صبح امروز دکتر حجت میرزایی، معاون توسعه و برنامه ریزی و امور شوراهای شهردار تهران بخشی از برنامه های راهبردی مدیریت جدید شهر تهران را در نشست مطبوعاتی خود مطرح کرد. در میان صحبت های معاون شهردار تهران دو برنامه بیشتر مورد تاکید قرار گرفت نخست کوچک سازی و چابک سازی مجموعه شهرداری تهران و دیگری بستن بودجه سال آینده مترو تهران براساس وعده هایی است که تا کنون دولت داده است. مدیران شهری به کمک های دولتی آنقدر امیدوار بودند که حتی پیش بینی می کردند که می توانند بار دیگر قانون برداشت دو میلیارد دلاری شهرداری از حساب ثندوق ذخیره ارزای را برای توسعه مترو زنده کنند!
به گزارش تیتر شهر: شاید بتوان گفت که در 100 روز گذشته یکی از تاکیداتی که شهردار تهران در خصوص بهبود وضعیت شهرداری تهران داشت، بهبود ساختاری این سازمان است به رغم تمام نقشه های ایده آل و آرمانگرایی که محمد علی نجفی در ذهن خود در خصوص اصلاح ساختاری شهرداری تهران در سر دارد؛ اما در عمل به دلیل پیچیدگی هایی که مجموعه مدیریت شهری تهران دارد در حد یک رویاست.
حجت میرزایی کوچک سازی و چابک سازی شهرداری تهران را یکی از مهمترین اولویت های شهرداری تهران در دور جدید می داند. هر چند معاون شهردار تهران در جمع خبرنگاران عنوان نکرد که رویکرد و برنامه های شهرداری تهران و به صورت خاص تر معاونت توسعه و منابع انسانی در اجرای این طرح چیست؟
یکی از راه هایی که اقتصادانان و برنامه ریزان در کوچک سازی و چابک سازی سازمان های بزرگی مانند دولت و یا شهرداری مطرح می کنند؛ ورود بخش خصوصی و یا اجرای همان قانون خصوصی سازی است. اما بررسی عملکرد خصوصی سازی در دو دهه اخیر در کشور نشان می دهد که مبنای اجرای این قانو ناز پایه به اشتباه گذاشته شده است و به همین دلیل است که تنها درصد کوچکی از بخش خصوصی و سرمایه گذارانی که امور واگذار شده از سوی دولت و یا شهرداری را قبول کرده اند، توانسته اند همچنان به حیات اقتصادی خود ادامه دهند و در بیشتر مواقع ورشکستگی ارمغان شوم خصوصی سازی در کشور بوده است.
رویکرد خصوصی سازی در شهرداری تهران قبل از هر گونه کوچک سازی نیاز به بازنگری دارد. وابستگی مالی شهرداری ها به دولت در بخش تامین درآمدهای پایدار و یا اجرای تعهدات قانونی ای که قانونگذار در قبال توسعه پایدار شهرداری برعهده دولت گذاشته و در یک دهه اخیر به هیج کدام از این تعهدات به طور کامل عمل نشده باعث شده تا ریسک سرمایه گذاری در امور شهری بسیار بالا باشد. در بسیاری از مواقع به دلیل اینکه تا کنون تضمیمنی دربازگشت سرمایه بخش خصوصی از سوی شهرداری تهران وجود نداشته، بخش خصوصی از همکاری با این مجموعه پشیمان شده است.
