به گزارش تیتر شهر: خیابان ولیعصر یکی از طویل ترین خیابان های مشجر شهر تهران است که طول ان به 17 کیلومتر می رسد.این خیابان از میدان راه اهن در جنوب تهران شروع شده است و به میدان تجریش در شمال تهران منتهی می شود. این خیابان در سال 90 به ثبت ملی رسید و باعث شد اهمیت این خیابان و توجه به ان را افزایش یابد تا جایی که یکی از مهم ترین وظیفه مسوولان مربوطه حفظ بافت اصلی خیابان و درختان آن می باشد. در چند ماه اخیر پیشنهاداتی مبنی بر افزایش مساحت پیاده رو در این خیابان شده بود که نخستین بار این پشنهاد را مهندس مهدی چمران رئیس شوورای شهر تهران مطرح کرد. این پیشنهاد با واکنش های مختلفی همراه بود و عده ای به دلیل عدم کارایی و موفقیت طرح خیابان 17 شهریور این نگرانی را داشتند که این خیابان هم به سرنوشت خیابان 17 شهریور دچار شود. در این میان احمد دنیا مالی به عنوان عضو شورای شهر تهران می‌گوید:«وضعیت پیاده راه این اصلی ترین خیابان تهران بایستی رو به بهبودی برود. این بدان معنا نیست که خطوط سواره حذف شود. یک بحثی در شورای شهر و شهرداری مطرح شده است که وسعت پیاده راه در خیابان ولیعصر(عج) افزایش پیدا کند» طبق گفته های اقای دنیا مالی طرح پیادره رو سازی در خیابان ولیعصر با طرح خیابان 17 شهریور تفاوت دارد و قرار نیست که در خیابان ولیعصر خودرو های سواری حذف شوند اما با این حال نکته ای که مهم است این است که اهمیت خیابان ولیعصر بسیار بیشتر از خیابان 17 شهریور است و اگر قرار بر این است که تغییر و تحولاتی در این خیابان صورت بگیرد باید سالها و به دور از شتابزدگی تحقیقات مختلف روی این پروژه صورت بگیرد تا مهم ترین و قدیمی ترین خیابان پایتخت تبدیل به مشکلی جدید نشود. به گفته ابوالفضل قناعتی،عضو هیئت رییسه شورای شهر تهران هر خیابانی که بخواهد تبدیل به پیاده رو شود باید شهرداری پیوست های اقتصادی، اجتماعی، ترافیکی و... را هم به شورا ارائه کند و شورا بررسی کند و به این نتیجه برسد که در این پروژه کسی متضرر نشود و ترافیک یا نا هنجاری عمومی به وجود نمی اید. اگر این کارها صورت نگیرد نتیجه اش می شود خیابان 17 شهریور که شهرداری مجوز شورای شهر را نداشته است و خود این پروژه را انجام داده است که در حال حاضر نیز عواقبش گریبانگیر شهرداری و مردم شده است.
روزي خيابان وليعصر به پياده راه تبديل شودبعد از مهدی چمران، مديركل دفتر مشاركت‌هاي مردمي سازمان حفاظت محيط زيست در نخستين عصرانه پياده‌روي مردمي همراه با اعضاي شوراي شهر تهران پيشنهاد داد که خيابان وليعصر به پياده راه تبديل شود او گفته بود که اميدوارم روزي خيابان وليعصر به پياده راه تبديل شود و سازمان حفاظت محيط زيست از اين ايده حمايت جدي مي‌كند و حتي در صورت نياز اين موضوع را در هيات دولت پيگيري خواهد كرد.
این گفته مدیر محیط زیست را محمد سالاری، رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورا هم تایید کرده بود پیشنهاد داد که شورا و شهرداری باید با کمک یکدیگر با توجه به پیوست‌ها خیابان ولیعصر (عج)را تبدیل به پیاده‌راه کنند.
