تهدید بزرگ سلامت عمومی توسط جهل آگاهانه

به گزارش تیترشهر؛ شیوع سرخک در ایالت واشنگتن ایالات‌متحده آمریکا و چندین ایالت دیگر به یک‌روند نگران‌کننده در این کشور تبدیل‌شده است که این مسئله می‌تواند ناشی از سهل‌انگاری در تأخیر واکسنینه کردن کودکان توسط پدر و مادر و یا سرپیچی از انجام آن باشد. در این کشور جنبشی در رسانه‌های اجتماعی ایجادشده است که باعث تضعیف استفاده از واکسیناسیون می‌شود. قابل‌توجه است که کشور انگلستان نیز دچار چنین مشکلی شده است.

مایک بافینگتون (Mike Buffington) دانشمند و پزشک مشهور آمریکایی در توضیحات اولیه خود می‌گوید مشکل این است که در حال حاضر در ایالت واشنگتن چندین مورد سرخک دیده‌شده که بیشتر آن‌ها کودکانی هستند که واکسینه نشده‌اند. یک نمونه آن، سه نفر در یک خانواده بودند که هیچ‌کدام واکسن سرخک را دریافت نکرده بودند. پیش از این، مشکلی در رابطه با بیماری سرخک در ایالات‌متحده آمریکا وجود نداشت چراکه سرخک در این کشور از بین رفته و ریشه‌کن شده بود. برخی از رسانه‌های اجتماعی آمریکا از اوایل دهه 2000 میلادی شروع به تبلیغات ضد واکسیناسیون کردند. نتیجه این تبلیغات این بود که گروهی از والدین از انجام واکسیناسیون برای کودکانشان خودداری کردند و همین موضوع باعث شد تا بیماری سرخک دوباره در برخی از مناطق این کشور شیوع پیدا کند. از آن جایی که همه ساله بر میزان والدینی که از واکسینه کردن کودکانشان جلوگیری می‌کنند، افزوده می‌شود، بحران شیوع گسترده این بیماری، مردم این کشور را تهدید می‌کند.

دلیل گسترش و فراگیر شدن چنین باورهای چیست؟

متأسفانه نمونه‌هایی از این جنبش‌های توطئه آمیز که توسط رسانه‌های اجتماعی ایجادشده و گسترش پیداکرده، در گوشه و کنار جهان کم نیست. برخی معتقدند که زمین مسطح است. برخی معتقدند که هولوکاست اتفاق نیفتاده است. بعضی از مردم بر این باور هستند که رفتن انسان به ماه جعلی بوده است. برخی معتقدند که حمله 11 سپتامبر اقدامی بوده که از داخل کشور صورت گرفته است. همه این باورهای کذب و دروغ را می‌توان در وب‌سایت‌های نظریه‌های مختلف توطئه و جریان‌های اصلی رسانه‌های اجتماعی پیدا کرد. مردم باید آگاه باشند که درگیر این توطئه‌ها نشوند. با این تبلیغات دروغین مردم به‌جایی می‌رسند که تصور می‌کنند که بیشتر و بهتر از پزشک متخصص کودکان می‌دادند. امروزه بیشتر مردم با اطلاعاتی که از اینترنت و رسانه‌های اجتماعی دریافت کرده‌اند، تصور می‌کنند که از پزشکشان دقیق‌تر هستند. یک‌بار یکی دیگر از والدینی که اعتقاد به واکسیناسیون و اثر مثبت آن نداشته به من گفت که این واکسیناسیون نبوده که فلج اطفال را ریشه‌کن کرده است، بلکه چیز دیگری بود که این بیماری وحشتناکی را از بین برد.

جهل آگاهانه و باورهای غلط چه تأثیری در سلامت جوامع خواهد داشت؟

سازمان جهانی بهداشت به دلیل رشد زیاد و گسترش این جنش ضد واکسیناسیون، این جنبش را یکی از ده تهدید بزرگ سلامت عمومی در سال 2019 میلادی اعلام کرد. نادیده گرفتن آگاهی از علم واقعی می‌تواند بد باشد مانند مسطح انگاشتن زمین البته در این مورد نیز اگر فرد یک خلبان باشد اطلاع از اینکه زمین گرد است بسیار مهم جلوه می‌کند؛ اما می‌توان گفت جهل آگاهانه نیز درباره واکسیناسیون عواقب بد و خطرناکی را در پی خواهد داشت. چه موقع جامعه ما روزهای پیش از واکسیناسیون را فراموش کرده وقتی‌که فلج اطفال، سرخک، سیاه‌سرفه و سایر بیماری‌های قابل‌پیشگیری هرسال صدها هزار کودک را از بین می‌بردند. عفونت‌ها باعث کشته شدن بیشتر افراد بزرگ‌سال و کودکان می‌شدند. کشف آنتی‌بیوتیک‌ها پس از جنگ جهانی دوم و استفاده منظم و گسترش واکسن‌ها باعث شد تا جان میلیون‌ها نفر به‌ویژه کودکان نجات پیدا کند؛ اما همچنان افراد مخالف واکسیناسیون، باوجود شواهد مختلف ادعا می‌کنند که واکسن‌ها خطرناک هستند.

