پرداخت عوارض برای عبور از بزرگراه ها و تونل های شهری واقعیتی پذیرفته شده از سوی شهرهای مطرح دنیاست. جای دوری نرویم در شیخ نشین دوبی و یا در سنگاپور، کوالالامپور، سئول و شانگ هایی نیز مردم برای عبور از بزرگراه های شهرشان عوارض پرداخت می کنند. پرداخت عوارض مردم در شهرهای مطرح دنیا بر اساس کیفیت ساخت بزرگراه ها و یا تونل های شهری و مشارکت بخش خصوصی در تکمیل این پروژه هاست که باعث شده تا شهروندان برای عبور از این زیرساخت های شهری عوارضی را که تعیین می شود را بپردازند. به گزارش تیتر شهر: در دنیا رسم بر این است که شهرداری های کلانشهرهای مطرح دنیا برای اجرا و اتمام پروژه های بزرگ عمرانی مانند تکمیل شبکه حمل و نقلی عمومی، تونل ها و بزرگراه ها به روش های مالی و اقتصادی مرسوم مانند BOT و... با پیمانکاران بخش خصوصی توافق می کنند. در این توافق قرار نیست تا شهرداری ها هزینه ای را بابت تکمیل زیرساخت های توسعه شهری بپردازند بلکه با پیمانکار و سرمایه گذار اینگونه توافق می کنند که بعد از اتمام این ابر پروژه ها به مدت معینی عوارض برای عبور مردم از این پروژه ها تعیین کنند تا ضمن تامین هزینه های نگهداشت آن، سود و سرمایه ای که در این زمینه هزینه شده است نیز به سرمایه گذار باز گردد.
در تعیین عوارض حتی سرمایه گذاران بعد از اجرای چنین پروژه هایی با یکدیگر رقابت می کنند. نگهداشت مناسب این محدوده ها و امکان دستری شهروندان به پمپ بنزین و... نیز حاشیه امنی را برای سودآوری آنها فراهم می کند.
اما در طول 5 دهه اخیر تمامی طرح های بزرگ عمرانی و ابر پروژه ها با سرمایه گذاری مستقیم دولت و یا شهرداری تهران اجرا و به اتمام رسیده است.
به زبان ساده در واقع شهروندان هزینه ساخت این پروژه ها را به شهرداری تهران و یا دولت پرداخته اند و به همین دلیل پای سرمایه گذارخصوصی ای برای تکمیل این پروژه ها در میان نیست تا بتوان همان قاعده ای که در اکثر شهرهای پیشرفته دنیا در خصوص پرداخت عوارض برای عبور از بزرگراه ها و تونل های شهری اجرا می شود را در این کلانشهر اجرایی کرد.
زمانی که شهروندان از همان ابتدای طراحی پروژه هزینه های ساخت آن را به طرق مختلف پرداخت کرده اند، دیگر نمی توان برای عبور آنها از این محدوده ها طلب هزینه ای حتی اندک را کرد.
از سوی دیگر شهروندان همچنان سهم خود را در نگهداشت و تعمیر این پروژه ها از طریق مالیات و یا پرداخت عوارض شهری می پردازند.
هر چند روش توسعه شهر تهران در بعد عمرانی از همان ابتدا اشتباه بوده است و در یک دهه اخیر که شاهد بیشترین توسعه در شهر تهران بودیم نیز مدیریت شهری سابق هیچگاه به سراغ ورود سرمایه گذاران ملی و بین المللی برای اجرای پروژه های شهری خود نرفت، اما با توجه به شرایط ساخت و بهره برداری این پروژه ها پولی شدن استفاده از آن حتما با واکنش های تندی از سوی مردم و مسئولان روبه رو خواهد شد.
البته پیشنهاد پرداخت عوارض برای برخی از اتوبان ها و تونل های شهری در دوره گذشته مدیریت شهری نیز مطرح شد که در همان زمان با وئاکنش های تندی از سوی اعضای شورای چهارم شهر تهران روبه رو شد.
