«سرگئی لاوروف» وزیر امور خارجه فدراسیون روسیه در آستانه سفر به ایران، با بیان اینکه روابط تهران و مسکو در حوزه‌های مختلف از جمله سیاسی، تجاری و اقتصادی در حال تحکیم است، گفت که توسعه روابط با ایران از اولویت‌های سیاست خارجی روسیه است.
لاوروف سیاستمدار و دیپلمات کارکشته روس که سال‌های طولانی سکاندار سیاست خارجی این کشور است، گفت که تصمیم دارد با محمد جواد ظریف همتای ایرانی خود راه‌های تحکیم روابط روسیه و ایران در آینده را بررسی کند.
وی با بیان اینکه روابط تهران و مسکو در حوزه‌های مختلف از جمله سیاسی، تجاری و اقتصادی در حال تحکیم است، گفت که توسعه روابط با ایران از اولویت‌های سیاست خارجی روسیه است.
لاوروف در پاسخ به سوالی اظهار داشت: از دیدگاه ما مشکل اصلی این است که واشنگتن نمی‌تواند از خط مشی معیوب خود مربوط به حفظ سلطه جهانی که از اوایل سال‌های ۱۹۹۰ پس از فروپاشی اتحاد شوروی آغاز شد، صرف نظر نماید و امروز برای همه واضح است که چنین سیاستی مطلقا غیرسازنده است.
وزیر امور خارجه ۷۱ ساله روسیه که بارها به ایران سفر کرده است در این گفتگو به سوالات خبرنگار ایرنا در مسکو در خصوص اهداف سفرش به ایران، روابط دو کشور در ابعاد مختلف منطقه ای، بین المللی و مناسبات تجاری و اقتصادی تهران و مسکو پاسخ داد.
«کاظم جلالی» سفیر جمهوری اسلامی ایران در مسکو هم در گفتگو با ایرنا، سفر وزیرخارجه روسیه به تهران را در ابعاد مختلف بسیار مهم عنوان کرد و گفت: در این سفر ضمن گفتگو درباره مسائل مختلف، دو سند مهم شامل «موافقت نامه فرهنگی» و «برنامه اقدام همکاری» هم به امضا می‌رسد.
لاوروف در این دور از سفر منطقه‌ای خود پیش از ورود به تهران در قاهره با مقامات ارشد مصر دیدار و گفتگو کرد.
تهران و مسکو برای اجرای کامل برجام همکاری تنگاتنگ و مشترک دارند
ایرنا: لطفاً بفرمایید اهداف اصلی شما از سفر به ایران چیست؟ معاهده اساس روابط متقابل واصول همکاری بین فدراسیون روسیه و جمهوری اسلامی ایران منعقده در ماه مارس ۲۰۰۱ چگونه بر توسعه روابط میان دو کشور تآثیر گذار است؟
لاوروف: توسعه روابط با ایران یکی از اولویت‌های سیاست خارجی روسیه است. از ۱۲ مارس ۲۰۰۱ میلادی (۲۲ اسفند ماه سال ۱۳۷۹) یعنی۲۰ سال از روز انعقاد این قرارداد گذشته است. این قرارداد توسط روسای جمهوری دو کشوردر مسکو به امضا رسید.
طرفین با این گام پایبندی متقابل به برقراری روابط بر اساس اصول برابری و اعتماد متقابل را تایید نمودند.
روسیه و ایران به طور متقابل متعهد شدند به حاکمیت، تمامیت ارضی و استقلال یکدیگر احترام بگذارند و در امور داخلی یکدیگر مداخله نکنند.
با توجه به اجرای متوالی مفاد قرارداد، همکاری مشترک میان دو کشور در سطح عالی بی سابقه‌ای قرار گرفت.
در زمان حاضر این همکاری فعالانه و همه جانبه شده است، روابط در حوزه‌های سیاسی، تجاری- اقتصادی، علمی- فنی، فرهنگی- انسانی و سایر حوزه‌ها در حال تحکیم است. اجرای پروژه‌های عظیم زیرساختی در ایران، از جمله احداث و بهره برداری از نیروگاه اتمی بوشهر ادامه دارد.
همکاری در حوزه بهداشت و مبارزه با سرایت و گسترش ویروس همه گیر کرونا توسعه می‌یابد. ارسال محموله‌های واکسن روسی اسپوتنیک وی به ایران صورت می‌پذیرد و سازماندهی تولید آن در سرزمین جمهوری اسلامی ایران برنامه ریزی شده است.
مسکو و تهران به منظور اجرای کامل برجام به صورت تنگاتنگ همکاری مشترک می‌نمایند. تلاش‌های خود را درجهت حل و فصل مسائل سوریه در چارچوب فرمت آستانه که موفقیت خودش را ثابت کرده است، هماهنگ می‌نماییم، درخصوص شرایط خاورمیانه و خاور نزدیک همواره درحال گفتگو هستیم و می‌توان با اطمینان تایید کرد که همکاری روسیه و ایران به حفظ ثبات منطقه‌ای و در چشم انداز وسیعتر، به توسعه زندگی بین المللی بر پایه اصول منشور ملل متحد کمک می‌نماید.
