محمد احمدی بافنده مدیرعامل تازه کار مترو پدیده دستفروشی را از معضلات زندگی شهری تهرانی ها می داند که برای مواجهه صحیح و منطقی با آن، خلاء قانونی وجود دارد. به همین جهت است که دولت و مجلس باید برای ساماندهی و جلوگیری از گسترش آن همراهی و چاره اندیشی کنند. همین صحبت آغاز یک طرح مصلحت اندیشانه است که خدا می داند تا چه زمانی طول خواهد کشید تا سایه سنگین نظارت غیر اصولی با شعار ساماندهی کار را خود را آغاز کند و در اندک زمانی جمع شود.
احمدی بافنده هفت ماه است که بر کرسی مدیریت مترو تهران تکیه زده و می خواهد سمت و سوی مدیریت را تغییرات اساسی دهد. او اعتقادی به ورود مستقیم به موضوع مقابله با دستفروشان مترو ندارد لذا برنامه ریزی او برای ساماندهی مترو به شکل دیگری است اما تجربه ثابت کرد که تغییرات و دگرگونی های این چنینی یا تبلیغاتی است و یا نتیجه سو دارد.
بافنده مترو را مسئول برخورد با دستفروشان نمی داند و اعتقاد دارد باید به نحوی برخورد شود که نه رضایت مردم خدشه دار شود و نه عده ای از نان خورد بی افتند. او دستفروشان مترو را به دو دسته نیازمند که برای امرار معاش به این حرفه روی آورده اند و افرادی که دستفروشی را به عنوان شغل و به قول خودش برای "کاسبی" انتخاب کرده اند تقسیم می کند که البته تعدادی از آنها هم شهرستانی هستند. هرچند شهرداری نمی تواند به تنهایی به موضوع دستفروشان ورود پیدا کند اما به گفته بافنده برای ساماندهی زنان دستفروش با ستاد توانمندسازی زنان هماهنگی های انجام داده است. این ستاد اطلاعات کاملی از وضعیت و تعداد زنان بدسرپرست و بی سرپرست تهران دارد و می‌تواند به راحتی دستفروشان نیازمند را از غیرنیازمند که بعضا ساکن تهران هم نیستند و دستفروشی را به عنوان شغل انتخاب کرده اند تشخیص دهد. براساس برنامه ریزی های صورت گرفته هم قرار است ستاد توانمندسازی زنان نسبت به ارائه آموزش های لازم و مرتبط به دستفروشان اقدام کند. برای ساماندهی دستفروشان مرد هم تفاهم نامه ای با شرکت ساماندهی مشاغل امضا شده که بر اساس آن بناست مردان در شب بازارها و روز بازارها ساماندهی شوند.
بافنده با رواج دستفروشی به عنوان شغلی کاذب در تهران کاملا مخالف و
معتقد است که ستاد مبارزه با قاچاق کالا باید به این موضوع رسیدگی کند. به همین علت
هم مکاتباتی با این سازمان صورت گرفته تا از فروش کالاهای قاچاق جلوگیری شود اما
هنوز هیچ قدمی
از سوی ستادی ها برداشته نشده است. هر چند مترو در فکر
انعقاد تفاهم نامه با پلیس هم هست و گویا تفاهمات لازم با سایر سازمان ها برای
ساماندهی دستفروشان هم انجام شده و دستورالعمل شناسایی دستفروشان نیز آماده ابلاغ
است.
به گفته احمدی بافنده این شناسایی بر پایه خود اظهاری است؛ به این صورت که فرم هایی شامل آدرس، مشخصات، حرفه و...، تهیه و میان آنان توزیع خواهد شد؛ اما سوال اینجاست که آیا این طرح برای دستفروشانی که برخی از سایه خودشان هم می ترسند و دچار آسیب های زیادی هستند یا حتی همان هایی که به قول مدیرعامل مترو از طریق دستفروشی کاسبی می کنند می تواند اجرایی باشد. یعنی باید انتظار داشته باشیم که دستفروشان یک به یک بنشینند و فرم های شهرداری را پر کنند و به ماموران زرد جلیقه تحویل دهند یا می شود از تعدادی مددکار اجتماعی هم استفاده کرد؟ آنان را در ایستگاههای مترو مستقر کرد تا بتوانند با دستفروشان ارتباط برقرار کرده و شناسایی شان کنند. تجربه ای که برخی سازمان ها هم دارند و به راحتی می توان از آن بهره مند شد. چراکه به نظر می رسد هر چند مدیرعامل مترو خود را مسئول رسیدگی به موضوع دستفروشان نمی داند اما خواسته و ناخواسته از انجا که سال هاست شهردار تهران شعار " شهرداری را از یک نهاد خدماتی به یک نهاد اجتماعی تبدیل می کنیم" سر داده و از آنجا که دستفروشی مترو هم از معضلات اجتماعی شهر محسوب می شود و مدیرعامل مترو خود این موضوع را مطرح کرده است، بنابراین به نظر می رسد که رسیدگی به این مشکل باید در راس برنامه های شهرداری تهران باشد. همانطور که اطلس آسیب های اجتماعی شهر تهران تهیه شد، مطالعات در خصوص آسیب های موجود در مترو تهران به ویژه از منظر مقابله با مشاغل کاذب و دستفروشی ضروری است. هر چند که ساماندهی به مترو تهران یکی از آرزوهای مردم است اما چنین رفتارهایی بیشتر به یک مانور رسانه ای و ظاهر تبلیغاتی شباهت زیادی دارد زیرا اگر قرار باشد مترو ساماندهی شود باید از ورود هر نوع کالا برای فروش جلوگیری شود و بعد از آن به دنبال راه حل جدیدی بود زیرا عرضه کالاهای بی کیفیت و غیر استاندارد سلامت مردم را هدف قرار می دهد و اگر مترو خود را متصدی حراست از دستگاه های زیر دست خود می داند باید اقدامی حساب شده بکند این که بخواهد دستفروشان را ساماندهی کند یعنی آنها را به رسمیت شناخته و می تواند بر روی درآمد زایی از آنها حساب کند.
