صدرالله بمانا دبیر کارگروه نوسازی ناوگان سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای نیمه مهر ماه امسال از ورود علی القاصی مهر دادستان تهران به پرونده دپوی کامیون‌های اروپایی وارداتی در ابتدای مهر ماه و مهلت یک ماهه وی به واردکنندگان برای ترخیص کامیون‌های دپو شده در ۹ گمرک اجرایی کشور خصوصاً ۲ گمرک تهران (شهریار سابق) و غرب تهران خبر داده بود.
با پایان یافتن مهلت مذکور و علی رغم سرعت گرفتن ترخیص این کامیون‌ها، هنوز دو گمرک استان تهران مملو از کامیون‌های دست دوم اروپایی با عمر کمتر از ۳ سال است.
مشاور سازمان راهداری: ترخیص کامیون‌ها سرعت گرفته اما هنوز انبارها پُر است
صدرالله بمانا مشاور نوسازی ناوگان سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای به خبرنگار مهر در این خصوص گفت: هنوز گمرک اطلاعات ترخیص کامیون‌های وارداتی را به سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای اعلام نکرده است.
وی افزود: با این حال شنیده‌ها حاکی است که کامیون‌های وارداتی در حال ترخیص هستند؛ اما آخرین آماری که داریم همان ترخیص هزار دستگاه و باقی ماندن ۳۶۰۰ دستگاه دیگر در گمرکات کشور است.
رئیس سازمان راهداری: ۳۶۰۰ کامیون در گمرکات تجمیع شده
داریوش امانی معاون وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای نیز در خصوص آخرین وضعیت نوسازی ناوگان باری اظهار کرد: طبق آخرین آمار رسمی که گمرک جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده است، تعداد ۳۶۰۰ دستگاه کامیون با عمر کمتر از سه سال وارد کشور شده و در گمرکات موجود است.
وی افزود: همچنین یک‌هزار دستگاه کامیون نیز پیش از این، از گمرک ترخیص شده بود و بنابراین از محل کامیون‌های با عمر سه سال و کمتر، تعداد ۴۶۰۰ دستگاه کامیون تاکنون نوسازی شده است.
رئیس سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای اضافه کرد: پس از ورود دستگاه قضائی به موضوع و سرخط کردن تعداد زیادی از دستگاه‌های متولی، شرایط ترخیص این کامیون‌ها تسهیل شد، موانعی که وجود داشت که تا اندازه‌ای برطرف شده است، همچنین فرآیندهای دو مرحله‌ای حذف و یک مرحله‌ای شد.
امانی یادآور شد: امیدواریم در اسرع وقت این ۳۶۰۰ دستگاه کامیون هم از گمرکات ترخیص و به ناوگان کامیونی کشور اضافه شود تا به این ترتیب متوسط سن ناوگان کامیونی کاهش یابد و جزو ناوگان جوان لحاظ شود.
معاون گمرک: وزیر سابق راه نامه صمت برای تعیین نرخ خدمات پس از فروش را پاسخ نداد
مهرداد جمال ارونقی معاون فنی گمرک نیز در نامه‌ای که ۱ آبان ۱۴۰۰ به علی القاصی مهر دادستان عمومی و انقلاب تهران ارسال کرده، درباره آخرین وضعیت ترخیص کامیون‌های وارداتی و علت ترخیص نشدن آنها نوشته است:
دفتر اداره کل مقررات صادرات و واردات وزارت صنعت، معدن و تجارت در ۲۵ مهر ماه به گمرک اعلام کرد که این دفتر مصوبه کارگروه پایش حمل و نقل به ریاست وزیر سابق راه و شهرسازی در تاریخ ۶ آبان ماه ۱۳۹۹ مبنی بر انتخاب تعرفه ۵ درصد ارزش CIF کامیون برای نرخ خدمات پس از فروش را در تاریخ ۱ خرداد ۱۴۰۰ به وزارت راه و شهرسازی ارسال کرده اما پاسخی از این وزارت خانه دریافت نکرده است.
ارونقی در این نامه به القاصی مهر خواستار تعیین تکلیف نرخ تعرفه خدمات پس از فروش شده که آیا مصوبه کارگروه پایش حمل و نقل با نرخ ۵ درصد ارزش کامیون معتبر است یا نرخ ۳ درصد مذکور در دستورالعمل واردات کامیون‌های کارکرده که در آن تعرفه خدمات پس از فروش با نرخ ۳ درصد ارزش کامیون تعیین شده است؟
مقام مسئول: ۹۰ درصدها کامیون‌ها مشکل اداری ترخیص ندارند؛ فقط مالک کامیون برای ترخیص اقدام نمی‌کند
سید روح الله لطیفی سخنگوی گمرک نیز در خصوص ترخیص کامیون‌های وارداتی تا ۳ سال کار کرده به خبرنگار مهر اظهار کرد: با رفع موانع اداری ترخیص بین دستگاه‌های مرتبط با ترخیص کامیون‌ها، ۶ هزار کامیون وارداتی در ۹ گمرک امکان ترخیص دارند.