در نظر دارم در جریان مذاکرات قریب الوقوع با جناب آقای محمد جواد ظریف همتای خود، راه‌های تحکیم روابط روسیه و ایران در آینده را مورد بحث و بررسی قرار دهیم.
تهران و مسکوبه کریدور شمال – جنوب اهتمام زیادی دارند
ایرنا: ایران و روسیه از استراتژی و موقعیت ویژه‌ای در منطقه، به ویژه در امر توسعه کریدور "شمال- جنوب" برخوردار هستند. دو کشور چه اقداماتی برای این پروژه باید به عمل آورند و در این راه چه موانعی ممکن است وجود داشته باشد؟ این پروژه چگونه بر انتقال بار در سطح منطقه‌ای و جهانی تاثیرگذار است؟
لاوروف: رشد پایدار همکاری تجاری اقتصادی به میزان زیادی بستگی به روابط لجستیک توسعه یافته دارد. کریدور حمل و نقل بین المللی "شمال-جنوب"- نمونۀ مثبتی از همکاری چند جانبه است. این کریدور پروژۀ کلیدی زیرساختی در منطقه است که به افزایش همکاری متقابل سودمند میان کشور‌ها کمک می‌نماید.
کشور‌های ما نقش هدایت کننده در اجرای این ابتکار را دارند، زیرا بخش عظیمی از مسیر زمینی در قلمرو آنها قرار دارد. در این رابطه، ایجاد زیرساخت حمل و نقل جاده‌ای معاصر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. بدین منظور در روسیه برنامه‌های لازم در سطح دولتی از جمله در انطباق با منطقۀ دریای خزر مورد تایید قرار گرفته و در دست اجرا است. می‌دانیم که تهران نیز به این مسئله توجه بالایی دارد و لذا انتظار داریم که شرکای ایرانی احداث مسیر‌ها به سمت بندر کاسپین (منطقه ویژه اقتصادی انزلی) و همچنین راه آهن در آذربایجان را با موفقیت آمیز به پایان برسانند.
این امر قابلیت رقابت کریدور حمل و نقل بین المللی "شمال-جنوب" و جذابیت آن را برای فرستندگان بار اساساً افزایش می‌دهد.
توسعه همکاری میان ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا نیز برای هدف فعالیت موفق این مسیر جوابگو است. این همکاری از طریق امضای موافقتنامه موقت تشکیل منطقه آزاد تجاری در سال ۲۰۱۸ (در ماه اکتبر سال ۲۰۱۹ لازم الاجرا شد) رسمیت یافت.
۱۱ دسامبر سال ۲۰۲۰ تصمیم بر شروع مذاکرات پیرامون انعقاد موافقتنامه دائمی در خصوص منطقه آزاد تجاری اتخاذ گردید و از طرف خود اعلام می‌کنم که برای پیشرفت این کار مساعدت هر چه بیشتر را ادامه می‌دهیم.
انتظار داریم که در آینده کریدور حمل و نقل بین المللی" شمال- جنوب" پایه‌ای برای ایجاد فضای حمل و نقلی- لجستیک و اقتصادی یکپارچه " بدون شکاف" از سواحل جنوبی ایران تا شهرهای شمالی روسیه گردد.
حل چنین مسئله‌ای مخصوصاً پس از این که حادثه اخیر مسدود شدن کانال سوئز نیاز به مسیر‌های زمینی امن برای حمل و نقل محمولات را اثبات نمود، مهم می‌باشد.
مشکل اصلی این است که آمریکا نمی‌تواند از خط مشی معیوب خود صرف نظر کند
ایرنا: گویا دولت جدید ایالات متحده آمریکا سیاست دونالد ترامپ را ادامه می‌دهد، ولی به شکل دیگر. دیدگاه شما در این باره چیست؟ و کشور‌های ما جهت ممانعت از رویکرد یکجانبه دولت آمریکا چه اقداماتی می‌توانند به عمل آورند؟
لاوروف: از دیدگاه ما مشکل اصلی این است که واشنگتن نمی‌تواند از خط مشی معیوب خود مربوط به حفظ سلطه جهانی که از اوایل سال‌های ۱۹۹۰ پس از فروپاشی اتحاد شوروی آغاز شد، صرف نظر نماید.
امروز برای همه واضح است که چنین سیاستی مطلقا غیرسازنده است، مخصوصاً اینکه روند عینی ایجاد نظم جهانی عادلانه تر، دموکراتیک‌تر و در نتیجه نظم جهانی چند قطبی پایدارتر، در جلوی چشمان ما در حال قدرت گرفتن است.
