رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه در پارلمان کشورش گفت: با این حال، ترکیه تغییر محور را تجربه نمی‌کند، بلکه با برقراری همزمان روابط دیپلماتیک مختلف در جهان بر اساس منافع ملی، محور خود را تقویت می‌کند.
او گفت که ترکیه در تقاطع سه قاره قرار دارد و به طور قابل توجهی تحت تاثیر تحولات جهانی قرار دارد.
وی افزود: ترکیه این ایده را ندارد که درهای خود را ببندد، خود را از دنیای خارج منزوی کند و نظاره‌گر وقایع منطقه باشد.
اردوغان سیاست آنکارا را «سازنده و فعال» توصیف کرد و گفت که کشورش ابتکار عمل را در حل مشکلات جهانی و منطقه‌ای به دست گرفت.
وی تاکید کرد که ترکیه به دنبال تشدید تنش با سایر کشورها نیست و تسلیم نمی‌شود. وی با بیان اینکه به عزت و حیثیت کشور لطمه‌ای وارد نمی‌کنیم، گفت: ما قویاً با نگرش شرافتمندانه، صبور، مصمم و محتاطانه، از حقوق ترکیه در همه زمینه‌ها دفاع می‌کنیم.
اردوغان درباره جنگ جاری روسیه و اوکراین نیز گفت که ترکیه صلح، گفتگو و «داوری منصفانه» را انتخاب کرده است. وی گفت: با توجه به روابط نزدیکی که با هر دو کشور داریم، ترجیح دادیم به جای دامن زدن به آتش و ایجاد فتنه، برای پایان دادن به جنگ تلاش کنیم.
ترکیه، سازمان ملل، روسیه و اوکراین در ۲۲ ژوئیه در استانبول توافقنامه‌ای را برای از سرگیری صادرات غلات از سه بندر دریای سیاه اوکراین امضا کردند که پس از آغاز جنگ روسیه و اوکراین در فوریه متوقف شد.
اردوغان گفت: سازمان ملل که به دلیل عدم کفایت در مواجهه با بحران‌های جهانی اعتبارش متزلزل شده است، یکی از بزرگترین دستاوردهای خود در سال‌های اخیر را با این توافق حاصل تلاش‌های فشرده کشورمان دید.
او همچنین گفت: مبادله زندانیان اخیر بین روسیه و اوکراین تحت ابتکار آنکارا، دیپلماسی ترکیه را به یک "مرحله بسیار بالاتر" رسانده است. در تماس‌های خود به مناسبت هفتاد و هفتمین مجمع عمومی سازمان ملل، از دیدن سطحی که در سیاست خارجی ترکیه به دست آمده خرسندیم. ما شخصا شاهد بوده‌ایم که گام‌های کشورمان در بحران روسیه و اوکراین، مسئله مهاجرت، کمک‌های بشردوستانه، مبارزه با تروریسم و حفظ صلح، قدردانی همه جهان را به همراه داشته است.
ترکیه از یونان می‌خواهد که از اقدامات تحریک آمیز خودداری کند
رئیس جمهور ترکیه با اشاره به جزیره مدیترانه شرقی، قبرس تاکید کرد که این جزیره محل زندگی دو دولت و مردم جداگانه است. اردوغان تاکید کرد که باید به انزوا و تحریم‌ها در این جزیره پایان داده شود و همه وعده‌ها در مورد به رسمیت شناختن بین‌المللی ترک‌های قبرس رعایت شود. او همچنین بر امتناع اخیر ترکیه از پذیرش تصمیم ایالات متحده برای لغو تحریم تسلیحاتی قبرس یونانی‌نشین تاکید کرد و گفت: تشویق یونان و مسلح ساختن جزایر غیرنظامی در دریای اژه خلاف عقل است. دنبال کردن سیاست تحریک و تنش در منطقه به نفع کسی نیست.
اردوغان از رهبری یونان خواست از تحریکاتی که این کشور و مردمش را به سوی فاجعه می‌کشد، خودداری کند.
ترکیه که بیش از ۷۰ سال عضو ناتو بوده، از اقدامات تحریک آمیز و لفاظی‌های مکرر یونان در منطقه در ماه‌های اخیر، از جمله مسلح سازی جزایر نزدیک سواحل ترکیه که بر اساس تعهدات معاهده غیرنظامی شده‌اند، شکایت کرده و گفته است که چنین اقداماتی تلاش‌های حسن نیت این کشور را ناکام می‌گذارد.
مبارزه ترکیه با تروریسم
اردوغان درباره مبارزه ترکیه با تروریسم گفت که نیروهای امنیتی این کشور از جمله ارتش و سرویس‌های اطلاعاتی "برای مبارزه با تروریست‌ها سنگ تمام می‌گذارند." وی گفت: «ما ابزارها و قابلیت‌هایی را در اختیار نیروهای امنیتی خود قرار دادیم که آنها را قادر می‌سازد تا ماموریت خود در مبارزه با تروریسم و حفاظت از کشورمان در برابر تهدیدهای منطقه‌ای و جهانی را انجام دهند.
