به گزارش تيتر شهر ،ماه رمضان حال و هواي خاص خودش را دارد،گذشته از حال و هواي معنوي ، ماه رمضان براي شهروندان تهراني به معناي استفاده از شب هاي شهر است. خيابان هايي كه در ديگر ماه هاي سال با نزديك شدن عقربه هاي ساعت به 24 كم كم درتاريكي فرو مي رود در ماه رمضان حال و هواي ديگري دارد و مردم اجازه دارند تا هنگام سحر از فضاي شهر استفاده كنند بدون اين كه مشكلي برايشان پيش بيايد.
گفته مي شود تاريكي خيابان ها بعد از ساعت 24 به دليل حفاظت از شهر و شهروندان است اما مگر در ماه رمضان چه اتفاقي مي افتد كه شهروندان تا صبح در خيابان ها هستند بدون اين كه از نظر امنيتي مشكلي وجود داشته باشد.آيا شهري كه پس از ساعت ۱۲ شب به خانه ارواح ميماند، امنتر است يا شهري كه هويت زنده خود را حفظ كند؟ چنانچه به ناچار فردي از افراد خانواده پس از نيمه شب بخواهد به ضرورت بيرون برود، با اين خيابانهاي سوت و كور،چطور جرات كند اين كار را انجام دهد؟ اين موضوع براي مسافراني كه شب هنگام خسته و گرسنه به تهران مي رسندبه مراتب بدتر است.
دکتر كرامت اله زیاری، استاد دانشگاه تهران در گفت و گو با تيتر شهر ابتدا تعريفي از منظر شبانه ارايه داد و گفت: برای تعریف منظر شبانه ابتدا به تعریف زندگی شبانه که مفهومی کلی تر را در بر می گیرد می پردازیم.کلیه اقدامات انسانی چه مادی و چه معنوی که به منظور ارتقای سطح کیفی زندگی و در ساعات شب درون جامعه انسانی رخ می دهد و موجب تداوم فعالیت جامعه و پویایی آن می گردد. زندگی شبانه آن جامعه را تشکیل می دهد.چه این جامعه می تواند یک محدوده، منطقه یا کل شهر باشد.
گره های فعالیت شبانه
وي افزود: از آنجا که وسعت شهرها و تنوع کاربری های گسترده در آنها باعث پراکندگی زندگی شبانه در نقاط مختلف می شود و به دلیل مخارج سنگین تامین روشنایی،امنیت و انرژی این اماکن؛ نقاط عطف فعالیتی که محل تجمیع چندین فعالیت شبانه باشند گره های فعالیت شبانه را تشکیل می دهند.
به گفته وي، با توجه به تعریف منظر که آن را پدیده ای نسبی، پویا و عینی-ذهنی که حاصل تعامل انسان با طبیعت و جامعه با تاریخ می دانیم و از آنجا که منظر شبانه نیز در همین جامعه حادث می شود، می توان همین تعریف را برای منظر شبانه نیز تعمیم داد با این تفاوت که منظر شبانه در بین گره های فعالیتی شبانه و خطوط و اصل بین آنها که انسان ها پیاده اند و مکث و گذر و عملکردهای مختلف در کنار هم جریان دارد به وجود می آید و توسط اصلی ترین عنصر کمی خود یعنی نورپردازی، قابل درک است.
استفاده از تجربيات شهرهاي بزرگ
وی با بیان این که تهران شب های تاریک و خلوتی دارد، اظهار كرد: نمونه این شهرها سئول در کره جنوبي است. شب ها بازاری به نام بازار زنان در این شهر وجود دارد که کالا و اجناس زنانه در آن جا خرید و فروش می شود و تا صبح مردم به خصوص خانم ها برای خرید مایحتاج خود در این بازار تردد می کنند. با انجام برنامه ریزی می توان چنین بازارهایی در تهران نیز راه اندازی کرد.
وی با بیان این که یکی از راه های زنده کردن شب های شهر پارک ها و بوستان ها و روشنایی بوستان ها و خیابان هاست، ادامه داد: امنیت مکان های عمومی از جمله پارک ها در شب تاثیر مهمی در جذب شهروندان دارد و درصورتی که این مهم تامین شود شهروندان نیز برای فرار از روزمرگی های خود و براي کمی تنوع به این اماکن می روند. البته اکنون امنیت وجود دارد اما برای بعد از نیمه شب هم این امنیت باید توسط نهادهای مربوطه تامین شود.
وي دراين باره تصريح كرد: تهران کلانشهری است که برای دستیابی به جامعه ای پایدار ،بايد توجه به منظر شبانه را معطوف به ظرفیت هایی كند که بتواند زندگی شبانه مورد نیاز اقشار مختلف جامعه را پوشش دهد و آنها را در مسیری نظارت شده قرار دهد که برای دیگر کارکردهای شهری ایجاد مزاحمت نکند.منظری که فهم کلی شهروندان از شهر را بهبود بخشیده تا نقشه های ذهنی مناسبی را برایشان ایجاد سازد . فعالیت شبانه را در ادامه روز پیوند بزند، هویت هر یک از مناطق مختلف شهر را تامین كرده و در نهایت زیر ساختی برای استقرار شهری پایدار فراهم آورد.
این استاد دانشگاه معتقد است، زنده کردن شب های تهران نیاز به برنامه ریزی دارد تا به لحاظ اجتماعی ،اقتصادی و گردشگری فعال شود. دستگاه های مسوول هم باید این موضوع را پذیرفته و در جهت توسعه این امر تلاش کنند.