کنکور ۱۴۰۱ در شرایطی به نقطه پایان رسید که با حاشیه‌های بسیاری به‌ویژه در ماجرای لو رفتن سؤالات گروه‌های آزمایشی همراه بود.
از همان نخستین روز برگزاری کنکور ۱۴۰۱ یعنی رقابت داوطلبان گروه آزمایشی هنر، سوالات در کانال‌های تلگرامی منتشر شد و حتی رئیس سازمان سنجش با اعتراف ضمنی، ضعیف‌تر بودن کنترل‌ها در روز برگزاری این آزمون را پذیرفت و گفت: ساعت ۱۲.۳۰، عکس از یک صفحه دفترچه منتشر شد!
اما در روزهای بعد به ویژه در روز آزمون گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی و علوم تجربی، انتشار سؤالات در گروه‌های تلگرامی ابعاد گسترده‌تری یافت.
انتشار سؤالات گروه ریاضی ساعت ۹ صبح و سوالات گروه تجربی حوالی ۱۰ صبح، حواشی جدی‌تر کنکور ۱۴۰۱ بود از سوی دیگر سازمان سنجش در اقدامی عجیب قبل از پایان آزمون گروه تجربی دفترچه سوالات عمومی و اختصاصی شماره دو را در سایت خود بارگذاری کرد.
عبدالرسول پورعباس؛ رئیس سازمان سنجش با پذیرش انتشار سؤالات گروه آزمایشی علوم ریاضی و تجربی در فضای مجازی گفت: «روز برگزاری آزمون گروه علوم ریاضی به کمک دستگاه‌های آشکارساز ۷۰ مورد تخلف در سر جلسه امتحان پیدا کردیم همچنین بیش از ۴۵۰ داوطلب متخلف در آزمون گروه علوم تجربی که ابزار الکترونیک به همراه داشتند شناسایی و برای آنها پرونده تشکیل شده است.»
حواشی کنکور ۱۴۰۱ و انتشار گسترده سوالات، دو شائبه را پیش می‌کشد؛ نخست، سوالات کنکور قبل از برگزاری آزمون در اختیار عده‌ای از افراد بوده که حتی اقدام به فروش آن کردند.
دوم؛ عده‌ای از افراد با بردن گوشی به جلسه آزمون موفق به گرفتن عکس از سوالات و انتشار آن در فضای مجازی شدند.
تمام این اتفاقات در شرایطی رخ داده که سازمان سنجش مدت‌ها قبل از برگزاری کنکور ۱۴۰۱، از قطع اینترنت حوزه‌های برگزاری آزمون و کمک شرکت‌های دانش‌بنیان برای ارائه دستگاهی به منظور کشف هرگونه ابزار الکترونیک در حوزه‌های آزمون خبر داد.
بنابراین باید مشخص شود، آیا با وجود چنین تمهیداتی داوطلبان باز هم گوشی به داخل جلسه برده‌اند یا اینکه مراقبان حوزه‌های برگزاری کنکور اجازه استفاده از تلفن همراه را داشتند؟ پلیس فتا و نهاد‌های نظارتی برای پیشگیری از چنین رویه‌ای که موجب بی‌اعتبار کردن کنکور و بر هم زدن آرامش روانی داوطلبان می‌شود، چه وظایفی را بر عهده داشته و چه اقداماتی را انجام دادند؟
در این میان کانال‌هایی در تلگرام ادعا داشتند، سؤالات را قبل از جلسه کنکور به قیمت ۵۵۰ میلیون تومان ارائه می‌کنند.
سردار کیومرث عزیزی؛ فرمانده انتظامی شرق استان تهران به دستگیری فروشندگان سوالات کنکور اشاره کرده و گفته است: با توجه به برگزاری کنکور سال ۱۴۰۱ و رصد و پایش فضای مجازی توسط کارشناسان پلیس فتا استان و شهرستان پاکدشت، فردی که سوالات کنکور سراسری را با مدارک جعلی در شبکه اجتماعی می‌فروخت شناسایی شد. با بررسی‌های انجام شده توسط کارشناسان پلیس فتا مشخص شد این شخص، شماره کارتی را جهت فروش سوالات به خریداران ارائه می‌کرد که طی استعلامات انجام شده صاحب کارت شناسایی و دستگیر شد.
