خسرونیا رئیس انجمن متخصصان داخلی درباره رعایت نکات بهداشتی برای زائران خانه خدا اظهار کرد: رعایت اصول بهداشتی در ایام حج تمتع به دلیل حجم بالای زائر از کشورهای مختلف بسیار حائز اهمیت است.
وی ادامه داد: حجاج از کشورهای مختلف در ایام حج تمتع به مکه و مدینه سفر می‌کنند تا اعمال عبادی خود را انجام دهند و به همین دلیل احتمال خطر ابتلا به بیماری‌های واگیر دار افزایش پیدا می‌کند.
رئیس انجمن متخصصان داخلی تاکید کرد: حجاج با رعایت اصول بهداشتی مانند شستشوی دست‌ها قبل از غذا می‌توانند از بروز بیماری جلوگیری کنند و سلامت به شهر و دیار خود بازگردند همچنین توصیه می‌شود از غذاهای متفرقه استفاده نکنند تا خطر انتقال بیماری‌های منتقله از آب و غذا کاهش پیدا کند.
محمدتقی انوشه متخصص تغذیه با اشاره به ویروس کرونا به عنوان شایع‌ترین بیماری واگیر تنفسی در بین زائران گفت: کرونا خانواده بزرگی از ویروس‌هاست که از ویروس سرماخوردگی معمولی تا عامل بیماری سارس را شامل می‌شود. تب، سرماخوردگی و عفونت تنفسی از علائم بیماری کروناست و افراد به محض مشاهده این علائم باید پزشک مراجعه کنند تا بیماری شدت پیدا نکند.
این متخصص تغذیه بیان کرد: به دلیل اینکه هوای کشور عربستان گرم است زائران باید دقت کنند تا در معرض ویروس‌ها و عفونت‌ها قرار نگیرند؛ قرار گرفتن افراد در برابر سیستم‌های تهویه‌ای و تعریق زیاد ممکن است باعث بروز ناراحتی‌های تنفسی شود.
خسرو نیا گرمازدگی را یکی از عوارض حج تمتع در ایام گرم سال دانست و گفت: در فصل گرما حجاج به ویژه افراد مسن در خطر گرمازدگی قرار دارند و به این افراد توصیه می‌کنیم تا در ساعات اولیه صبح یا بعد از غروب آفتاب اعمال خود را انجام دهند همچنین توصیه می‌شود حجاج همراه خود آبمیوه و آب خوردن به میزان کافی داشته باشند تا از گرمازدگی جلوگیری کنند.
رئیس انجمن متخصصان داخلی با اشاره به علائم گرمازدگی اظهار کرد: عرق ریزش شدید، ضعف عمومی، بیحالی، خشکی چشم، اسهال، استفراغ از علائم گرمازدگی محسوب می‌شود و حاجیان به ویژه افراد مسن در صورت مشاهده این علائم فوری به پزشک کاروان خود مراجعه کنند.
وی اظهار کرد: در ایام حج تمتع در فصل گرما بدن زائران به دلیل از دست دادن آب و الکترولیت‌ها دچار عارضه می‌شود به همین دلیل ممکن است زائران با علائمی چون تنگی نفس و از دست دادن قدرت تحرک روبرو شوند که در این شرایط باید فورا به بیمارستان یا مرکز درمانی مراجعه کنند.
محمدباقر مینایی متخصص طب سنتی درباره مدت ضروری برای جلوگیری از ایجاد گرمازدگی در بین حجاج، اظهار کرد: پیش از هر چیزی به یاد داشته باشید برای جلوگیری از بروز هر نوع عارضه‌ای در طول این سفر زیارتی به تمام دستورات پزشک کاروان عمل کنید.
این متخصص طب سنتی با اشاره بر بالا بودن میانگین سنی حجاج تصریح کرد: یکی از نکات ضروری که باید در ایام حج به آن توجه کنیم، کنترل حجم غذای مصرفی است؛ افزایش مقدار غذای دریافتی می‌تواند منجر به گرمازدگی و افزایش احتمال ابتلا به بیماری‌های مختلف شود.
خسرونیا به زائران توصیه کرد تا از لباس‌های روشن استفاده کنند و گفت: به زائران حج بیت‌الله‌الحرام توصیه می‌کنیم تا از لباس‌های سفید رنگ و کلاه و چتر استفاده کنند تا کمتر گرفتار گرمازدگی شوند.
مینایی بیان کرد: زائران خانه خدا به هیچ عنوان از لباس‌های تهیه شده از الیاف مصنوعی در طول این ایام استفاده نکنند و هر روز لباس تمیز به تن کنند و لباس‌ها باید کاملا نخی و طبیعی باشند تا باعث بروز حساسیت، گرمازدگی نشوند.
