معاونت برنامه ریزی، توسعه شهرداری تهران دست به کار شده تا منابع درآمدی پایتخت را سفت و سخت تر از گذشته رصد کند. با توجه به اینکه در سال جاری مدیریت شهری تهران با کمبود بودجه روبه رو بود و همین مساله پرداخت دیون به پیمانکاران را دچار مشکل کرده بود، قرار است تا سال آینده منابع درآمد پایدار شهرداری تهران بیشتر باشد و راهکار آن نظارت شفاف مالی روی عملکرد سازمان های درآمدزا در پایتخت است.
به گزارش تیتر شهر: افسانه قانع- به رغم آنکه برخی از سازمان های وابسته به شهرداری تهران سازمان هایی با درآمدزایی صد درصدی در حال فعالیت هستند اما گویا در سال های گذشته درآمدهای حاصل از ارئه خدماتی که ای نسازمان ها به بخش خصوصی و شهروندان ارائه می کردند، هیچگاه به عنوان یک منبع درامد پایدار در بودجه سالانه شهرداری تهران محاسبه نمی شد.
یکی از این مجموعه های درآمدزا، سازمان زیباسازی شهرداری تهران است که مدیریت تمامی تبلیغات مربوط به شهر تهران را مدیریت می کند. به رغم آنکه در شورای چهارم شهر تهران نیز میزان درآمد این سازمان در بدنه شهرداری برای اعضای شورای چهارم شهر تهران ابهاماتی را داشت و بارها از سوی برخی از اعضا به ویژه محمد مهدی تندگویا سخنگوی کمیسیون شهرسازی و معماری شهرداری تهران تذکراتی نسبت به این موضوع داده شده بود اما همچنان میزان درآمدی این سازمان سوال برانگیز است چرا که در سال گذشته مدیرعامل سازمان زیباسازی شهر تهران اعلام کرده بود که درآمد سالانه این مجموعه از محل تبلیغات محیطی و بیلبوردی 150 میلیارد تومان است که از این مبلغ 30 میلیارد تومان از آن را به خزانه شهرداری تهران واریز می کند.
همان زمان نیز این میزان درآمد از بیلبوردهای بزرگی که سازمان زیباسازی در قالب مناقصه به شرکت های خصوصی واگذار می کند قابل قبول نبود و اعلام می شد که این سازمان درامدی به مراتب بیشتر از آنچه اعلام می شود از محل تبلیغات شهر تهران کسب می کند.
به غیر از بیلبوردهای تبلیغاتی، انحصار تبلیغات ایستگاه های مترو و اتوبوسرانی نیز توسط این سازمان اداره می شود که از محل درآمد این شیوه های تبلیغاتی نیز سهم می برد.
در کنار سازمان زیباسازی می توان گفت که اداره کل صدور آرم طرح ترافیک نیز یکی دیگر از مجموعه های زیر نظر سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران است که درآمد زیادی از محل فروش طرح های سالانه، ماهانه، هفتگی و روزانه به دست می آورد. هر چند طبق اعلام های غیر رسمی درامد سالانه این بخش 300 میلیارد تومان عنوان می شود اما برخی تحلیل ها نشان می دهد که درامد شهرداری تهران از این محل بسیار بیشتر از آن چیزی است که شهرداری تهران در گذشته اعلام می کرده است.
سازمان مدیریت پسماند شهر تهران نیز با وجود آنکه سایت های پردازش زباله را در سال های گذشته به بخش خصوصی واگذار کرده می تواند بخشی از درآمد پایدار شهر تهران را تامین کند. هر چند هزینه جمع آوری زباله از سطح شهر تهران بسیار زیاد است اما دسترسی این سازمان به طلای کثیف می تواند سود خوبی را برای شهرداری تهران به همراه داشته باشد.
سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران نیز به واسطه مدیریت مراکز فرهنگی و هنری زیر مجموعه شهرداری تهران یکی دیگر از زیرمجموعه های پولساز مدیریت شهری است. هر چند تا به امروز بزرگترین نقدی که به شهرداری تهران در استفاده بهینه از مراکز فرهنگی و هنری زیر مجموعه وجود دارد؛ عدم بهره برداری مناسب است اما به نظر می رسد که با تغییر شیوه بهره برداری به نوعی که اقشار کم درامد شهر تهران نیز بتوانند از این امکان به نحوی شایسته استفاده کنند، می تواند بخشی از هزینه های شهرداری تهران را در اداره این مراکز و هزینه های جاری تامین کند.
کنکاش در نحوی فعالیت تمامی سازمان های زیر مجموعه شهرداری تهران به خوبی نشان خواهد داد که در سال های گذشته در بدنه شهرداری تهران چه میزان هدر رفت سرمایه به واسطه عدم مدیریت شفاف مالی وجود داشته است.