در آن زمان قرار شد تا شهرداری تهران برای اجرای سایر پروژه های عمرانی و توسعه شهری خود مانند امتداد بزرگراه شهید صیاد شیرازی و یا تونل های زیر سطحی جدید با بهره گیری از توان مالی بخش خصوصی به پولی شدن استفاده از این زیر ساخت ها فکر کند.
این در حالی است که به گفته خبرگزاری مهر معاون حمل و نقل وترافیک شهرداری تهران در هفته گذشته دوباره پیش نویس لایحه پرداخت عوارض از 5 تونل بزرگ شهری تهران را به معاونت برنامه ریزی، توسعه شهری و امور شوراهای شهرداری تهران ارسال کرد که طبق این طرح تمامی تونل های شهری و بزرگراه صدر مشمول دریافت عوارض تشخیص داده شده است.
قرار است این لایحه در ابتدا مورد بررسی های کارشناسی و حقوقی قرار گیرد و در نهایت نتیجه این مطالعات در قالب یک طرح به صحن شورای شهر تهران آورده شود، اما آنچه که از مطرح شدن دوباره این طرح استنباط می شود، این است که شهرداری تهران و به صورت خاص تر معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران به دنبال تامین کسری بودجه سال آینده خود هستند.
هر چند اجرای طرح عوارضی شدن ورود به محدوده طرح ترافیک نتوانست میزان درآمد سازمان حمل و نقل و ترافیک را افزایش دهد و حتی به اذعان کارشناسان کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران تعجیل در اجرای این طرح باعث شد تا میزان درآمد شهرداری تهران از حوزه طرح ترافیک به یک چهارم درآمد سال های گذشته کاهش پیدا کند؛ اکنون به دنبال این است تا علاوه بر عوارضی که از ورود به محدوده طرح ترافیک از شهروندان دریافت می کند، پای خود را فراتر گذاشته و این بار 5 تونل شهری و بزرگراه صدر را نیز به پروژه درآمد زایی خود اضافه کند.
آنطور که خبرگزاری مهر اعلام کرده است، بر اساس این لایحه، تونل‌های نیایش، رسالت، توحید، شهدای غزه و امیرکبیر و اتوبان صدر مشمول دریافت عوارض شده و خودروهای عبوری برای هر بار عبور باید رقمی را به عنوان عوارض پرداخت کنند که گفته می شود حداقل عوارض پیش بینی شده حدود ۳ هزار تومان خواهد بود. همچنین مولفه‌هایی که نرخ عوارض را تعیین می کند شامل طول تونل، داشتن معاینه فنی و معاینه فنی برتر، ساعت تردد خواهد بود.
شهرداری تهران به دنبال بالا بردن هزینه زندگی در تهران!
اینکه مدیران دوره جدید مدیریت شهری بر این باورند که تهران ارزان اداره می شود و درطول یک سال و نیم اخیر در تلاش بودن تا با افزایبش عوارض های شهری در حوزه های مختلف میزان درآمد شهرداری تهران را بالا ببرند، واقعیتی است. از همان ابتدای فعالیت مدیران اصلاح طلب در مدیریت شهری بارها چه از سوی شهردار وقت محمد علی نجفی و چه از سوی برخی از اعضای شورای شهر تهران مانند محمود میر لوحی و یا مرتضی الویری اعلام کرده اندکه هزینه زندگی درتهران در مقایسه با سایر کلانشهرهای جهان پایین است. اما آنها هیچ وقت پاسخ قانع کننده ای در این رابطه که در مقابل هزینه پایین زندگی در تهران چرا اداره این شهر این قدر گران از سوی شهرداری تهران انجام می شود؟
در طول یک سال و نیم اخیر بارها عوارضی شدن تاسیسات عمرانی شهر تهران به عنوان یکی از پروژه های مدیریت شهری در آینده مطرح شده بود کما اینکه پیروز حناچی در زمانی که معاون فنی و عمرانی شهرداری تهران بود نیز در نشست خبری خود اعلام کرده بود: این موضوع در بسیاری از کشورهای دنیا مرسوم است و خودروها برای عبور از بزرگراه‌ها عوارض پرداخت می‌کنند و این می‌تواند در شهر تهران مورد توجه قرار بگیرد. ما بسیاری از پروژه‌ها را می‌توانیم با سرعت بیشتری احداث و درنهایت به بهره‌برداری برسانیم. نمونه بارز در این زمینه اتوبان پردیس است که کار قابل قبولی انجام شده است و هم‌اینک درآمدزایی دارد.
