تحویل سرقفلی‌ها به کسبه بر عهده مرجع قضایی است

به گزارش تیترشهر: بیش از چهار ماه از فروریختن ساختمان پلاسکو می‌گذرد اما هنوز هم این ساختمان قربانی می‌گیرد. آتش این ساختمان طی چند روز خاموش شد و اسکان کسبه این ساختمان در مجتمع تجاری نور چند ماه طول کشید. در جریان این حادثه مالک اصلی این ساختمان که بنیاد مستضعفان بود وعده داد پس از دریافت مجوز و پروانه ساخت دو ساله این ساختمان تجاری را خواهد ساخت، اما با توجه به تغییر اظهارنظرهای مسئولان بنیاد، به نظر می‌رسد مشخص نیست بازسازی آن چندسال زمان خواهد برد. به گفته کسبه پلاسکو مالک وعده ساخت پلاسکوی جدید را از 30 خرداد داده بود، اما در حال حاضر گفته است این عملیات از شهریورماه آغاز خواهد شد. از طرف دیگر هنوز نه تنها پروانه ساخت آن صادر نشده بلکه نتایج مذاکرات اولیه برای بازسازی این ساختمان تجاری قدیمی از نظر تعداد طبقات هم مشخص نیست.

مطالبات واحدهای سالم مانده از آتش سوزی پلاسکو
در جریان آتش ساختمان پلاسکو برج این ساختمان که جدا از طبقات پاساژ بود به طور کلی فروریخت. اما طبقات پاساژ در این جریان آسیبی ندید تا جایی که اجناسی که در این طبقات بود هم تقریبا سالم ماندند و این نقطه آغازی برای ایجاد اختلاف میان کسبه پلاسکو بود.
بعد از سرد شدن داغ تلفات جانی این ساختمان و اصطلاحا وقتی آب‌ها کمی از آسیاب افتاد، طبیعتا مالکان آن دسته از سرقفلی‌ها که سالم مانده بود خواستار ورود به ساختمان و برداشتن اجناس‌شان شدند. اما در ابتدا به علت رعایت نکات ایمنی این اجاره به آنها داداه نشد که واکنش‌هایی را در پی داشت. از طرف دیگر گروهی از کسبه که در جریان این حادثه آسیب دیده بودند خواستار تعیین هرچه سریع‌تر یک مکان برای جانمایی موقت بودند که بنیاد مستضعفان مجتمع تجاری نور در تقاطع خیابان‌های طالقانی و ولیعصر را برای استقرار موقت همه کسبه پلاسکو پیشنهاد داد. کار جانمایی در این ساختمان هم به آن آسانی‌ها که فکر می‌کردند نبود و حدود دو ماه به طول انجامید و بنیاد مستضعفان اجاره بهای چهار ماه از این واحدها را پرداخت کرد.
به دنبال همین اعتراض‌های کسبه به جانمایی مبنی بر اینکه ساختمان نور هیچ گاه رونق پلاسکو را نخواهد داشت، بار دیگر کسبه‌ای که ساختمانشان در حادثه 30 دی سالم مانده بود درخواست پس گرفتن واحدهای‌شان را کرده و با تخریب این ساختمان به طور کلی و ساخت مجدد آن مخالفت کردند. به اعتقاد آنها امکان بازسازی این ساختمان با حفظ واحدهای سالم مانده وجود دارد و همچنین اگر به جای تخریب این کار انجام شود روند احیای پلاسکو سرعت چندبرابری خواهد گرفت. همچنین کسبه آسیب دیده پلاسکو هم در تجمعی اعتراضی که روز گذشته در مقابل ساختمان دادستانی داشتند از بنیاد مستضعفان درخواست کردند که هرچه سریع‌تر تکلیف بازسازی این ساختمان را معین کند.
به دنبال همین جریان، طی دو روز گذشته کسبه آسیب دیده ساختمان پلاسکو مقابل ساختمان بنیاد مستضعفان و دادستانی تجمعات اعتراضی کردند تا به گفته خودشان تکلیف‌شان هر چه سریع‌تر مشخص شود و بدانند چه وقت و چگونه واحدهای تجاری خود را در ساختمان بازسازی شده پلاسکو تحویل می‌گیرند. اما رییس بنیاد مستضعفان اعلام کرده است، مرجعی که می‌تواند سرقفلی‌هایی ساختمان پلاسکو و صاحبان آن را به بنیاد معرفی کند، مرجع قضایی است.
در این تجمعات اعتراضی، کسبه در حالی که ادعا می‌کنند ۷۰ درصد از ساختمان پلاسکو از آسیب در امان مانده است، با نشان دادن برگه نظام‌مهندسی از مسئولان می‌خواهند شرایطی را فراهم کنند تا بتوانند با ترمیم واحدهایی که بعد از حادثه آسیب جزیی دیده‌اند؛ زمینه‌ای فراهم شود و آنها به محل کسب و کار خود بازگردند.
نکته دیگری که در تجمع دیروز مطرح شد این بود که وسایل و اموال کسبه‌ای که واحدهای آنها سالم مانده است هنوز هم در واحدها موجود است که همین امر باعث دزدی‌های بسیاری در این ساختمان شده است، البته قابل ذکر است که این اجناس مطابق میل خود کسبه در واحدهایشان مانده و آنها می‌توانستند در فرصت تعیین شده این اجناس را خارج کنند.
با وجود این انتقادات و بحث‌هایی که در این مورد شکل گرفته است، همه کسبه پلاسکو یک حرف مشترک دارند که آن هم جلوگیری از تفرقه و جدایی افتادن میان آنها است. آنها دوباره می‌خواهند در یک مجموعه واحد تحت عنوان همان پلاسکو و در کنار هم فعالیت کنند.
پاسخ بنیاد مستضعفان به اعتراض کسبه
این انتقادات کسبه ساختمان پلاسکو در حالی مطرح شد که محمد سعیدی‌کیا، رییس بنیاد مستضعفان، اظهارات معاون بنیاد درباره بازسازی این ساختمان را دچار تناقض ندانسته و اعلام کرده است که کسبه ساختمان پلاسکو هم نباید نگران این مسائل باشند، چرا که بالاخره یک نهاد و دستگاه باید حق مالکیت و سرقفلی صاحبان این واحدهای تجاری را مشخص کند که پس از بازسازی ساختمان پلاسکو و به محض تایید از سوی دستگاه قضایی، واحدهای مذکور به صاحبان سرقفلی واگذار می‌شود.
در همین مورد، معاون توسعه ساختمان بنیاد مستضعفان درباره ساخت دوباره ساختمان پلاسکو گفته است:بعد از حادثه پلاسکو، مسئولیت بازسازی ساختمان پلاسکو به معاونت توسعه ساختمان بنیاد مستضعفان واگذار شد. بر این اساس مشاور طرح که از مشاوران منطقه 12 شهرداری تهران و مسلط به ضوابط و مقررات است انتخاب شد تا در اسرع وقت کار را انجام دهد.
او با اشاره به کمبودهای ساختمان پلاسکو اضافه کرده است: در طراحی جدید باید این کمبود‌ها رفع شود از جمله اینکه ساختمان فاقد پارکینگ بود که در طراحی جدید، پارکینگ به اندازه کافی در نظرگرفته خواهد شد ضمنا همه مقررات ملی ساختمان در این طراحی جدید مدنظر و طراحی آن با استانداردهای روز دنیا و کشوراز نظر ایمنی، انرژی، حریق و مقررات مربوط منطبق خواهد بود که این موارد به عرصه قبلی اضافه خواهد شد.
به گفته خواجه دلویی، کاربری پلاسکو، تجاری و نه تولیدی است و اگر کار تولیدی هم در قبل اتفاق افتاده بر خلاف ضوابط بوده اشست ما هم بر اساس کاربری تجاری این ساختمان را احداث خواهیم کرد.

