استفاده از دندان مصنوعی یکی از روش‌های رایج در علم پزشکی و دندان‌پزشکی است که شرایط مخصوص به خود را دارد و فرد در صورت نیاز و یا تجویز پزشک می‌تواند از آن استفاده کند. در این مطلب با شما هستیم تا شما را با هر آنچه که باید در رابطه با دندان مصنوعی بدانید آشنا کنیم.
به طور کلی باید بگوییم که دندان مصنوعی در واقع لثه و دندانی است که با توجه به فرم فک و دهان فرد قالب گرفته شده و مورد استفاده قرار می‌گیرد. دندان‌های مصنوعی را در برخی از شرایط می‌توان جایگزینی برای دندان‌های طبیعی دانست که فرد به هر دلیلی آنها را از دست داده است. دندان‌های مصنوعی انواع متفاوتی دارند که بسته به نیاز فرد مورد استفاده قرار می‌گیرند.
پیش از این دندان‌های مصنوعی را با متریال‌هایی همچون پرسلین یا پلاستیک می‌ساختند، اما امروزه پروتز‌های مدرن‌تری برای این کار مورد استفاده قرار می‌گیرند که غالباً از رزین سخت تهیه می‌شوند. نکته‌ای که باید به آن اشاره کنیم این است که متریال و جنس دندان‌های مصنوعی نسبت به دندان‌های طبیعی بسیار شکننده‌تر هستند. این یعنی در صورت عدم مراقبت درست از آنها و یا افتادن بر روی زمین می‌توانند به راحتی ترک بخورند و بشکنند.
معمولاً ساختار دندان‌های مصنوعی به گونه‌ای طراحی می‌شوند که رزین به کار رفته در آنها، کاملاً مشابه دندان‌های طبیعی باشد و در ساخت دندان مصنوعی نیز از ماده‌ای پلیمری و انعطاف‌پذیر استفاده می‌شود تا به راحتی بتواند بر روی یک خط طبیعی بر روی لثه قرار بگیرد.
استفاده از دندان مصنوعی برای کسانی که تمامی دندان‌های خود و یا بخشی از آن را از دست داده‌اند توصیه می‌شود. این راهکار نه تنها ظاهر زیبایی به دهان و لبخند می‌بخشد، بلکه از ساختار اطراف گونه‌ها، لب‌ها و همین‌طور دهان نیز حمایت می‌کند و آنها را سالم‌تر نگه می‌دارد. استفاده از دندان مصنوعی در کنار تمامی این موارد می‌تواند امکان غذا خوردن و جویدن غذا را نیز برای فرد به مراتب راحت‌تر سازد. به همین دلیل نیز فرد می‌تواند رژیم غذایی سالم‌تر و مناسب‌تری را پیش بگیرد.
همان‌طور که پیش از این نیز اشاره کردیم، اصولاً دندان‌های مصنوعی تنوع بالایی دارند و می‌توان آنها را در دسته‌بندی‌هایی متفاوت قرار داد. به طور کلی دسته‌بندی‌های کلی دندان مصنوعی شامل این موارد می‌شوند:
این نوع از دندان‌های مصنوعی برای کسانی مناسب است که به هر دلیلی، تمامی دندان‌های طبیعی خود را در هر دو فک بالا و پایین از دست داده‌اند. دندان‌های مصنوعی کامل نیز، خود به دو نوع کلی دندان مصنوعی کامل معمولی و همین‌طور دندان مصنوعی کامل فوری تقسیم‌بندی می‌شوند.
دندان مصنوعی‌های معمولاً در واقع همان‌هایی هستند که چیزی حدود ۸ تا ۱۲ هفته بعد از کشیده شدن دندان‌ها و التیام پیدا کردن لثه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. دندان مصنوعی‌های کامل فوری، اما از قبل آماده می‌شوند و به محض آنکه دندان‌های فرد کشیده شد در دهان او قرار می‌گیرند.