اقبال شاکری نسبت به این صحبت‌ها واکنش نشاد داد و اعلام کرد که این مسئله شائبه ایجاد خیابان ولیعصر (عج) به پیاده راه را ایجاد کرد و متاسفانه پیشنهاد غیر کارشناسی یکی از معاونان محیط زیست نیز به این مسئله دامن زد.
او با بیان اینکه هنوز مدیریت شهری از اثرات پیاده راه 17 شهریور رها نشده و قطعا تبدیل خیابان ولیعصر (عج) که شاهراه اصلی و محل تردد بسیاری از افراد است به پیاده راه مشکلات بیشتری را رقم خواهد زد می‌گوید: ایجاد این پیاده راه حتی در حد پیشنهاد نیز در شورای شهر مطرح نشده و قطعا تا پیوست‌ها و مطالعات گسترده در خصوص این پیشنهاد صورت نگیرد حتی اجازه نخواهیم داد که 100 متر از این خیابان به پیاده راه بدل شود.
این عضو شورای شهر شهر می‌گویدبعضی پیشنهادات تخریب کننده است و نباید مسئولان بدون در نظر گرفتن جوانب مختلف صحبتی داشته باشند که تاثیر زیادی بر روی زندگی مردم دارد و این در حالیست که مردم مطمئن باشند پیاده روی اعضای شورای شهر در این محور تنها برای ترویج فرهنگ ورزش و پیاده روی بوده و ارتباطی به بررسی این خیابان برای تبدیل شدن به پیاده راه ندارد که چه بسا ما می‌توانستیم از خیابانهای دیگر تردد کنیم و این مسئله ربطی به پیاده راه شدن ولیعصر ندارد.
قبل از ارائه طرح به همه ابعاد آن فکر کنیددر کلان شهرهای دنیا قبل از ارائه ایده و طرح به هدف موردنظر فکر می‌کنند و بعد برای حل مشکل و یا نیل به مقصد و هدف موردنظر طرحی را ارائه و روی آن بررسی‌های جامعی انجام می‌دهند.اما چیزی که در کشور ما و به ویژه کلان شهری مانند تهران مغفول مانده است بی‌تدبیری در ارائه طرح‌ها است به طوریکه دولتمردان و سیاستمداران ابتدا طرحی را مطرح و سپس راجب چون و چرایی آن تامل می‌کنند.حال اینکه مطرح کردن این طرح چه اثرات مخرای به لحاظ اجتماعی،سیاسی و اقتصادی دارد مسئله‌ای است که بعد از طرح و جنجال‌های آن مورد بررسی قرار می‌گیرد.
به گفته اولاد،پژوهشگر اقتصاد شهری اگر هدف و یا مسئله ما برای ساخت پیاده رو کاهش آلودگی در شهر و یا استفاده از منظره‌زیبا خیابان ولیعصر است ابتدا باید تمام راه‌حل‌ها برای حل این موضوع را مورد بررسی قرار داد و اگر هیچکدام راه‌حل مناسب‌تری نسبت به پیاده‌راه سازی نبودن،آن را انتخاب می‌کنیم.
او تاکید می‌کند که مدیریت شهری باید هدف و مسئله خود را از طرحی مشخص کند و قبل از ارائه طرح به عواقب و جوانب آن به طور کامل و جامع دقت نظر داشته باشد.
این کارشناس اقتصاد شهری معتقد است یکی از مسائل مهمی که برای تبدیل کردن خیابان ولیعصر به پیاده‌راه باید مدنظر قرار داده شود انتقال بار ترافیکی این خیابان‌ها به سایر خیابن‌ها است،در صورتی که بار ترافیکی آن خیابان‌ها چندبرابر نشود. مسئله دوم این است از آنجایی که در مسیر این خیابان‌ها،سازمان‌های مهم دولتی،بیمارستان و انواع صنوف وجود دارند باید برای دسترسی به همه آنها فکری کرد و شتاب زده و بدون دید مهندسی شهر را گرفتار مشکلات بیشتر نکنند.