به گفته او؛ با بررسی صورتحساب متهم و فیلم دوربین معابر و واحدهای صنفی که متهمان برای پولشویی به آن مراجعه کرده بودند، همدست دیگر متهم و سردسته باند تیم پولشویی کلاهبرداری که فردی ۱۷ ساله بود شناسایی و در حالی که در یکی از ترمینال‌های خروجی استان تهران قصد فرار داشت دستگیر و به دنبال آن سردسته و سایر اعضای باند که ۳ نفر بودند، شناسایی و دستگیر شدند.
تلاش کردیم برای بررسی حواشی کنکور ۱۴۰۱ و انتشار گسترده سوالات در گروه‌های مجازی با رئیس سازمان سنجش گفت‌وگویی داشته باشیم، اما او اعلام کرد که در جلسات حضور دارد و نمی‌تواند پاسخگوی سوالات باشد.
انتشار سوالات نمی‌تواند توسط داوطلبان باشد!
در همین رابطه هامون سبطی از فعالان حوزه کنکور به تسنیم گفت: امسال در گروه ریاضی و تجربی بیشترین مشکلات را داشتیم و با توجه به تعداد داوطلبان گروه علوم تجربی، هر مشکلی می‌تواند چندین برابر رشته‌های دیگر تبعات داشته باشد.
به گفته او، سوالات گروه علوم تجربی حوالی ساعت ده صبح با کیفیت مطلوب در گروه‌های تلگرامی منتشر شد و این نمی‌تواند توسط داوطلبان باشد، چون در آن زمان هنوز به دفترچه شماره ۳ دسترسی نداشتند.
سبطی در پاسخ به این پرسش که آیا انتشار سوالات زمانی که داوطلبان در جلسه آزمون هستند را می‌تواند به معنای تقلب یا لو رفتن سوالات کنکور تلقی کرد؛ متذکر شد: این موضوع مصداق لو رفتن سؤالات قبل از جلسه آزمون نیست، اما هم اکنون شاهد هستیم برخی افراد در جلسه کنکور با بیرون از جلسه ارتباط برقرار می‌کنند هر چند امسال تدابیری برای این معضل اندیشیده شد، اما نتوانست به طور کامل شرایط را کنترل کند و باز هم مشکلاتی گزارش شد.
معضل جاسوس افزار‌ها
او ادامه داد: وقتی سؤالات ساعت ۱۰ صبح در فضای مجازی منتشر می‌شود می‌تواند این شائبه را مطرح کند که احتمالاً افراد قبلتر به سوالات دسترسی داشتند همچنین گروه‌های کلیدزنی که منتظر سؤالات هستند به صورت منسجم شروع می‌کنند به کلید زدن با توجه به اینکه در گروه علوم تجربی، دو ساعت تا پایان آزمون فرصت وجود داشت بنابراین می‌توانستند پاسخ دفترچه اختصاصی را به افرادی که توسط جاسوس افزار‌ها با محیط بیرون ارتباط داشتند، ارائه دهند.
پلیس فتا باید ابعاد ماجرا را مشخص کند
سبطی متذکر شد: این موضوعی نیست که در کنکور امسال اتفاق افتاده باشد و سال گذشته هم شاهد آن بودیم، اما امسال دفترچه‌های گروه علوم تجربی به صورت کامل منتشر شد همچنین اطلاعاتی را به پلیس فتا ارائه کردیم تا عمق زمان و گستردگی ماجرا بررسی شود، پس از آن می‌توان گفت که موضوع خاصی نبوده مانند آنچه سال گذشته اتفاق افتاد یا اینکه شرایط کنکور ۱۴۰۱ متفاوت بود و باید اقدام دیگری انجام شود.
وی یادآور شد: باید بررسی شود ادعای افرادی که می‌گویند به سؤالات دسترسی دارند، صحت دارد یا خیر چرا که پول‌های کلانی در این میان جا به جا می‌شود؛ اطلاعات کسب شده را به پلیس فتا ارائه کردیم و آنها باید ابعاد ماجرا را مشخص کنند.
