی است و تنها الکل چوب یا متانول سمی هستند. این دیدگاه هم به این علت شکل گرفته که افراد عوارض مصرف الکل چوب و متانول را با سرعت بیشتری نسبت به اتانول متوجه می‌شوند.
عوارض بلند مدت مصرف الکل
وی با بیان اینکه تنها زمان بروز عوارض مصرف هر یک از انوع الکل‌ها ممکن است با یکدیگر تفاوت داشته باشد، تصریح کرد: به عنوان مثال فردی که مصرف کننده مزمن اتانول (الکل اتیلیک) است در دراز مدت دچار سیروز الکلی (کبد چرب و...)، عوارض گوارشی، التهاب لوزالمعده، کم خونی و... می‌شود.
میزان بی‌خطر در مصرف مشروبات الکلی وجود ندارد
عضو هیئت مدیره انجمن سم‌شناسی و مسمومیت ایران، تاکید کرد: بر اساس بررسی‌های صورت گرفته در نگارش مقالات علمی، حتی در کشورهایی که مصرف الکل در آنها منع شرعی ندارد، نشان داده شده است که میزان بی‌خطری برای مصرف الکل (تقلبی و غیر تقلبی) صفر است؛ یعنی نباید برای یک لذت کوتاه مدت ریسک عوارض و خطرات را به جان خرید چراکه بسیاری از عوارص مصرف، مانند کوری ماندگار است.
دسته‌بندی و عوارض الکل‌های تقلبی
او در خصوص مصرف الکل‌هایی که به شکل تقلبی تهیه می‌شوند، اظهار کرد: متانول، الکل چوب و اتیلن گلیکول به عنوان ضد یخ در این دسته‌بندی قرار می‌گیرند که متاسفانه افرادی که مصرف کننده باشند ممکن است دانسته یا ندانسته استفاده کنند و دچار عوارض و مسمومیت‌های حاد ناشی از این مواد شوند.
رییس بخش مسمومین بیمارستان لقمان حکیم درباره عوارض حاد مصرف الکل‌های تقلبی نیز به ایسنا توضیح داد: در مراحل و ساعات اولیه مصرف این الکل‌های تقلبی ممکن است فرد علامت خاصی را مشاهده نکند و تنها حالت مستی و علائم گوارشی را تجربه کند چون این الکل‌های تقلبی پس از ورود به بدن باید متابولیزه شده و تولید متابولیت سمی کند که همان‌ها هم عوارض جدی به وجود می‌آورند و چون این فرایند مدتی زمان می‌برد، معمولا از ۶ تا ۷۲ ساعت پس از مصرف الکل تقلبی، فرد علائم مسمومیت را در خود مشاهده می‌کند.
وی افزود: علائم عمدتا با عوارض چشمی آغاز می‌شود؛ به این صورت که فرد مصرف کننده پس از چند ساعت اعلام می‌کند که با تاری دید، از دست دادن بینایی، مشاهده علائمی مشابه برفک تلویزیون، توهمات بینایی و ... مواجه شده است. اگر بیمار همان زمان به مراکز درمانی مراجعه نکند ممکن است این علائم پیشرفت کرده و علائم عصبی به صورت کاهش سطح هوشیاری، تشنج، خون‌ریزی‌های داخل هسته‌های قاعده‌ای مغز و در نهایت مرگ رخ دهد.
لزوم مراجعه به مراکز درمانی حتی قبل از شروع علائم
او تاکید کرد: اگر فرد مصرف کننده پیش از شروع علائم ذکر شده احساس نگرانی کند و سریعا به مراکز درمانی مراجعه کند، صرفا به عنوان بیمار تحت درمان و بررسی قرار می‌گیرند و موضوع مصرف مشروبات الکلی تقلبی به جایی انعکاس پیدا نمی‌کند؛ بنابراین فرد نباید با احساس نگرانی از این موضوع مراجعه به مرکز درمانی را به تاخیر انداخته و جان خود را در معرض خطر قرار دهد.
شادنیا ادامه داد: بهتر است افراد مصرف کننده، نمونه الکل مصرفی تقلبی را در صورت موجود بودن همراه خود به مرکز درمانی بیاورند چون برخی مراکز امکان اندازه‌گیری این الکل‌های تقلبی را دارند و همین هم به روند درمان کمک بسیاری می‌کند. در مورد الکل‌های تقلبی هرچه تشخیص سریع‌تر صورت گرفته و اقدامات درمانی هم زودتر آغاز شود، احتمال بروز علائم مسمومیت کمتر می‌شود.
وی با اشاره به اینکه مسمومیت‌ها به دو دسته عمدی و غیرعمدی تقسیم‌بندی می‌شود، اظهار کرد: مسمومیت‌های غیرعمدی عموما در دو طیف سنی کودکان و سالمندان رخ می‌دهد. مسمومیت‌های عمدی گاهی مانند مصرف مشروبات الکلی و سوءمصرف مواد به جهت سرخوشی و یا به قصد خودکشی است که اینگونه موارد بیشتر در طیف سنی ۲۰ تا ۴۰ سال مشاهده می‌شود و شیوع سنی و جنسی این نوع از مسمومیت‌ها در گروه خانم‌ها و آقایان تقریبا برابر است؛ البته در خانم‌ها شدت مسمومیت‌ها کمتر است.
