روزنامه ایران از مشکلات مسافرانی که برای تزریق واکسن به کشورهای همسایه رفتند به ارایه گزارشی پرداخت و نوشت: نیمه دوم تیر ماه بود که موج سفر ایرانی‌ها به‌خاطر تزریق واکسن در ارمنستان به راه افتاد و بنا به اعلام گمرک کشور ۱۴ هزار ایرانی برای تزریق واکسن آسترازنکا راهی این کشور شدند. تصاویری هم که در فضای مجازی منتشر می‌شد نشان از صف طویل ایرانیان در ارمنستان برای واکسن داشت، وضعیتی که گفته می‌شد به‌دلیل وقفه کوتاه در واردات واکسن و کندی واکسیناسیون عمومی ایجاد شد.
با این حال در کمتر از یک ماه از ماجرای سفر ایرانی‌ها به ارمنستان نه تنها حالا از آن تبلیغات اغواگرانه و رؤیای تزریق واکسن آسترازنکای کرونا در ارمنستان خبری نیست بلکه برخی از این افراد حالا برای تزریق دوز دوم بلاتکلیف مانده‌اند و کم‌کم دردسرهای مسافران واکسن کرونا خودش را نشان می‌دهد.
طبق اعلام برخی از مسافران ایرانی برخی از افرادی که برای دریافت واکسن کرونا به کشور ارمنستان سفر کرده بودند پس از دریافت دوز اول واکسن به‌دلیل آنکه هزینه اقامت ۱۴ روزه در این کشور را نداشته‌اند از تزریق دوز دوم واکسن محروم مانده‌اند. علاوه بر این، با نزدیک شدن به موعد تزریق دوز دوم واکسن آسترازنکا بسیاری از کسانی که دوز اول را در ارمنستان تزریق کرده‌اند سردرگم مانده‌اند اینکه آیا امکان تزریق دوز دوم به افرادی که در ارمنستان واکسن زدند، در ایران وجود دارد؟
برخی از افرادی که به کشور ارمنستان برای دریافت واکسن سفر کرده‌اند هم اظهارات جالبی دارند، باقر علمداری یکی از همان مسافرهایی است که از مرز زمینی نوردوز برای تزریق واکسن آسترازنکا خودش را به ایروان رسانده است. او به «ایران» می‌گوید: «من دیشب از ارمنستان برگشتم. البته با هواپیما. فکر نکنم کسی با این هزینه‌ها و بدبختی‌ها ارمنستان برود. چون از چند روز قبل فقط روزانه ۱۰ دوز واکسن تزریق می‌شد و با این جمعیتی که خود ارمنی‌ها دارند تا ۳۰ روز دیگر هم نوبت به دوز دوم ما ایرانی‌ها نمی‌رسد. اطلاع‌رسانی کنید حداقل مردم گرفتار نشوند.»
مرز بسته است و هزینه هوایی هم بالاست
علی پاشایی یکی از اهالی منطقه جلفا هم به «ایران» می‌گوید: «به‌دلیل تنش‌های بین ارمنستان و باکو مرز نوردوز را بسته‌اند. قابل توجه دوستانی که تیر ماه رفتند ارمنستان تا واکسن بزنند. حالا مانده‌اند برای دوز دوم چکار کنند. یکیش همین برادرخانم ۳۴ ساله خودم بود. هر روز از من آمار مرز را می‌گیرد چون هزینه‌های سفر هوایی سنگین است هرکسی نمی‌تواند پرداخت کند و خب اون واکسنی هم که زدند بی‌نتیجه می‌ماند. حساب کنید ارمنستان به تازگی قانون گذاشته که ایرانی‌ها باید ۱۰ روز قبل از تزریق واکسن کرونا به کشورشان بروند. بالاخره درآمدزایی داره براشون. برای دوز دوم هم تازه اگر واکسن داشته باشند باید ۱۰ روز قبل در این کشور حضور داشته باشند. حالا حساب کنید یک فرد باید بلیت هواپیما بخرد، هتل رزرو کند، هزینه خورد و خوراک و الی ماشاءالله. امثال برادرخانم من زیاد بود که از مرز زمینی می‌رفتند. درآمد آنچنانی هم که ندارند و نمی‌توانند از پس هزینه‌ها بر بیایند پس بی‌خیال دوز دومشان می‌شوند. یکی ازفامیل‌هامون وزارت بهداشت کار می‌کنه گفته که باید منتظر بمونه تا همین‌جا نوبتش شود.»
خانم قربانی‌پور یکی دیگر از این افراد است که تیرماه همراه مادرش برای تزریق واکسن آسترازنکا عازم ایروان شدند. او بسیاری از ادعاهای مطرح شده مبنی بر اجتناب ارمنستان از تزریق دوز دوم واکسن به ایرانی‌ها و احتمال تاریخ مصرف گذشته بودن واکسن‌ها را رد می‌کند و به «ایران» می‌گوید: «من هم بسته شدن مرز زمینی نوردوز را در اخبار شنیدم. البته به‌خاطر واکسن نیست. سری پیش با تور تا مرز نوردوز رفتیم و از آنجا با ون راهی ارمنستان شدیم. برای تزریق دوز دوم هم هوایی می‌رویم. بالاخره هزینه‌های تزریق دوز دوم زیاد است. مجبوریم هر نفر ۱۰ میلیون پول بلیت هواپیما بدهیم اما می‌ارزد.