چرا والدین به این آسانی حرف‌های جنبش ضد واکسیناسیون را باور کردند؟

از حدود ده سال پیش که جنبش ضد واکسیناسیون در آمریکا گسترده شده و برخی از بازیگران هالیوود آن را پذیرفتند این مسئله شیوع بیشتری پیدا کرد. می‌توان گفت یکی از دلایل اینکه والدین از واکسینه کردن فرزندان خود سرباز زدند، این بوده که پدر و مادرها به‌جای اینکه به متخصص کودک خود مراجعه کرده و با آن‌ها مشورت کنند، صحبت‌های بازیگران و هنرپیشه ها و شیوه‌های غلط و جعلی رسانه‌های اجتماعی را شنیده و آن‌ها را باور کردند. شاید این مسئله نشان از خوش‌بینی و خوش‌باوری زیاد این مردم باشد.

چرا دولت آمریکا نمی‌تواند والدین را مجبور به انجام واکسیناسیون برای فرزندانشان کند؟

برخی از ایالت‌های این کشور قوانینی را تصویب کرده‌اند که به مردم اجازه داده می‌شود، به دلایل مذهبی یا فلسفی از دریافت واکسن برای فرزندان خود اجتناب کنند. مردم خواستار قوانینی بوده‌اند که طی آن دولت نباید آن‌ها را مجبور به انجام کاری برای فرزندشان کند که به آن اعتقاد ندارند؛ اما پزشکان می‌گویند این قوانین نباید شامل واکسیناسیون شود و هیچ‌کس و به هیچ عنوان مجاز نیست که از دریافت واکسن جلوگیری کند، مگر در موارد استثنائی و با دلایل پزشکی. اینکه والدین معتقدند یا باور ندارند، مهم نیست. ممکن است پدر و مادری به صندلی ایمنی کودک در ماشین اعتقاد نداشته باشد اما قوانین، آن‌ها را مجبور می‌کند که حتماً از آن استفاده کنند در غیر این صورت جریمه سنگینی را متحمل خواهند شد. به این معنا که والدین در این موارد انتخاب نمی‌کنند بلکه آن‌ها قوانین را اجرا می‌کنند. چرا ما باید صندلی ایمنی خودرو را مجاز بدانیم اما دریافت واکسیناسیون را نه؟ درحالی‌که اگر کودکی از صندلی ایمنی خودرو استفاده نکند تنها خودش با خطر مواجه خواهد شد اما اگر کودکی واکسینه نشود می‌تواند برای دیگر کودکان ایجاد خطر کند.

به نظر شما مسئله واکسیناسیون را نباید از دید مذهبی یا باورهای والدین نگاه کرد؟

این مسئله، امری پزشکی است و هیچ ارتباطی با آنچه پدر و مادر به آن معتقد هستند، ندارد به‌ویژه زمانی که این باورها از فاضلاب اطلاعات جعلی از طریق رسانه‌های اجتماعی ایجاد می‌شود. اگر شما می‌خواهید بدانید که واکسن‌ها چگونه عمل می‌کنند، به سوابق واکسن فلج اطفال مراجعه کنید. در حال حاضر در بیشتر نقاط جهان این بیماری از بین رفته است. تنها مناطقی که گروه‌های مذهبی رادیکال مانند طالبان حضور دارند، کودکان را از دریافت واکسن بازمی‌دارند، هنوز این بیماری وجود دارد. در ایالات‌متحده امریکا نیز هیچ مشکلی در درک نیاز به واکسیناسیون دیده نمی‌شود تنها برخی از ایالت‌ها هستند که با معافیت‌های مذهبی و فلسفی و خودداری از واکسیناسیون کنار آمده‌اند اما باید اعلام کرد که این قوانین چیزی جز تصدیق جهل آگاهانه نخواهد بود. شیوع بیماری سرخک در واشنگتن اثبات همین مسئله است که اگر والدین علم کاذب و دروغین را با علم و دانش حقیقی جایگزین کنند، جامعه به چه بحرانی کشیده خواهد شد.