مثال بارز این ادعا نیز عدم استفاده بهینه شهرداری تهران از محل برگزاری نمایشگاه های بین المللی در مجموعه شهر آفتاب است که بیشتر درآمدهای حاصل از این مجموعه به جای اینکه به خزانه شهرداری تهران جهت تامین هزینه های پایتخت واریز شود، در گذشته به صورت زیر میزی بین مدیران جابه جا می شد.
توسعه صنعت گردشگری به واسطه بناهای تاریخی و مجموعه های فرهنگی ای که زیر مجموعه شهرداری تهران است، یکی از فرصت های مغفول مانده شهر تهران است که هر چند در دوره گذشته مدیریت شهری، تلاش شد تا فرهنگ گردشگری شهری در تهران بین پایتخت نشینان جا بیفتد اما عدم هماهنگی با مجموعه های متولی این صنعت همچنان در حد ابتدایی خود باقی ماند.
راه اندازی فضاهایی مانند استریت فود، راسته فرهنگی و... هم امکان بسیار مناسبی را برای احیای زندگی شبانه در تهران ایجاد می کرد و هم به عنوان یک فرصت سرمایه گذاری برای بخش خصوصی و کسب درآمد برای مجموعه شهرداری تهران به حساب می آید.
در شرایطی که دولت تمام تلاش خود را برای گران کردن بنزین انجام می دهد، تهرانگردی با استفاده از حمل و نقل عمومی می تواند به یک فرصت جدید گردشگری در کلانشهری همچون تهران تبدیل شود.
شاید به همین دلیل باشد که مدیر کل برنامه و بودجه معاونت برنامه ریزی، توسعه شهری و امور شورا شهرداری تهران اعلام می کند براساس پیش بینی های انجام شده در بودجه سال 97 تراز عملیاتی شهرداری تهران مثبت خواهد بود.
مهدی پندار بر این باور است که تعدادی از سازمان ها و شرکت های زیرمجموعه شهرداری تهران درآمدهایی دارند که تاکنون میزان آن شفاف نبوده و این درآمد به حساب این سازمان ها و شرکت ها واریز می شده، در صورتی که نتیجه فعالیت و براساس خدمات ارائه شده آنها نبوده است.
درآمد حاصل از محل فروش ارم طرح ترافیک در سازمان حمل و نقل و ترافیک و واگذاری بیلبوردها توسط سازمان زیباسازی دو مثالی است که این مدیر شهری از ان به عنوان محلی برای درآمد پایدار شهرداری تهران نام می برد.
آنطور که پندار می گوید قرار است با ایجاد اداره کل خزانه داری شهرداری تهران تا پایان امسال، این درآمدها به همان خزانه کل واریز و براساس نظر شهردار تهران نیز ردیف درآمد هزینه برای آنها ایجاد می شود. در تبصره های بودجه ذکر می شود که این ردیف درآمد هزینه است و متناسب با تحقق منابع عمومی که به خزانه واریز می شود هزینه های شرکتها تأمین خواهد شد.
اما سوال اینجاست که چه عاملی مجموعه مدیریت شهری تهران را بر آن داشته تا تمام منافذ هدر رفت بودجه شهرداری تهران را مسدود کند تا تمامی منابع درامدی به عنوان یک منبع پایدار درون مجموعه شهرداری تهران و به نفع شهر هزینه شود؟
مدیر کل برنامه و بودجه معاونت برنامه ریزی، توسعه شهری و امور شورا شهرداری تهران در این باره توضیح می دهد: به رغم اینکه براساس ماده 6 قانون برنامه پنج ساله ششم بیش از 2 هزار میلیارد تومان از درآمدهای شهرداری تهران از محل مالیات برارزش افزوده کاهش پیدا کرده که از جمله درآمدهای پایدار شهرداری تهران بوده است، براساس تدابیر اتخاذ شده که برای سال آینده در نظر گرفته شده، ردیف های هزینه ای درحداقل ممکن کاهش پیدا می کند.
به رغم تمامی راهکارهایی که معاونت برنامه ریزی و توسعه شهرداری برای افزایش درامد پایدار شهرداری تهران تا کنون پیش بینی کرده است، به نظر می رسد که هنوز راهکارهای بیشتری براساس تجربه های جهانی برای افزایش درامد پایدار این مجموعه وجود دارد که نیاز به رصد و بررسی تمامی این راهکارهاست.
آنچه اکنون شهرداری تهران برای برون رفت از بحران مالی به آن نیاز دارد، اجرای کامل مدیریت اقتصاد شهری است. کاری که تا به امروز در این مجموعه به رغم استفاده از این نام و اصطلاح محلی برای عرض اندام نداشت و صرفا به عنوان یک اصطلاح از ان نام برده می شد.