همه چیز مرتب و تحت کنترل بود. قبل از تزریق واکسن مرتب فشار خون و قفسه سینه‌مان را چک می‌کردند. بعد از تزریق هم ۲۰ دقیقه در محل تزریق باید می‌نشستیم. ارمنی‌ها هم دیدند ایرانی‌ها واکسن آسترازنکا می‌زنند ترغیب شدند و آمدند واکسن زدند. قبل از من خانم باردار آسترازنکا زد. بعد از تزریق واکسن به ما کارت واکسن دادند به تاریخ میلادی هم نوبت دوز دوم را درج کردند. ۱۵ مهر نوبت دوز دوم‌مان است. انگاری قرار شده باید ۱۰ روز بمانیم تا دوز دوم را تزریق کنیم آن موقع چنین قانونی نبود گویا برای دوز دوم این قانون را گذاشتند.»
او می‌گوید: «مادرم برای تزریق واکسن در ایران فراخوان شد اما ما خیال‌مان راحت بود ارمنستان دوز دوم را می‌زنیم. اینجا شایعه پیرامون واکسن زیاد است یک روز صداوسیما می‌گوید فلان تعداد آدم پس از تزریق واکسن فوت کردند. یک روز می‌گویند واکسن‌ها اثربخشی ندارند. حرف بین مردم زیاد است.»
در این میان البته تکلیف آن دسته از ایرانی‌هایی که برای تزریق واکسن فایزر به دوبی یا اربیل عراق سفر کرده‌اند مشخص است. بیتا جعفری ۳۶ ساله می‌گوید: اواخر مرداد در اربیل عراق فایزر زدم و خیالم راحت است. دوز دوم را هم همان جا تزریق می‌کنم. کارت واکسن داده‌اند و تاریخ نوبت دوم را هم درج کرده‌اند.
مسافران واکسن کرونا نمی‌توانند دوز دوم آسترازنکا را در ایران بزنند
کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو درباره تکلیف افرادی که دوز اول واکسن‌شان را در دیگر کشورها تزریق کرده‌اند، به «ایران» می‌گوید: وزارت بهداشت طبق سند ملی واکسیناسیون را بر اساس گروه‌های سنی فراخوان شده یا مشاغلی که در اولویت تزریق واکسن قرار دارند، انجام می‌دهد و تزریق خارج از نوبت برای افرادی که دوز اول را در کشورهای دیگر تزریق کرده‌اند و نوبت دوز دومشان فرا رسیده خارج از پروتکل‌های ابلاغی است.
به‌گفته وی، کسانی که واکسن آسترازنکا را در کشور همسایه تزریق کرده‌اند برای تزریق دوز دوم آسترازنکا نمی‌توانند به مراکز تحت پوشش وزارت بهداشت مراجعه کنند. این افراد یا باید دوز دوم را در همان کشور تزریق کنند یا در کشور خودمان و از صفر شروع کنند. بدین ترتیب که باید منتظر بمانند و پس از فراخوان گروه سنی‌شان واکسن دریافت کنند.
مسئولان وزارت بهداشت هنوز واکسن‌هایی را که در ارمنستان تزریق می‌شود تأیید نکرده‌اند و تأکید دارند این مورد تأیید این وزارتخانه نیز نیست. در همین حال رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایران نیز در پاسخ به این سؤال که آیا امکان تزریق دوز دوم به افرادی که در ارمنستان واکسن زدند، وجود دارد، به «ایران» می‌گوید: تاکنون چنین موردی نداشتیم و توجه کنید که اگر چنین درخواستی هم وجود داشته باشد، ما طبیعتاً طبق پروتکل تزریق را انجام می‌دهیم و مد نظر ما نیست که آن فرد کجا دوز اول را تزریق کرده، چون طبق سند واکسیناسیون جلو می‌رویم.
جلیل کوهپایه‌زاده می‌افزاید: بنابراین کسی نمی‌تواند از خودش در این رابطه اجتهاد کند، اگر پروتکل واکسیناسیون ما جوابگو باشد، تزریق دوز دوم آنها در کشور انجام می‌شود، اما اگر جوابگو نباشد، امکان آن وجود ندارد.
طبق اعلام برخی منابع غیررسمی؛ واکسن در کشور ارمنستان با محدودیت همراه است و ارمنستان هیچ‌گونه ضمانتی برای تزریق دوز دوم واکسن آسترازنکا به مسافران ایرانی نداده است. همچنین برخی خبرها نیز حکایت از این دارد در این کشور واکسن مازاد آسترازنکا موجود نیست و احتمال منقضی شدن تاریخ مصرف واکسن‌های آسترازنکا در ارمنستان نیز محتمل است. در همین زمینه چندی پیش معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی کشور نیز با تأکید بر آنکه شرایط تزریق واکسن کرونا در ارمنستان تغییر کرده است، از سردرگمی تعداد زیادی از ایرانی‌ها در این کشور برای تزریق واکسن خبر داد.