مثال بارز آن نیز ورود بخش خصوصی و سرمایه گذاران در بخش حمل و نقل عمومی است. عدم پرداخت سهم دولتی در یارانه بلیت مترو و اتوبوس از یک سو پباعث شده تا سرمایه گذاران با سختی های زیادی دراین حوزه روبه رو شوند. این در حالی بود که نظام خصوصی سازی در شرکت واحد اتوبوسرانی شهر تهران تغییر کرد و قرار بود که دولت تعهدات قانونی خود را با تعریفی جدید در این حوزه به عنوان تضمین بازگشت سرمایه به بخش خصوصی پرداخت کند اما نه تنها این اتفاق در دولت یازدهم روی نداد بلکه در شورای چهارم بودجه ای به عنوان قدرت ریسک سرمایه گذاران در این حوزه تعیین شد تا جای خالی دولت را باز شهرداری تهران پر کند. با توجه به وضعیتی که اکنون شهرداری تهران در آن گیر کرده است آیا چاب سازی این مجموعه با چاشنی فرار سرمایه گذار و بخش خصوصی نخواهد بود؟
معاون برنامه ریزیو توسعه و امور شورای شهردار تهران اعتقاد دارد؛ اصلاح ساختار سازمانی در شهرداری کار بسیاری زمان‌بری نسبت به تدوین برنامه سوم است؛ یعنی ما لایحه برنامه سوم را تا پایان خرداد 97 به شورا تقدیم می‌کنیم اما پیش‌بینی ما این است که اصلاح ساختار تشکیلات شهرداری به زمان طولانی‌تری نیاز دارد چرا که این مسئله با چند مشکل و محدودیت روبرو است؛ اول آنکه ما با گستردگی بیش از حد و غیرکارکردی بودن این ساختار روبرو هستیم. دومین نکته این است که با عدم تناسب این ساختار با مأموریت‌های اصلی شهرداری (هم از حیث ساختار و تشکیلات و هم ازنظر پست‌های سازمانی ) نیازمند بازنگری جدی هستیم. این اصلاح باید هم در سازمان‌ها و شرکت‌ها و هم در معاونت‌های شهرداری صورت گیرد.
کسب درآمدهای پایدار از محلی که هیچ وقت معرفی نشد!
آنطور که حجت میرزایی در جمع خبرنگاران مطرح کرد؛ در گذشته 80 درصد درآمدهای شهرداری در گذشته از محل ساخت و سازها بوده است که این روش مطلوب نیست به گونه ای که حتی اگر در این دوره قالیباف شهردار تهران می شد نیز با این شیوه نمی توانست منابع مالی پروژه های شهری را تامین کند.
استدلال معاون شهردار تهران این است که اکنون در تهران 500 هزار واحد مسکونی مازاد وجود دارد و به همین دلیل پرونده ساخت و ساز باید در شهر تهران تا مدتی نامعلوم بسته شود!
به رغم این تحلیل اما زمانی که از حجت میرزایی سوال می شود که هزینه پروژه های شهری از کجا تامین خواهد شد تنها مطرح می کند: بخشی از پروژه‌های شهری مانند مترو جزو تعهدات دولت است و در واقع شهرداری به نیابت از دولت فعالیت می‌کند.
گویا معاون شهردار تهران خبر ندارد که ورود نیابتی شهرداری تهران به جای دولت در تامین هزینه ها ی مترو نزدیک به یک دهه است که ادامه داشته و اکنون شهرداری وکالت تام در این خصوص از دولت دارد چرا که شهردار قبلی به این نتیجه رسید که از دولت آبی برای توسعه مترو مطابق قانون گرم نمی شود!
اینکه چرا شهرداری همچنان برنامه توسعه مترو را روی آب! طراحی می کند . رویایی که مصداق بارز «خانه ای روی آب» است و با تاکید شهرداری تهران در آینده این رویا به کابوس تهرانی ها تبدیل می شود.
رویا پردازی مجموعه مدیریت شهری تهران تا جایی ادامه دارد که می خواهد از خزانه خالی دولت نیز امکان برداشت مالی داشته باشد. آنطور که معاون برنامه ریزی، توسعه و امور شوراهای شهردار تهران مطرح کرد: در حال چانه‌زنی هستیم تا بتوانیم از صندوق توسعه ملی استفاده کنیم البته از طریق فاینانس و سرمایه‌گذاری خارجی هم بخشی از هزینه‌های شهر را تأمین خواهیم کرد. در هفته جاری با دولت صحبت‌هایی داشته‌ایم و قول‌های خوبی برای کمک به مترو داده‌اند.
