یک دیپلمات مصری در گفتگو با سایت خبری العربی الجدید اظهار کرد: مصر از سران کشورهای لیبی، چاد، آفریقای مرکزی، سودان جنوبی و اریتره برای حضور در نشستی در اواسط ژوئیه جاری برای بررسی راه‌های توقف جنگ کنونی در سودان دعوت به عمل آورد.
به گفته این منبع، قاهره علاوه بر کشورهای یاد شده، از اتیوپی نیز به صورت رسمی برای حضور در نشست دعوت کرد، تا این لحظه قاهره پاسخی از طرف آدیس‌آبابا در این خصوص دریافت نکرده و احتمالا اتیوپی در سطح وزیر خارجه خود در این نشست شرکت می‌کند.
طبق اظهارات این دیپلمات مصری، نشست یاد شده قرار بود اواسط مه و کمی پیش از اجلاس اخیر سران کشورهای عربی در شهر جده (۱۹ مه) برگزار شود اما بنا بر درخواست برخی کشورهای همسایه سودان که قاهره با آنها رایزنی کرد، به تعویق افتاد.
این منبع گفت: کشورهای یاد شده پس از مداخله محافل عربستانی درخواست تعلیق کردند تا اقداماتی که به رهبری ریاض برای آتش‌بس و حل بحران در آن زمان آغاز شدند، مختل نشوند.
منبع مصری یاد شده فاش کرد: قاهره از طرف‌هایی که می‌توان آنها را دوستان سودان نامید و در واقع طرف‌هایی دارای نفوذ در دو طرف درگیر در سودان هستند، دعوت کرد.
یک دیپلمات مصری دیگر گفت: نشستی که قرار است اواسط ماه جاری میلادی برگزار شود و بیشتر کشورهای همسایه سودان اعلام کردند که در آن شرکت می‌کنند، حق واقعی کشورهای همسایه سودان است که با آوارگی هزاران سودانی به سمت آنها از اواسط آوریل و تحمل پیامدهای مستقیم آنها، بیشترین تاثیر را از شرایط رو به وخامت آن دارند.
او افزود: با وجود روابط مستحکم میان مصر و سودان، از همان لحظات اولیه تلاش‌هایی برای به حاشیه راندن نقش مصر انجام شد.
این منبع گفت: قاهره با موضعگیری‌های سرسختانه‌ای از سوی تمامی دولت‌ها چه عربی و چه آفریقایی مواجه شد. او با اشاره به کمیته آفریقایی سازمان بین دولتی توسعه شرق آفریقا (ایگاد) شامل سودان جنوبی، سومالی، اتیوپی و کنیا گفت: با وجود اینکه کنیا یک میانجی بی‌طرف محسوب نمی‌شود و در گذشته با سودان اختلاف‌نظرهایی داشته اما عضو این کمیته است.
در این میان نجلاء مرعی، کارشناس مسایل آفریقا در گفتگو با العربی الجدید اظهار کرد: مصر از مدت‌ها قبل در حال آمادگی برای چنین نشستی است و این را پیش از برگزاری اجلاس سران کشورهای عربی در جده اعلام کرد و با توجه به ابتکارعمل عربستانی-آمریکایی که به نتایج مثبتی نرسید، به تعویق افتاد.
مرعی گفت: بسیاری از طرف‌های با نفوذ به ویژه پس از سفر مالک عقار، معاون رئیس شورای حاکمیتی سودان به قاهره که در جریان آن از وخامت بحران در پی حمایتی که نیروهای واکنش سریع سودان از سوی برخی کشورهای حوزه خلیج فارس و نیروهای واگنر، حامی موضعگیری محمد حمدان دقلو (حمیدتی) دریافت کردند، سخن گفت، اکنون بسیاری از این طرف‌های موثر روی نقش مصر در بحران سودان حساب باز کردند.
این کارشناس مسایل آفریقا فاش کرد: عقار حمایت سران مصر از نیروهای ارتش سودان و پیشبرد نیروهای حافظ صلح برای نظارت بر اوضاع را خواستار شده اما بعید است مصر کمک‌های نظامی یا امنیتی به ارتش سودان داشته باشد، مصر از ابتدا موضعگیری بی‌طرفی را در پیش گرفت و بر ارائه کمک‌های بشردوستانه، استقبال از پناهجویان و فراری‌های جنگی و ابتکارعمل‌های انسانی از جمله ابتکارعمل مصر-قطر تاکید کرد.
