احیای این آثار، همکاری همگان را می‌طلبد

به گزارش تیترشهر:  از مهم‌ترین مشکلاتی که شهر اهواز با آن مواجه است و متأسفانه از سوی هیچ نهادی جدی تلقی نمی‌شود، تخریب بناهای تاریخی بوده که بسیاری از آنها حتی ثبت ملی هم نشده است. علاوه برآن، توجه نکردن مسئولان مربوطه نیز موجب شده تا بناهای باارزشی چون هتل «قو» در آستانه تخریب کامل قرار گیرد. قطعاً مرگ خاموش این آثار باارزش می‌تواند رفته رفته هویت تاریخی و فرهنگی منطقه را از مردم بگیرد.

«سید ابراهیم موسوی»، مشاور گردشگری مدیرکل میراث فرهنگی خوزستان در خصوص نقش بناهای تاریخی در هویت بخشی به جامعه گفت: هویت هر شهر یا منطقه از بخش‌های مختلفی شکل می‌گیرد که بناهای تاریخی نقش مهمی در این مقوله دارد، چرا که هریک از این بناها معرف هنر، معماری و فرهنگ زمان خود است.


مشاور گردشگری مدیرکل میراث فرهنگی خوزستان درخصوص اهمیت ورود سرمایه‌گذاران بخش خصوصی به این عرصه گفت: قطعاً باید‌ شأن بناهای تاریخی حفظ شود، اما بدون حضور سرمایه‌گذاران بخش خصوصی و قرار گرفتن بناهای تاریخی در چرخه اقتصادی امکان احیا و حفظ این آثار ارزشمند وجود نخواهد داشت. در این زمینه فراهم کردن شرایط ورود بخش خصوصی توسط صندوق احیا و بهره‌برداری از بناهای تاریخی می‌تواند کمک خوبی باشد. تا امروز خانه «مستوفی» و سرای «افضل» در شوشتر و خانه «محسنی» در بهبهان توسط صندوق احیا به بخش خصوصی واگذار شده و بنا بود خانه «ماپار» اهواز نیز به بخش خصوصی واگذار شود که متأسفانه به دلیل وجود یک کتابخانه در زیرزمین این خانه و نبود همکاری برای تخلیه بنا تا امروز شرایط واگذاری مهیا نشده است.


وی با اشاره به وضعیت نگران‌کننده هتل قو به‌عنوان نخستین هتل شهراهواز، گفت: متأسفانه بسیاری از مالکان تمایل به تخریب و خارج کردن این بنا از فهرست آثار ملی دارند. از طرفی، بخش خصوصی هم حاضر به سرمایه‌گذاری در این حجم نیست؛ در نتیجه بنای با ارزشی مثل هتل قو در آستانه ویرانی کامل قرار گرفته است.


موسوی در خصوص بی‌توجهی شهرداری اهواز نسبت به حفظ بناهای تاریخی این شهر، تصریح کرد: معتقدم، مسئولان شهری اهواز در کنار سازمان میراث فرهنگی خوزستان وظیفه حفظ بافت و بناهای تاریخی شهر را بر عهده دارند، اما متأسفانه در ردیف بودجه سال 95 شهرداری اهواز تنها 200میلیون تومان برای مرمت خانه‌های تاریخی در نظر گرفته است.


وی درمورد ارائه تسهیلات به مالکان بناهای تاریخی، گفت: می‌توانیم با ارائه تسهیلاتی در حوزه مرمت و بهره برداری، مالکان را ترغیب به احیا و حفظ بناها کنیم. شهرداری‌های بسیاری از شهرها برای مرمت این آثار عوارضی از مالکان دریافت نمی‌کنند و در صورت تبدیل بناها به مراکز گردشگری، مالکان تا چند سال از پرداخت مالیات معاف هستند که این قانون در حال حاضر نیز اجرا می‌شود.