با وجود این که آمریکایی‌ها با حمایت از متحدین اروپایی گام‌های تهاجمی در جهت کنار گذاشتن معماری بین المللی و حقوقی سازمان ملل متحد و تعویض آن با چیزی به نام "نظم بر اساس قوانین" برمی دارند. ما مخالفتی نداریم که همه قوانین را رعایت نمایند، اما در این صورت آنها باید نه تنها در دایره کوچک واشنگتن و حامیانش برای دور زدن سازمان ملل متحد بلکه در قالب جهانی - با حضور همه بازیکنان اصلی جهانی و بر اساس موازین معتبر شناخته شده جهانی حقوق بین الملل عمل نمایند.
در این بین پدیده فشار بی سابقه‌ای را که غرب بر دولت‌های دارای سیاست داخلی و خارجی مستقل مبنی بر منافع ملی وارد می‌آورد، خاطرنشان می‌کنم.
سخن از استفاده از ابزارهای مختلف - از تحریم‌های مالی و محدودیت‌های ویزایی تا کمپین‌های ضد اطلاعاتی و مداخله مستقیم با استفاده از زور در میان است. در حقیقت ما با بازگشت تفکرات نئوکلونیال سیاست خارجی سر و کار داریم. مخصوصاً تقسیم جهان به "منتخبین" و سایر کشور‌ها از ویژگی‌های آن است. اگر دسته اول از افراط در هر عملی برخوردار باشند گویا دسته دوم متعهد به پیروی از مصوبات صادره از واشنگتن می‌گردند. واضح است که این امر نه برای روسیه، نه برای ایران، نه برای اکثر کشور‌های دنیا قابل قبول نیست.
آنچه به قسمت دوم سوال مربوط می‌شود آن است که تحکیم همکاری بین المللی ما از جمله در سازمان ملل متحد و سایر سازمان‌های چند جانبه، مهم می‌باشد، مخصوصاً همانطور که قبلاً عرض نمودم ما دارای همفکران زیادی هستیم.
اکثر اعضای جامعه جهانی از ضرورت توسعه مراودات بین دولتی بر اساس حقوق بین المللی، اصول احترام متقابل و در نظر گرفتن منافع یکدیگر حمایت می‌نمایند. همه آنها مانند ما بازی‌های ژئوپلیتیک " با جمع صفر"، تحریم‌ها و تهدیدات را غیرقابل قبول می‌شمارند و به بهبود اوضاع در جهان تمایل دارند.
نشست وین امید به اصلاح کارشکنی‌های آمریکا در برجام را ایجاد کرده است
ایرنا: ایران بارها اظهار داشته است که هیچگاه تمایل به داشتن سلاح هسته‌ای ندارد. ایالات متحده آمریکا از برجام خارج شد و تحریم‌های سنگینی در رابطه با ایران اعمال نمود. لطفاً بفرمایید آیا جامعه جهانی و روسیه برنامه‌هایی برای مقابله با تحریم‌های آمریکا دارند؟
لاوروف: طرف روس معتقد است که جایگزین معقولی برای برجام وجود ندارد. همانطور که جناب آقای ولادیمیر پوتین بارها اظهار داشت موثرترین مسیر برای حفظ توافقات سال ۲۰۱۵، انجام دقیق تعهدات توسط کشور‌های امضا کننده است. شروع مذاکرات در این باره در نشست وین با حضور نمایندگان ایران و آمریکا امید مشخصی را القا می‌نماید. این امید قبل از هر چیز این است، کارشکنی‌هایی که آمریکا در خصوص برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد مرتکب شده، اصلاح خواهد گردید. این امر شرایط لازم برای بازگشت ایران به اجرای مطالبات "معاملات هسته ای" هم از نظر شفافیت و هم از نظر پیکربندی برنامه هسته‌ای ایران را ایجاد می‌نماید. از طرف خود سعی در کمک به واشنگتن و تهران برای رسیدن به تصمیم لازم می‌نماییم.
موضع ما در برابر سیاست تحریمی واشنگتن تغییر نیافته است - ما همچنان مخالف هرگونه اقدام محدودیتی یک طرفه که به قشر آسیب پذیر جامعه ضربه وارد آورد، هستیم.
روسیه در تریبون‌های بین المللی از جمله سازمان ملل متحد مسئله ناروا بودن چنین محدودیت‌های را مطرح می‌نماید. با کمال میل تایید می‌نماید که موضع ما در جامعه جهانی از حمایت عظیمی برخوردار است.
افزایش تلاش برای تقلیل تهدید‌های تحریمی و هزینه‌های ممکن برای دستگاه‌های اقتصادی را مهم می‌شماریم. مخصوصاً سخن از گام‌هایی است که در جهت دولاریزاسیون تدریجی اقتصاد ملی، استفاده از تسویه حساب متقابل در ارز‌های ملی یا جایگزین دلار، ممانعت از استفاده سیستم‌های پرداخت بین المللی کنترل شونده توسط غرب، برداشته می‌شود.
روسیه فعالانه بدین امر می‌پردازد و چشم انداز‌های وسیعی در این جهت برای همکاری متقابل با همه شرکای خارجی ذی ربط می‌بینیم.