او افزود: پیش‌بینی می‌کنم در نشست آتی بر لزوم دستیابی به راه‌حلی برای توقف فراگیر و پایدار آتش‌بس تاکید شود و مصر تلاش می‌کند با طرف‌های آفریقایی، شرکای بین‌المللی و آژانس‌های امدادرسانی برای برقراری ثبات و امنیت در سودان همکاری کند.
مرعی ادامه داد: نشست آتی اهمیت بسیاری دارد و حضور کشورهای همسایه در این نشست می‌تواند به حل این بحران کمک کند چراکه بحران سودان به دلیل پناهجویان ابعاد منطقه‌ای پیدا کرده و از مرزهای این کشور فراتر رفته و بر تمامی کشورهای همسایه آن تاثیر گذاشته است. به همین دلیل مصر به دنبال ایجاد راه‌حلی منطقه‌ای و آفریقایی است.
این کارشناس مسایل آفریقا در ادامه گفت: ما با یک درگیری پیچیده مواجه هستیم که به بیش از یکی از مناطق امنیتی جهان مربوط بوده و بر آن موثر است، منطقه دریای سرخ در معرض خطر بوده و این یعنی ۱۰ درصد تجارت جهانی و ۳۰ درصد نفتی که به غرب صادر می‌شود، منطقه شاخ آفریقا که از منظر امنیتی و سیاسی به هم ریخته و نیز منطقه ساحل آفریقا به خطر افتاده است.
او ادامه داد: اقدام مصر در مورد بحران سودان دیرهنگام نبود، مصر از اولین کشورهایی بود که ابتکارعمل‌هایی را برای حل این بحران ارائه کرد، همچنین ابتکارعمل مشترکی از سوی مصر و امارات و نیز مصر و سودان جنوبی ارائه شدند، همینطور سامح شکری، وزیر خارجه مصر رایزنی‌هایی با حمیدتی داشت و از او برای حضور در مذاکرات دعوت کرد. همچنین ما شاهد سفر مقامات مصری به سودان جنوبی بودیم، مصر از ابتدای بحران به دنبال مشارکت در حل این بحران بود و اگر حمیدتی تحت تاثیر کشوری قرار نمی‌گرفت که با مصر منافع متضادی دارد، موضعگیری قاهره در ابتدای بحران به این پیچیدگی نبود.
احمد المفتی، مدیر مرکز بین‌المللی حقوق بشر خارطوم نیز در گفتگو با العربی الجدید اظهار کرد: پیش‌بینی می‌شود در کنار گروه‌های سیاسی سودان که پیش از این در کارگاه قاهره در مقابل گروه‌های توافق فوق‌العاده حضور یافته بودند، نمایندگان کشورهای همسایه دعوت شده نیز شرکت کنند و همینطور انتظار می‌رود گروه‌های آزادی و تغییر و جنبش‌های مبارزه مسلحانه که سفر دوره‌ای خود را در اوگاندا آغاز کرده و اعلام کردند به مصر نیز سفر خواهند کرد، از جمله طرف‌های حاضر در این نشست باشند.
المفتی در ادامه گفت: اما در خصوص حضور بین‌المللی و منطقه‌ای به عنوان گروه ریاض، ایگاد یا اتحادیه آفریقا مساله تنها به میزان هماهنگی مصر با این کشورها و اینکه اقدام مصر کامل‌کننده تحرکات سابق هست و یا برای ایفای نقش جایگزین تلاش می‌کند، بستگی دارد.
مدیر مرکز بین‌المللی حقوق بشر خارطوم افزود: این اقدام مصر به منزله کارگاهی است که این کشور در قاهره برای گروه‌های آزادی و تغییر فراکسیون دموکرات در پی شکست توافقنامه فوق‌العاده برگزار کرد. فکر می‌کنم اقدام مصر دیرهنگام بود چراکه از ابتدای بحران تحرکات گروه‌های بین‌المللی و منطقه‌ای در صدر قرار داشت اما موفقیت‌آمیز نبودند، علاوه بر آن مصر دوست ندارد به عنوان رقیب این گروه‌ها ظاهر شود اما آنچه این روزها اتفاق می‌افتد، این است که طرف مصری تلاش می‌کند خودش و تلاش‌هایش را به عنوان نجات‌دهنده شرایط معرفی کند.
