هر چند یکی از رویکردهای شهردار سابق تهران نظام مند کردن توسعه شهری و ساخت و ساز در تهران بود و در نظر داشت شهرسازی پایتخت فارغ از بخش نامه ها و آئین نامه هایی باشد که در دهه های گذشته باعث توسعه نامتوازن تهران شده بود، اما طرح تفصیلی شهر تهران نتوانست توجه پایتخت نشینان را به توجه به ساخت و ساز هایی که روی نقاط بحرانی شهر تهران از جمله گسل ها انجام می دهند، جلب کند.
به گزارش تیتر شهر: البته کسب درآمدهای پایدار از اعطای مجوزهای میلیاردی برج ها و متجمع های تجاری و مسکونی به سرمایه گذاران، به هر حال در دخل و خرج شهرداری تهران تاثیرگذار بود و بنا به قانونی نانوشته شهرداران مناطق 22گانه شهر تهران در زمینه اعطای این مجوزها بدون پیوست های اجتماعی، زیست محیطی و ... آتش به اختیار بودند و در دلیل این ادعا نیز ساخت و سازهای بی رویه مجتمع های بزرگ مسکونی و تجاری در منطقه یک، دو، سه، پنج، 22 و ... است.
محدوده هایی که اکنون متخصصان زمین شناسی و زلزله نگاری از این محدوده ها به عنوان محدوده های قرمز قرار گرفته روی گسل یاد می کنند.
البته عدم توجه به گسل های تهران تنها مربوط به دوران شهرداری محود باقر قالیباف نیست بلکه قرار گرفتن برج میلاد تهران روی گسل نیز حاصل عملکرد شهرداران سابق شهر تهران است.
با فعال شدن گسل اشتهارد و پیش بینی در خصوص احتمال فعال شدن گسل های تهران اکنون مدیران شهری به فکر گسل های خفته تهران و ساخت و سازهایی که حداقل دردو دهه اخیر روی آن انجام شده افتاده اند.
ساخت 32000 پلاک پایتخت روی گسل های تهران از یک سو و از سوی دیگر ساخت و ساز 400 برج بلند مرتبه پایتخت در محدوده های بحرانی حاصل بی توجهی مدیران شهری به موضوعات شهرسازی و زمین شناسی است.
آنطور که قائم مقام معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران می گوید؛ تمامی 32000 پلاک قرار گرفته روی گسل های تهران و یا حریم های آن روی سامانه شهرسازی کاملاً مشخص و بارگذاری شده است و در دستور نقشه هایی که برای مردم صادر می شود، معلوم است که وضعیت ملک از منظر گسل به چه صورت است.
البته تورج فرهادی عنوان می کند اطلاعات مربوط به گسل های تهران و حریم آن در گذشته توسط ستاد بحران و مرکز مطالعات ژئوتکنیک مشخص و به معاونت معماری و شهرسازی شهرداری تهران اعلام شده و تمامی این موارد روی سامانه شهرسازی معاونت پیاده سازی شده است به این معنی که در هر یک از مناطق اگر شهروندان تقاضای ساخت یک پارسل یا پلاک ثبتی را داشته باشند، مشخص است که این پلاک روی گسل یا در حریم آن قرار دارد یا نه.
در حال حاضر در ویرایش آئین نامه 2800 و مبحث ششم مقررات ملی ساختمان مجموعه ای از ضوابط و مقررات برای ساخت املاکی که روی گسل قرار دارند تبیین شده است و با توجه به حساسیت موضوع قرار شده بود برای این حرایم ضوابط خاص دیگری غیر از آئین نامه های موجود در نظر گرفته شود.
اما سوال اینجاست که به رغم آنکه در سامانه طرح تفصیلی قرار گرفتن پلاک هایی که روی گسل مشخص شده بود، اما چرا مجوز ساخت و ساز به ویژه بلند مرتبه سازی ها از سوی شهرداران مناطق داده شده بدون اینکه تاکیداتی در خصوص استفاده از مصالح مقاوم در مقابل زلزله انجام شود؟
فرهادی تنها در این رابطه اعلام کرد: در گذشته ضوابطی از سوی سازمان مدیریت بحران تدوین شده بود، اما این ضوابط پیشنهادی به دلایلی مورد قبول سیستم قرار نگرفت. در حال حاضر هم مرکز تحقیقات ساختمان وابسته به وزارت راه و شهرسازی ضوابط خاص طراحی ساختمان روی گسل ها و حریم آن ها را تدوین می کند اگرچه این ضوابط هنوز ابلاغ نشده است.
در حال حاضر طبق مصوبه شورای عالی شهرسازی، احداث ساختمان های با اهمیت بسیار بالا مانند مدارس، ساختمان های مخابرات و خدمات و تاسیسات شهری که در مبحث ششم در آن تاکید شده است، روی گسل ها یا در حریم آن ها ممنوع اعلام شد اما هنوز تکلیف ساختمان های ساخته شده از قبل روی گسل های تهران مشخص نشده است.
آنطور که فرهادی می گوید؛ با توجه به اینکه عنوان کرد: در صورت وقوع زلزله تخریب ساختمان های خطرزا مانند انبارها و کارخانجات شیمیایی روی گسل ها موجب آسیب به محیط اطراف می شوند. به همین دلیل طبق مصوبه شورای عالی شهرسازی این نوع از کارخانه ها باید از حریم گسل خارج شوند. این در حالی است که معاونت شهرسازی طبق بخشنامه ای در سال 96 تمامی موارد ممنوعه را اعلام کرد. همچنین، منتظریم تا از سوی وزارت راه و شهرسازی مقررات و ضوابط جدید برای ساخت و ساز در حریم گسل ها تدوین شود.
400 بساختمان بلند مرتبه تهران روی گسل قرار دارد
مجید فراهانی، رئیس کمیته بودجه و نظارت شورای شهر خبر از ساخت 400 ساختمان بلند مرتبه روی گسل های پایتخت می دهد.
وی در حاشیه بازدید از پروژه های عمرانی منطقه 2 تهران با بیان اینکه ساخت بافت مسکونی روی گسل با توجه به اینکه ممنوع بوده بیان کرده که این ساخت و سازها یکی از مهمترین مشکلات منطقه به شمار می رود آن هم در شرایطی که ساخت و ساز روی گسل ممنوع بوده است.