بی توجهی متولیان به آثار تاریخی


«مجتبی گهستونی»، سخنگوی انجمن دوستداران میراث فرهنگی «تاریانا» نیز با اشاره به تعداد اندک بناهای ثبت شده در اهواز، گفت: از سال 1310 که روند ثبت آثار تاریخی آغاز شده تا امروز تنها 40 اثر تاریخی این شهر شامل پل، میدان، مغازه، خانه و بناهای اداری به ثبت رسیده و این تعداد اندک نشان دهنده بی‌توجهی متولیان امر بوده است. درخصوص امکان بازدید از بناهای تاریخی شهر اهواز نیز بجز پل‌ها، میدان چهارشیر و چند بنای دیگر، هیچ بنای قابل بازدیدی در اهواز وجود ندارد.


وی با انتقاد از عملکرد ضعیف معاونت سرمایه‌گذاری سازمان میراث فرهنگی در دوره‌های مختلف، اظهارداشت: به دلیل نبود نگاه فرهنگی این افراد و سرمایه گذاری‌های ناموفق در بخش‌هایی چون برج سازی، رستوران‌سازی و هتل‌سازی متأسفانه تا امروز نتوانسته‌ایم شاهد ورود یک سرمایه‌گذار جدی برای احیای بافت تاریخی اهواز باشیم.


گهستونی با اشاره به تخریب حدود 40 درصدی بنای هتل قو، افزود: اگر برای این هتل سرمایه‌گذاری وارد عمل می‌شد یا سازمان میراث فرهنگی مسأله را به صورت جدی از طریق مالک بنا پیگیری می‌کرد امروز هتل قو را به‌عنوان یک بنای شاخص که مردم آن را می‌شناسند می‌دیدیم و شاهد تخریب آن نبودیم.


وی با اشاره به اینکه با وجود بارندگی‌های امسال شاهد تخریب به مراتب بیشتر این بنای تاریخی زیبا و ارزشمند خواهیم بود، ادامه داد: متأسفانه همکاری بین مالک هتل قو و میراث فرهنگی برای حفظ واحیای این بنا وجود ندارد. سال قبل و در سفر هیأت وزارت راه و شهرسازی به اهواز بنا شد این وزارتخانه در خصوص حفظ و احیای چند بنای شاخص اهواز از جمله هتل قو و سرای «معین التجار» اقدام‌هایی انجام دهد که متأسفانه برای نجات هتل قو اقدامی صورت نگرفته ودرمورد بنای معین التجار نیز شنیده‌ها حاکی از آن است که وزارت راه و شهرسازی می‌خواهد ساختمان صنایع دستی (روبه‌روی هتل پارس) را با معین التجار معاوضه و شماره ثبت معین التجار را به مالک آن بدهد. قطعاً زنده کردن بنای معین التجار به قیمت نابودی بنای دیگر بدعت‌گذاری اشتباهی است که در صورت انجام قطعاً در آینده دامنگیر سایر بناهای استان نیز خواهد شد.


گهستونی با اشاره به تخریب بالکن «مهدیان» و سرای «عجم» به‌عنوان دو اثر ثبت ملی شهر اهواز، اظهارداشت: شرط اول برای ثبت بناهای تاریخی رضایت مالکان است. در گذشته شاهد ثبت بناهایی در اهواز بوده‌ایم که متأسفانه مالکان اقدام به خارج کردن بنا از فهرست آثارملی و تخریب آنها کرده‌اند که در این خصوص می‌توان به بالکن مهدیان(روبه‌روی بیمارستان امام) که روزگاری فروغ فرخ زاد در آن زندگی می‌کرده و سرای عجم اشاره کرد که مالکان آنها آزادانه اقدام به تخریب بناها کرده و میراث فرهنگی نیز به لحاظ قانونی پیگیری نکرده است.
این فعال میراث فرهنگی خواستار تشکیل کارگروهی به منظور حفظ و احیای بافت و بناهای تاریخی اهواز شد و پیشنهاد کرد، سازمان میراث فرهنگی، شهرداری و شورای شهر، منطقه 7 شهر اهواز را به‌عنوان محور فرهنگی و تاریخی قرار دهند تا این منطقه الگویی برای این شهر و سایر شهرهای کشور شود.