این نوع از دندان مصنوعی‌ها به زمانی برای التیام پیدا کردن لثه‌ها نیازی نخواهند داشت. نکته‌ای که باید در رابطه با این نوع دندان مصنوعی‌ها ذکر کنیم این است که آز آنجایی که استخوان و لثه‌ها به مرور زمان و در زمان التیام یافتن دچار انقباض می‌شوند، این نوع از دندان مصنوعی‌ها نیز در این زمان به دستکاری و تنظیم به مراتب بیشتری نیاز خواهند داشت.
دسته دوم از دندان مصنوعی‌ها یا در واقع همان ایمپلنت‌های دندان نمونه‌های ثابتی هستند که می‌توانند جایگزینی برای دندان‌های طبیعی به حساب آیند و موجب بازگشت زیبایی دندان‌ها و لبخند شما شوند.
نکته‌ای که در رابطه با این روش باید اشاره کنیم هزینه نسبتاً زیاد آنها نسبت به دندان مصنوعی‌های متحرک است. با این حال ترکیب ایمپلنت و بریج را می‌توان ملموس‌تر و نسبت به دندان‌های طبیعی مشابه‌تر دانست. لازم به ذکر است از آنجایی که ایمپلنت‌های دندان به استخوان فک بیمار اتصال پیدا می‌کنند لازم است که چیزی حدود ۶ ماه قبل از ایمپلنت، قلابی فلزی به صورت دائمی در داخل استخوان فک او قرار بگیرد. به خاطر داشته باشید درست است که ایمپلنت می‌تواند کم‌کم جای خود را به عنوان جایگزین خوبی برای دندان مصنوعی باز کند، اما این روش نمی‌تواند برای تمامی افراد مناسب باشد.
دندان مصنوعی تکه‌ای که به آن دندان مصنوعی جزئی و یا پروتز پارسیل دندان نیز می‌گویند در واقع از دندان مصنوعی تشکیل می‌شود که به پایه‌ای پلاستیکی و همرنگ با لثه و بعد از آن به بدنه‌ای فلزی متصل است. این بدنه فلزی است که می‌تواند دندان را در جای خود به خوبی نگه دارد.
معمولاً استفاده از دندان مصنوعی تکه‌ای به افرادی توصیه می‌شود که تعدادی از دندان‌های خود را به هر دلیل از دست داده‌اند و نمی‌خواهند که از ایمپلنت و یا پل استفاده کنند. این روش در شرایطی به کار گرفته می‌شود که یک یا چند دندان طبیعی در فک بالا و یا پایین هنوز باقی مانده باشند.
مراقبت از دندان مصنوعی
طبیعتاً دندان مصنوعی نیز مانند هر روش درمانی در زمان استفاده نیازمند مراقبت‌های مخصوص به خود خواهد بود. در وهله اول باید بدانید که به هیچ عنوان نباید دندان مصنوعی خود را با موادی همچون آب داغ، مواد شوینده آَشپزخانه، مواد ساینده، مواد سفیدکننده رخت‌شویی، الکل متیلی، مواد ضدعفونی‌کننده و... تمیز کنید.
لازم است که برای حفظ و رعایت بهداشت دندان‌های طبیعی خود، بعد از هر وعده غذایی، دندان‌های مصنوعی‌تان را به خوبی تمیز کنید. معمولاً متخصصین و دندان‌پزشکان روش‌های صحیح استفاده از مسواک و همین‌طور نخ دندان برای دندان‌های مصنوعی را به شما آموزش می‌دهند، به همین دلیل نیز لازم است که به تمامی آنها دقت کافی را داشته باشید.
برای صرف اولین وعده غذایی بعد از استفاده از دندان مصنوعی بهتر است که به سراغ غذا‌های نرم مثل سبزیجات پخته‌شده بروید. در کنار این می‌توانید تکه‌های کوچکی از غذا را گاز بزنید و آنها را با آرامی بجوید. توصیه دیگری که برایتان داریم این است که در صورت امکان، مواد غذایی را به صورت همزمان و همین‌طور در هر دو طرف دندان خود بجوید.