وی ادامه داد: بهتر است تا حد امکان در فضاهای گرم قرار نگیرید و اگر به ناچار مجبور به رفت و آمد از محوطه‌ای که هوای گرم دارد شدید، زمانی را برای استراحت در محلی خنک اختصاص دهید؛ سعی کنید از برخورد مستقیم نور خورشید با پوست سر خودداری کنید چرا که افزایش دمای سر می‌تواند روی عملکرد مغز تأثیر بگذارد.
رئیس انجمن متخصصان داخلی تصریح کرد: به زائران خانه خدا توصیه می‌کنیم تا پرخوری پرهیز کنند چرا که سلامت آنها را در این سفر طولانی مدت به خطر می‌اندازد.
مینایی ادامه داد: مصرف غذاهای پرادویه و تند باعث افزایش اشتها و درنتیجه افزایش حجم غذای دریافتی می‌شود که احتمال بروز گرمازدگی و سایر بیماری‌های را افزایش می‌دهد.
انوشه بیان کرد: افراد سالمند نباید از غذای معمولی که در کاروان توزیع می‌شود استفاده کنند چرا که این مواد ممکن است شور، چرب و حاوی مواد مضر برای سلامتی آنها باشد از این رو توصیه می‌شود حتما این موضوع را با مدیر کاروان در میان بگذارند و حجاج به هیچ عنوان نباید از غذای متفرقه استفاده کنند؛ در صورتی که کنسرو مصرف می‌کنند باید به نکات تغذیه‌ای و بهداشتی اهمیت دهند؛ باید کنسرو را در آب جوش بجوشانند.
انوشه تشریح کرد: رعایت بهداشت در مصرف میوه و سبزی‌ها بسیار اهمیت دارد؛ قبل از مصرف میوه و سبزیجات آنها را گندزدایی کامل کنید تا دچار مشکلات گوارشی نشده، میوه را به خوبی شسته و سلامت غذایی را رعایت کنید.
وی به زائران مبتلا به دیابت و بیماری‌های قلبی توصیه کرد: داروهای خود را در سفر حج به میزان کافی به همراه داشته باشند و بیماری خود را به پزشک کاروان اطلاع دهند.
فرقانی پزشک عمومی با اشاره به اینکه افراد دیابتی باید به‌طورحتم داروهای مورد نیاز خود را به میزان کافی و برای تمام مدت سفر همراه داشته باشند، گفت: افراد دیابتی که تحت درمان انسولین هستند باید انسولین کافی با خود برده تا در طول سفر دچار مشکل نشوند، اما نکته‌ای که بیماران باید به آن توجه کنند نحوه نگهداری از انسولین است.
پزشک عمومی ادامه داد: داروی انسولین به‌طورمعمول در هوای معتدل آسیب نمی‌بیند و نیاز نیست در فلاسک یخ نگهداری شود، اما اگر در درجه حرارت خیلی پایین قرار بگیرد، یخ زده و دیگر قابل‌استفاده نخواهد بود از این رو توصیه می‌شود زائراین انسولین را در کیف دستی خود گذاشته و از قرار دادن آن در چمدان پرهیز کنید.
فرقانی یادآوری کرد: انسولین را در مقابل تابش مستقیم خورشید قرار ندهید زیرا باعث تخریبآن می‌شود؛ حتی اگر انسولین در کیفتان قرار دارد، کیف را پشت شیشه اتومبیل نگذارید تا گرمای حاصل از تابش نور خورشید به شیشه و سپس کیف دستی‌تان نخورد و انسولین موجود در آن را فاسد نکند.
خسرونیا ادامه داد: بیماران قلبی سعی کنند در ساعات اوج گرما از قرار گرفتن در هوای گرم پرهیز کنند چرا که به مجرد بروز یک اسهال یا استفراغ بیماری قلبی آنها عود می‌کند.
رئیس انجمن متخصصان داخلی با توصیه غذایی به بیماران دیابتی گفت: زائران خانه خدا که از بیماری دیابت رنج می‌برند از پرخوری خودداری کنند و در وعده ظهر غذاهایی مثل آب دوغ خیار مصرف و از خوردن غذاهای سنگین پرهیز کنند.
وی اظهار کرد: زائرانی که از زخم و خونریزی معده رنج می‌برند از خوردن قرص مسکن پرهیز و از مصرف غذاهای تند و ادویه دار پرهیز کنند تا بتوانند مناسک حج خود را به خوبی انجام دهند و به سلامت به شهر و دیار خود بازگردند.
جعفر غفارزاده متخصص طب سنتی اظهار کرد: به تمام زائران ایرانی توصیه می‌شود در طول مسیر‌های رفت و آمد خود در مناسک حج بطری آب به همراه داشته باشند و در فواصل زمانی مناسب و پس از طی مسافتی آب بنوشند.