جنبش گسترش پیاده راهها و ایجاد خیابانهای پیادهخیابان پیاده، نخستین بار در شهرهای اروپایی، نمود پیدا کرد. از دهه های میانی قرن بیستم میلادی به بعد، این اندیشه در شهرهای اروپایی با هدف خارج کردن محدوده های تاریخی شهرها از تسلط اتومبیل و برای حفاظت از بافت های کهن و احیا حیات اجتماعی، طرح و به اجرا در آمد. در واقع یکی از مهمترین گرایش های جدید شهرسازی جهان، توجه به حرکت پیاده و نیازهای آن به عنوان یک موضوع فراموش شده مهم شهری است.
جنبش گسترش فضاهای پیاده، نه تنها سیمای کالبدی شهرها را تحت تاثیر خود قرار داده، بلکه تغییرات نوینی در کیفیت زندگی شهری و رفتار اجتماعی و فرهنگ مردم ایجاد کرده است. همچنین الگوها و روش های جدیدی برای حل مسایل شهری ارایه داده که موجب تحولی عمیق در نظریه ها و روش های شهرسازی، به ویژه در عرصه ساماندهی فضاهای شهری شده است.
به گفته دکتر محسن حبیبی، استاد دانشگاه هنرهای زیبا و پژوهشگر حوزه شهری، اندیشه تبدیل مسیرهای شهری به خیابان های مختص پیاده، در محدوده تاریخی و مرکزی شهرهای اروپایی ابتدا به صورت تجربه ای محلی در یکی از خیابان های خرید مرکز شهر «اسن» آلمان به اجرا درآمد. توجه به این امر پس از جنگ جهانی دوم و فرا رسیدن زمان بازسازی شهرهای اروپایی شکل مشخص تری پیدا کرد. موفقیت اجرای طرح «اسن» شرایطی را فراهم کرد که تا دهه 80 میلادی، غالب بخش های مرکزی و تاریخی شهرهای عمده اروپا به روی اتومبیل ها بسته شدند.
برنامه ریزی برای سوق دادن شهرها به توسعه فضاهای پیاده ابتدا با سلسله اقداماتی مانند یک طرفه کردن برخی مسیرها، ممانعت از توقف اتومبیل در برخی محدوده ها، ایجاد مسیرهای ویژه وسایل حمل و نقل عمومی و ایجاد محدوده های آمد و شد سواره آغاز شد اما در سال های بعد و به ویژه در دهه 80 قرن بیستم، نوع دیگری از این مداخله و برخورد در اروپا عنوان شد و آن کنترل حرکت سواره، بدون ممانعت از حضور آن، درهمزیستی مسالمت آمیز با حرکت پیاده بود.
این نحوه تفکر، حذف کامل اتومبیل را، که جز ضروریات و عنصر عجین شده با زندگی انسان به شمار می آمد را غیرقابل قبول دانسته و حداقل کردن فضای موردنیاز سواره را در جهت اختصاص حداکثر امکان به حضور پیاده مطرح کرد. بدین ترتیب طرح "خیابانهای با ترافیک آرام" به عنوان نوع دیگری از مداخلات در جهت اعتبار بخشیدن به انسان پیاده و حضور او درفضاهای شهری، در شهرهای اروپایی به اجرا درآمد..
یک تجربه در تهران
شهرداری تهران در سالهای گذشته پروژه های متعددی را برای پیاده سازی برخی از محورهای مهم شهری طراحی و اجرا کرده است مشهورترین آنها بهسازی پیاده راه های خیابان ولی عصر تهران است، پروژه ای که با حدود 25 میلیارد تومان اجرا شد. در این خیابان که گفته می شود، بلندترین خیابان خاورمیانه است، هزار مترمربع سنگفرش نصب شد.