اردوغان تاکید کرد که راهبرد ترکیه برای حفظ صلح و امنیت، از بین بردن تهدیدها در سرچشمه آنها فراتر از مرزهای این کشور است: ما این راهبرد را با گفتن اینکه «ممکن است بدون اعلام قبلی در شب وارد شویم» اجرا می‌کنیم. ترکیه به تلاش‌های خود برای تخریب کریدوری که تروریست‌ها سعی در ساختن آن در امتداد مرز خود دارند، ادامه خواهد داد. از زمان آغاز عملیات برون مرزی ترکیه در سوریه در سال ۲۰۱۶، تقریباً ۵۲۶۰۰۰ سوری آواره شده در ترکیه داوطلبانه به مناطق امن حاصله در کشورشان بازگشته‌اند. ما به عنوان کشوری که نزدیک به ۴۰ سال است با تروریسم می‌جنگیم و ده‌ها هزار کشته بر اثر تروریسم از دست داده‌ایم، در موقعیتی نیستیم که بتوانیم امتیاز بدهیم.
وی با اشاره به اعضای گروه تروریستی پ.ک.ک افزود: با عملیات خود در سوریه و شمال عراق، خائنان تجزیه طلب را از کار انداختیم.
ترکیه تلاش‌های سوئد و فنلاند تحت توافق ناتو را تحت نظر دارد
اردوغان با اشاره به درخواست سوئد و فنلاند برای پیوستن به ناتو گفت که "ترکیه به وضوح تعهد خود را به مبارزه با تروریسم در جریان گسترش اخیر ناتو نشان داده است. ما اطمینان حاصل کردیم که ناتو در سند راهبردی جدید خود که در مادرید به تصویب رسید، تروریسم را به عنوان یکی از تهدیدهای اصلی برای اتحاد عنوان کرد."
وی گفت: ترکیه تلاش‌های سوئد و فنلاند را برای انجام تعهداتشان به دقت زیر نظر دارد. تصمیم نهایی را پارلمان به نمایندگی از ملت ما اتخاذ خواهد کرد.
سوئد و فنلاند در ماه ژوئن رسماً برای پیوستن به ناتو درخواست دادند، تصمیمی که به دلیل جنگ روسیه علیه اوکراین ایجاد شد. با این حال، ترکیه به پیشنهادهای عضویت اعتراض کرد و از این کشورها به خاطر مدارا و حتی حمایت از "گروه‌های تروریستی" انتقاد کرد. یک یادداشت سه جانبه در نشست سران ناتو که در ژوئن بین کشورها امضا شد، تصریح می‌کند که فنلاند و سوئد "پ ک ک و ی پ گ، شاخه سوریه پ‌ک‌ک، یا سازمان تروریستی فتح (FETO)" حمایت نخواهند کرد
سیاست خارجی
اردوغان همچنین گفت که فضای عادی سازی دیپلماتیک برای پیشرفت در همسایگی ترکیه، خاورمیانه آغاز شده است. روابط ما با امارات، عربستان سعودی و اسرائیل بر اساس منافع متقابل در حال توسعه است و روند مشابهی با مصر نیز در جریان است.
وی بار دیگر بر اهمیت موضوع فلسطین برای ترکیه تاکید کرد و گفت که آنکارا همیشه در کنار فلسطینی‌ها خواهد بود.
اردوغان همچنین حمایت خود را از آذربایجان اعلام کرد و تاکید کرد که ترکیه به سهم خود برای تضمین صلح پایدار در منطقه اقداماتی انجام می‌دهد. وی تاکید کرد: ما از طریق نمایندگان ویژه‌ای که منصوب کرده‌ایم، اراده خود را برای ارتقای روابط خود با ارمنستان به سطح جدیدی نشان داده‌ایم.
اردوغان به دیدار احتمالی با نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان در پراگ پایتخت چک اشاره کرد، جایی که قرار است نشست جامعه سیاسی اروپا در اکتبر برگزار شود.
وی در مورد اقتصاد گفت که با در نظر گرفتن برابری قدرت خرید، ترکیه یازدهمین اقتصاد بزرگ جهان و چهارمین اقتصاد بزرگ در اروپا در سال ۲۰۲۱ بوده است. وی افزود: «ترکیه یکی از کشورهایی بود که سریع‌ترین رشد را در گروه ۲۰ داشت، حتی زمانی که همه‌گیری کووید-۱۹ اقتصاد جهان را عمیقاً تکان داد.»
وی تاکید کرد که ترکیه به یکی از اولین کشورهای جهان تبدیل شده است که قادر به طراحی، تولید و صادرات محصولات صنایع دفاعی خود از جمله محصولات هواپیماهای بدون سرنشین، زمینی و دریایی و همچنین سخت افزار و نرم افزار است.
وی با اشاره به اینکه ترکیه در مجموع ۵۴۰ میلیارد متر مکعب ذخایر گاز طبیعی در دریای سیاه کشف کرده است، گفت: ما با سرمایه گذاری در تولید انرژی‌های داخلی و تجدیدپذیر به تدریج وابستگی خارجی خود را کاهش می‌دهیم.