وی ادامه داد: مشکل ثبت سفارش این کامیون‌ها با پیگیری سازمان راهداری و مجوز محیط زیست و گواهی اسقاط خودرو با ورود دادستانی به بعد از ترخیص موکول شد.
لطیفی گفت: مشکل دیگر، اخذ وثیقه و ضمانت نامه از سوی بانک‌های عامل برای صدور کد رهگیری بانک بود که برای صدور ضمانت نامه حدود ۳۵ درصد ارزش کامیون‌ها بود که با توجه به اینکه ارز واردات این کامیون‌ها از محلی غیر از ذخایر بانک مرکزی تأمین شده، مقرر شد بانک‌ها به جای اخذ ضمانت نامه نقدی، معادل آن چک و سفته از واردکننده دریافت کنند.
وی خاطرنشان کرد: در یک ماه اخیر که از نشست‌های متعدد دستگاه‌های ناظر بر واردات کامیون‌های اروپایی ۳ سال کرده با دادستانی تهران با هماهنگی گمرک می‌گذرد و علی رغم ابلاغ این دستور دادستانی از سوی بانک مرکزی به بانک‌های عامل، برخی بانک‌ها تا اوایل هفته گذشته این بخشنامه را تفسیر به رأی کرده و از آن برداشت دیگری داشتند که در برخی استان‌ها باعث کندی ترخیص شد.
لطیفی افزود: در دو هفته گذشته ترخیص کامیون‌ها سرعت گرفته اما با وجود برطرف شدن موانع هنوز سرعت مطلوب را ندارد، قرار بود موضوع خدمات پس از فروش با استقرار نمایندگی شرکت‌های ارائه دهنده این خدمات، در این حوزه هم برطرف شود که هنوز در برخی موارد، این مشکل پابرجاست.
وی خاطرنشان کرد: در برخی روزها ۵۰ و برخی روزها ۱۰۰ دستگاه کامیون ترخیص می‌شود اما کامیون‌های جدید نیز همزمان وارد می‌شوند. هفته گذشته ۱۳۰۰ دستگاه کامیون در اداره کل گمرک غرب تهران و ۱۳۰۰ دستگاه دیگر در اداره کل گمرک تهران (شهریار سابق) موجود بود که نشان می‌دهد نیمی از کامیون‌های وارداتی در گمرکات استان تهران دپو شده اند.
به گفته لطیفی در حال حاضر دپوی کامیون‌ها در گمرک غرب تهران به ۱۶۰۰ دستگاه رسیده که نشان می‌دهد سرعت ورودی‌های جدید از ترخیصی ها بیشتر است.
این مقام مسئول تأکید کرد: بیشتر کامیون‌ها مشکل اداری ترخیص ندارند؛ اما از آنجایی که صاحب اصلی کامیون‌های واردشده، شرکت‌های حمل و نقلی نیستند و صرفاً بر اساس واسطه واردات برای رانندگان و دارندگان کامیون فرسوده هستند، و خود نمی‌خواهند هزینه‌های انبارداری و حقوق و عوارض را که حدوداً بین ۱۲۰ تا ۱۷۰ میلیون تومان است را در مرحله صندوق پرداخت کنند و آن را از رانندگان مطالبه می‌کنند بنابراین تا زمانی که این اتفاق نیفتد کامیون‌هایشان ترخیص نمی‌شود، از طرفی هم دولت با وارد کننده طرف هست و روابط بین رانندگان و شرکت وارد کننده ارتباطی با گمرک پیدا نمی‌کند، از سویی هم دارندگان کامیون‌های فرسوده که هزینه خرید این کامیون‌ها را داده اند، استطاعت پرداخت هزینه‌های قانونی را در زمان محدود ندارند.
وی تصریح کرد: این در حالی است که بخش عمده کامیون‌های دپو شده در مرحله صندوق قرار دارند تا با پرداخت هزینه‌های قانونی پروانه ترخیص صادر شود؛ اما اگر صفر تا صد تشریفات ترخیص با هماهنگی‌های خوبی که بین دستگاه‌های مرتبط با محوریت مقام قضائی ایجاد شده این صرفاً از سوی شرکت‌های واردکننده انجام می‌شد، شاید تا کنون ۹۰ درصد این کامیون‌ها ترخیص شده بود. امیدواریم طی روزهای آینده صاحبان کالا جدیت بیشتری به خرج دهند، چون با فراخوانی که گمرک از صاحبان کامیون‌ها داشته تا اگر موانع اداری برای ترخیص دارند به معاونین فنی گمرکات محل توقف کامیون‌هایشان مراجعه و اعلام کنند تا رفع شود، در صورت عدم اعلام موانع، اگر در مهلت قانونی بعد از اعلام اخطار نتوانند کامیون‌هایشان را ترخیص کنند (حدود یک ماه)، گمرک به ناچار طبق قانون تشریفات متروکه شدن کامیون‌ها را اعمال می‌کند.