لزوم توجه به بافت محلی در ساخت مجدد پلاسکو
اعتراضات کسبه پلاسکو درباره بازسازی پلاسکو در حالی مطرح می‌شود که کارشناسان معماری و شهرسازی این کار را غیر ممکن می‌دانند. علی نودرپور، کارشناس شهرسازی با بیان اینکه عمر ساختمان پلاسکو به 50 سال می‌رسد می‌گوید: این ساختمان از سال 1340 ساخته شده و به عنوان یک بنای فرسوده شناخته می‌شود. بنابراین اگر حتی تعدادی از واحدها سالم مانده باشد، باز هم از نظر ایمنی استانداردهای لازم را ندارد و باز هم ممکن است شاهد حادثه‌هایی نظیر آن چه در گذشته اتفاق افتاد باشیم. پس قاعدتا احتمال بازسازی این ساختمان برمبنای واحدهای باقی مانده خیلی ضعیف است و ساختمان باید از نو ساخته شود.
او در ادامه با اشاره به روند ارائه طرح جدید این ساختمان اضافه می‌کند: معاون توسعه ساختمان بنیاد مستضعفان اعلام کرده است، از آنجا که جامعه مهندسی و دانشگاهی علاقمند بودند در طراحی پلاسکو نظر خود را ارائه کنند شورای عالی معماری و شهرسازی مصوبه‌ای گذراند که طرح پلاسکو از طریق مسابقه انتخاب شود تا مشارکت مهندسان را در بر داشته باشد. بنابراین لازم است در انتخاب طرح، به رعایت نکات ایمنی و علاوه بر آن ضوابط تعیین شده از شهرداری توجه شود. با توجه به اینکه کاربری این ساختمان تجاری، خدماتی و اداری است در دریافت پروانه ساخت هم لازم است این موضوع مورد توجه قرار گرفته و نقشه‌های مروبط به آن با محیط و کاربری مطابقت داشته باشد.
نوذرپور با اشاره به موقعیت این ساختمان می‌گوید: با توجه به آن چه مطرح شده است، محل ساختمان پلاسکو در حریم درجه 2 بنای تاریخی مدرسه و کلیسای ژاندارک و خانه مشیرالدوله قرار دارد. هرگونه بهسازی، نوسازی و احداث بنا در این محدوده، تنها پس از طرح‌های همسان با بافت تاریخی و تصویب آن از سوی سازمان میراث فرهنگی قابل اجرا است.