وی ادامه داد: به دلیل گرمای زیاد عربستان افراد در مناسک حج دچار کم آبی خواهند شد که برای جبران کم آبی در بدن باید برخی کار‌ها را انجام دهند؛ یکی از کار‌ها استفاده از ماءالشعیر طبی است که برای جبران کم آبی بسیار مفید است.
این متخصص طب سنتی بیان کرد: برای تهیه ماءالشعیر طبی می‌توانند یک لیوان جو را با ۱۰ لیوان آب بجوشانند و آن را صاف کنند و روزی ۲ الی سه لیوان از آن بنوشند؛ افرادی که معده سرد و تر دارند و یا به نفخ شکم مبتلا هستند، همچنین کسانی که ترش می‌کنند و یا با مصرف غذاهای سرد افزایش آب دهان پیدا می‌کنند در هر لیوان ماءالشعیر یک قاشق مرباخوری عسل حل کرده و سپس آن را بنوشند، ماءالشعیر طبی نباید غلیظ و ژله‌ای شود زیرا در این صورت تاثیر آن معکوس خواهد شد.
غفارزاده تأکید کرد: استفاده از آب سرد برای حمام کردن می‌تواند تأثیر مناسبی بر کاهش دمای بدن و کنترل گرما داشته باشد و در همه شرایط بهتر است از آب‌های معدنی استفاده کنید تا املاح مورد نیاز بدن شما تأمین شوند و رعایت آداب در نوشیدن آب می‌تواند تاثیر زیادی بر حفظ آب بدن و درنتیجه حفظ سلامتی داشته باشد.
مینایی تشریح کرد: بهتر است آب را جرعه جرعه میل کنید و از نوشیدن ناگهانی حجم زیادی از آب بپرهیزید؛ حکمای طب سنتی برای توضیح این موضوع بیان می‌کنند که باید بین هر جرعه آب به اندازه گفتن یک "الحمدلله" فاصله باشد، بهتر است آب خنک بنوشید اما نه آب خنکی که داخل آن یخ ریخته شده است بلکه باید ظرف آب را در محیطی خنک قرار دهید تا آب به دمای مطلوب برسد.
وی افزود: توصیه می‌شود هنگام نوشیدن آب هر جرعه را به کام خود نزدیک کنید چراکه غده هیپوفیز در کف جمجمه و دقیقا بالای کام قرار دارد درنتیجه نزدیک کردن جرعه‌های آب به این غده و خنکی آن باعث آزاد شدن هورمون‌های موثر بر کنترل سطح مایعات بدن است و رعایت اصول نوشیدن آب علاوه بر تحریک غده هیپوفیز می‌تواند تأثیر مناسبی بر کنترل قند و چربی خون داشته باشد و عملکرد کبد را هم بهبود می‌بخشد.
وی با تأکید بر اهمیت رعایت بهداشت در طول برگزاری مناسک حج، گفت: بهتر است پیش از انجام هر نوع اقدامی با پزشک کاروان مشورت کنید، اطلاعات لازم درباره داروهایی که مصرف می‌کنید یا بیماری‌هایی که دارید را در اختیار پزشک کاروان قرار دهید تا از بروز هر نوع اختلالی در طول سفر جلوگیری کنید.
برای همراه داشتن داروهای مورد نیاز ، داشتن نسخه ترجیحاً به زبان انگلیسی، دارای مهر و امضاء پزشک، و درج نوع بیماری، نام دارو، میزان مصرف، مقدار دارو و طرز استفاده دارو الزامی است، جهت جلوگیری از رفتارها و برخوردهای نظارتی پلیس سعودی ، پزشک کاروان را از به همراه داشتن داروهای خود مطلع کنید.
قوانین کشور عربستان در خصوص داروهای حاوی مخدر مانند استامینوفن کدئین و اکسپکتورانت کدئین ، داروهای ترک اعتیاد، ترامادول ، آرام بخش‌ها و داروهای خواب آور مانند اگزازپام، دیازپام و داروهای روان گردان، بسیار جدی و سختگیرانه است و متهمان به حمل آنها مجازات شدیدی خواهند شد، لذا ضروری است حجاج محترم جهت جلوگیری از هر گونه پیامد ناخوشایند به قوانین این کشور نیز احترام گذارند و از همراه بردن این داروها اکیداً خودداری کنند.
داروهای مورد نیاز را در 2 کیف جداگانه نگهداری کنید و داروهای ضروری و حیاتی خود را همیشه به همراه داشته باشید و در حین سفر و مدت اقامت به منظور جلوگیری از فساد دارو ، با مطالعه بروشور آن، داروهای خود را در بهترین شرایط و دور از نور نگهداری و جهت حمل داروهای یخچالی از ظروف خنک کننده و یخ استفاده کنید.
