، قطعا طب سنتی و اطلاع دقیق از خواص انواع داروهای گیاهی نیازمند گذراندان دوره‌های مختلف آموزشی و حتی پزشکی است و افراد نمی‌توانند صرف خواندن چند کتاب و جزوه مختصر وارد حیطه تجویز داروی گیاهی برای درمان امراض در افراد شوند، برخی نیز پا را فراتر می‌گذارند و اقدام به ترکیب این گیاهان دارویی و تجویز در عطاری‌ها می‌کنند که می‌تواند سلامت آحاد جامعه را به خطر بیندازد.
برخی از افراد جامعه معتقدند استفاده از گیاهان دارویی سودمند است و هیچ ضرری به جسم افراد نمی‌رساند، این در حالیست که اگر این داروهای گیاهی به‌صورت خودسرانه و بدون اطلاع دقیق از ویژگی‌ها آنها مصرف شود، می‌تواند تبعات جبران‌ناپذیری بر سلامت افراد بگذارد، زیرا گاهی مشاهده شده است که این داروهایی گیاهی با داروهای شیمایی تداخل پیدا کرده و باعث بروز مشکل برای بیماران شده است.
چهارمحال و بختیاری یکی از استان‌های مستعد در زمینه رشد گیاهان دارویی به‌صورت خودرو است، بنابراین بسیاری از افراد تمایل دارند به فروش انواع داروهای گیاهی بپردازند، در حالیکه نمی‌توان بسیاری از این گیاهان را به‌صورت خودسرانه مصرف کرد، اما مصرف بخشی از این گیاهان نیز نیازمند علم چندانی نیست و برای سلامتی و تقویت بدن نیز مفید هستند.
تعدد عطاری‌ها در سطح خیابان‌های پرتردد شهرکرد نظارت را بر این صنف تا حدودی دشوار می‌کنند، مردم نیز بنا بر اعتقادات گذشتگان خود تمایل زیادی به استفاده از گیاهان دارویی برای درمان امراض خود دارند، اما گاهی تقلبی بودن این داروهای گیاهی می‌تواند برای سلامتی خطرآفرین باشد.
عطاری‌ها مجاز به تجویز دارو برای بیماری نیستند
سید ابوالفتح شیرمردی پزشک عمومی و محقق طب سنتی در چهارمحال و بختیاری در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه از قدیم‌الایام عطاری‌ها برای فروش گیاهان دارویی فعالیت می‌کردند، اظهار کرد: اگر این افراد به‌طور صحیح عمل کنند، می‌توانند به سلامت جامعه نیز کمک کنند.
وی با تاکید بر اینکه عطاری‌ها مجاز به طبابت نیستند، گفت: عطاری‌ها تنها یک واسطه برای فروش گیاهان دارویی هستند، این گیاهان دارویی عموما در عرف جامعه برای درمان برخی از امراض پذیرفته شده است و عوارض خاصی نیز ندارند، اما باید عوارض احتمالی نیز توسط عطار گوشزد شود.
شیرمردی با بیان اینکه اکنون عطاری‌ها مجوز فعالیت خود را از وزارت صمت اخذ می‌کنند، گفت: بنابراین این وزارتخانه باید شرح وظایف عطاری‌ها را تعیین و به آنها ابلاغ کند، اما نباید این شرح وظایف در نهایت منجر به طبابت شود، زیرا ممکن است یک تجویز نادرست به سلامتی فرد آسیب بزند.
محقق طب سنتی در چهارمحال و بختیاری با تاکید بر اینکه طبابت در حوزه طب سنتی ساده نیست و یک کار کاملا پیچیده است، عنوان کرد: پزشکان طب سنتی و طب نوین باید در روند درمان و حرکت به سمت بهبودی بیمار یکسری نکات را مورد توجه قرار دهند، پزشک باید قبل از آغاز روند درمان نیم‌نگاهی به شش اصل سلامتی از جمله تغذیه فرد، خواب و بیداری، آب و هوا، حرکت و سکون و ... داشته باشد.
وی ادامه داد: قبل از تجویز هر گونه دارو باید مزاج اولیه و ثانویه فرد توسط فرد متخصص در این حوزه شناسایی شود، همچنین علت و نوع بیماری نیز باید مدنظر قرار بگیرد، در تجویز داروهای گیاهی باید بیماری‌های زمینه‌ای در فرد نیز مورد توجه باشد تا بیمار بتواند پس از طی روند درمان به سلامتی پایدار و رضایت‌بخش برسد.