به گزارش بلدیه ،اگرچه در آن زمان گفته می شد سنگفرش های این خیابان از بهترین مصالح موجود در بازار تهران تهیه شده است اما با گذشت چند از زمان بهره برداری این پروژه سنگفرش ها به دلیل زیرسازی نامناسب در بخش های زیادی نشست کرد. ازسوی دیگر، از آنجا که داستان همیشگی حفاری سازمان های مختلف تهران ادامه دارد، بخش قابل توجهی از این سنگفرش ها که میلیاردها تومان برای آنها هزینه شده بود، توسط سازمان های آب و برق و فاضلاب کنده شد. این در حالی است که شهرداری تهران زمان اجرای این پروژه اعلام کرده بود، پس از بهسازی پیاده راه ولی عصر تا 10 سال اجازه حفاری نمی دهد.
تجربه بهسازی و نوسازی پیاده راه های ولی عصر تهران بی تردید یکی از بزرگترین تجربه های شهرداری تهران در این زمینه بوده است اما به دلایل مختلف مورد انتقاد کارشناسان قرار گرفته است.
جعفر هاشمی تشکری معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران با بیان اینکه مشکلات احتمالی را در پیاده راه سازی تهران می پذیریم می گوید: حرکت ما در شهر تهران به سمت محدود کردن تردد خودروها و افزایش قدرت مانور و احترام به عابران پیاده است اما به هر حال در شهر تهران سال های طولانی انحصار به تردد خودروها داده شد و نمی توانیم در بازه زمانی کوتاه فرهنگی که به این ترتیب ایجاد شده را تغییر دهیم. به همین دلیل نهادینه کردن فرهنگ پیاده روی و ایجاد پیاده راه های مناسب کمی زمان بر خواهد بود.
او به تجربه راه اندازی خطوط دوچرخه سواری در محدوده بازار تهران و توسعه این سیاست در دیگر مناطق پایتخت اشاره می کند و می گوید: ما بسترها و امکانات را مهیا کردیم اما شهروندان هم باید در این مسیر به شهرداری کمک کنند.
شهرهای پیاده در جهاندر دیگر شهرهای جهان اما حرکت به سمت شهرهای پیاده و محدود کردن تردد خودروها به مراتب جدی تر از تهران دنبال می شود.شهر، محل زندگی و ارتباط انسان ها با یکدیگر است و فراهم ساختن امکان جا به جایی وتامین نیازهای شهری آنها هدف اصلی برنامه ریزی و طراحی راه های شهری است.
بنابراین سهولت بخشیدن به حرکت وسایل نقلیه و پیاده ها به یک اندازه اهمیت دارد. احساس ایمنی در خیابان های شهر شاخصی برای درک وضعیت احترام اجتماعی افراد در شهر است. با توجه به چنین دیدگاهی است که بسیاری پیش بینی می کنند تا اواخر قرن 21 بامحدود شدن منابع انرژی، طرح ایجاد شهرهای پیاده به موضوعی جهان شمول تبدیل شود و شهرها را به ایجاد محله های پیاده سوق دهد. با این همه به نظر می رسد موفقیت در اجرای طرح های پیاده سازی شهرها هابیش از آنکه وابسته به برنامه ریزی های شهری و صرفا اجرای پروژه های عمرانی و عملیاتی باشد، به آموزه های فرهنگی و دیدگاهی است که در هر جامعه ای برای استفاده از مسیرهای پیاده و محدود سازی استفادهاز خودروها وجود دارد، وابسته است.
اگر چه پیاده راه سازی در شهرهای بزرگ اغلب با دشواریهایی همراه است اما می توان این تجربه را از محله هایی با ابعادی کوچک آغاز کرد. چنانچه بسیاری از شهروندان اروپایی قسمتی از مراکز تاریخی خود را تبدیل به محله های پیاده (بدون ماشین) کرده اند. با این همه تردیدی نیست حذف وسایل نقلیه موتوری در شهرها بدون در نظر گرفتن شرایط اقلیمی و اجتماعی غیرممکن بوده و احتمال دارد شهر را به فضایی پرمسئله تبدیل کند.