هر چند معاون وقت فنی و عمران شهرداری تهران در آن زمان اعلام کرده بود هنوز برنامه‌ای برای گرفتن عوارض از بزرگراه‌های ساخته شده وجود ندارد، اما به این نکته نیز اشاره کرده بود: در صورت احداث بزرگراه‌های جدید دریافت عوارض در دستور کار قرار خواهد گرفت. چرا که ما ناچاریم حتی خیلی کم به این سمت حرکت کنیم، با این روش، مکانیزم تأمین منابع مالی در شهر متفاوت می‌شود. با این روش، مسئولان شهرداری دیگر گزارش نمی‌دهند پروژه‌ای به دلیل مسائل مالی متوقف شده است.
انطور که از صحبت های حناچی به عنوان معاون وقت فنی و عمران شهرداری تهران استباط می شود، این است که برای عوارضی کردن بزرگراه ها و تونل های شهری تهران باید در دو گروه تفکیک و بررسی شود. یک گروه بزرگراه‌های موجود در شهر تهران است و گروه دوم، بزرگراه‌هایی مانند شهید شوشتری است که درحال احداث است، امکان اجرای این طرح در مورد تونل ها و اتوبان های در حال ساخت وجود دارد. اما برای واگذاری بزرگراه ها و تونل های شهری به بخش خصوصی با هدف نگهداشت آن باید مقدمات این کارفراهم شود.
وی حتی اعلام کرده بود:گرفتن عوارض بزرگراهی یکی از شیوه‌های درآمدزایی قابل‌قبول در کشورهای مختلف دنیا ازجمله ایتالیا و آلمان است که به شیوه‌های مختلف از مردم دریافت می‌شود و درواقع جزو مهمترین منابع پایدار شهری است.
دستپاچگی شهرداری تهران در مقابل واکنش های رسانه ای
بعد از انتشار این خبر و واکنش های تندی که شهروندان و رسانه ها نسبت به اجرای این طرح نشان دادند، مرکز ارتباطات و امور بین الملل شهرداری تهران با انتشار بیانیه ای اعلام کرد: طرح اخذ بهاى تردد از تونل هاى شهرى در قالب لايحه از سوى معاونت حمل و نقل و ترافيك شهردارى تهران پيشنهاد شده و صِرف ارائه پيشنهاد به منزله پذيرش آن نيست و ارسال آن به شوراى شهر تهران مستلزم تاييد آن در شهردارى تهران است. اين طرح هنوز به استحضار و تاييد دكتر حناچي شهردار تهران نرسيده و صرفا در مرحله پيشنهاد است.
هر گونه طرحى كه در دوره جديد مديريت شهرى به اجرا در مى آيد، در راستاى مصلحت و منفعت عمومى جامعه خواهد بود و در اين دوره هيچگونه طرحى كه برخلاف مصالح شهر و منافع شهروندان باشد، اجرا نمى شود.
مديريت شهرى با درك شرايط دشوار اقتصادى موجود جامعه، خود را در كنار شهروندان مى داند و از اجراى هر گونه طرحى كه باعث افزايش هزينه، ايجاد دشوارى و بروز نگرانى براى شهروندان شود، اجتناب خواهد كرد.
عکس: آژانس عکس تهران
شورشو در آوردین. ما کجامون مثل بقیه دنیاست که این یکی باشه؟ هروقت درآمد و خودرو ها و سطح رفاه و ... رو تونستین مثل بقیه دنیا بکنید پول گرفتناتونم مثل بقیه دنیا بکنید. مسخره بازی هم حدی داره. 