شیرمردی یادآور شد: در روند درمان بیماران باید تجویز داروهای گیاهی و شیمیایی در کنار توصیه‌های غذایی انجام شود، همچنین تدابیر لازم برای حفظ سلامتی احشاء بدن مانند ریه، کبد، کلیه و ... در اختیار بیمار گذاشته شود.
محقق طب سنتی در چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه عطاری‌ها باید با اطبا ارتباط داشته باشند، گفت: این صنف باید داروهای گیاهی تجویز شده توسط اطبا را با حساسیت و دقت نظر خاص در اختیار افراد قرار دهند و در این خصوص اعمال سلیقه نکنند.
وی با اشاره به اینکه عطاران باید آموزش‌های لازم را در خصوص گیاهان دارویی و خواص آنها ببینند، گفت: مشاهده می‌شود برخی از عطاری‌ها گیاهان دارویی را ترکیب و برای درمان بیماری تجویز می‌کنند، این کار می‌تواند به سلامت افراد آسیب بزند، نظارت بر عطاری‌ها باید تشدید شود.
هیچ‌گونه مجوزی از سوی سازمان غذا و دارو برای فعالیت عطاری‌ها صادر نشده است
رضا محمدی معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه تاکنون هیچ‌گونه مجوزی از سوی سازمان غذا و دارو برای فعالیت عطاری‌ها در سطح چهارمحال و بختیاری صادر نشده است، اظهار کرد: این عطاری‌ها تنها مجاز به فروش گیاهان دارویی و برخی روغن‌های معمولی به‌صورت فله هستند.
وی ادامه داد: عطاری‌ها به هیچ عنوان مجاز به فروش داروهای دست ساز به اشکال مختلف نیستند، تمامی این موارد به این صنف در جلسات متعدد تذکر داده شده است، اما متاسفانه شاهد تخلفات در این صنف هستیم.
محمدی با بیان اینکه برای ساماندهی صنف عطاران درصدد تشکیل یک بانک اطلاعاتی هستیم، گفت: این صنف زیر نظر سازمان صنف و اصناف فعالیت می‌کنند، اما کارشناسان سازمان غذا و دارو نیز در این بازرسی‌ها شرکت می‌کنند.
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد با اشاره به تخلفات عطاری‌ها، عنوان کرد: سالانه پرونده‌های متعددی در خصوص این صنف تشکیل و در مراجع قضایی مورد بررسی قرار می‌گیرد و با بسیاری از این افراد نیز برخورد لازم صورت گرفته است و تعدادی از واحدهای نیز پلمب شده است.
وی بیان کرد: دخالت در امور پزشکی، فروش غیرمجاز داروهای دست‌ساز، تجویز دارو و .... از جمله تخلفات فراوان در بین صنوف عطاری‌ها است، باتوجه به تعدد عطاری‌ها باید سازماندهی این صنف در دستور کار قرار بگیرد.
نباید از لفظ عطاری برای برخی صنوف فعال در حیطه فروش ادویه، عرقیجات و ... استفاده کرد
حسین حیدری رئیس اتحادیه صنف عطاران در شهرکرد با تاکید بر اینکه عطاران مجوزی برای طبابت ندارند، اظهار کرد: عطاران تنها باید داروهای گیاهی مورد درخواست افراد را در اختیار آنها بگذارند، بر این موضوع نظارت صورت می‌گیرد، اما گاهی تخلفاتی نیز مشاهده می‌شود که به این افراد تذکر داده‌ایم.
وی بیان کرد: عطاری‌ها می‌توانند برای درمان برخی از بیماری‌ها از جمله سرماخوردگی و دردهای عضلانی برخی از گیاهان دارویی را ترکیب کنند و به‌صورت پماد بنا به درخواست خریدار بفروشند، اما برای درمان خوراکی مجاز به این کار نیستند.
حیدری با اشاره به اینکه افراد برای اخذ پروانه کسب عطاری باید آموزش‌های لازم در خصوص خواص گیاهان دارویی و موارد مصرف آنها را گذارانده و یا تجربه لازم را به‌عنوان کارآموز در عطاری کسب کرده باشند، گفت: برای صدور پروانه کسب این افراد باید در آزمون شرکت کنند.
رئیس اتحادیه صنف عطاران در شهرکرد یادآور شد: خیلی از مجوزات عطاری‌های سطح شهر شهرکرد فروش ادویه، عرقیجات و روغن‌های گیاهی است و نباید از لفظ عطاری برای آنها استفاده کرد، تذکرات لازم به این واحدها برای تغییر نام واحد داده شده است و باید در رسته شغلی و صنفی خود فعالیت کنند.
