این اقدام در راستای جلوگیری از نگاه سرمایه‌ای به مسکن در کشور به ویژه کلانشهر‌ها به جریان افتاده و بر همین اساس مالکان باید با مراجعه به سامانه معرفی شده وزارت راه و شهرسازی https://amlak.mrud.ir/ نسبت به ثبت اطلاعات ملکی خود اقدام کنند.
در این میان و برای شهروندان سئوالاتی مطرح است که روابط عمومی وزارت راه در همین باره پاسخ‌هایی در اختیار «تابناک»، قرار داد که در ادامه مورد اشاره قرار می‌گیرد.
۱-برای خوداظهاری اطلاعات مالکیت و سکونت به چه سامانه‌ای مراجعه کنم؟
پاسخ: سامانه ملی املاک و اسکان کشور با آدرس amlak.mrud.ir جهت دریافت خوداظهاری اطلاعات مالکیت و سکونت توسط وزارت راه و شهرسازی طراحی شده و دارای اعتبار است.
۲- دفعه اولی هست که وارد سامانه می‌شود. پیغام می‌دهد کد ملی با شماره همراه سازگار نیست. چه کار باید بکنم؟
پاسخ: برای ورود به سامانه لازم است با یک شماره همراه که مالکیت آن برای کدملی شما ثبت شده باشد وارد سامانه شوید.
۳- برای ثبت واگذاری ملک خود در سامانه چه کاری باید انجام دهم؟
پاسخ: لطفا در کنار اطلاعات ملک خود در لیست املاک تحت مالکیت، گزینه ثبت واگذاری ملک را انتخاب نمایید.
۴- خانه به نام من است، اما مستاجر در آن سکونت دارد. چگونه این مورد را ثبت کنم؟
پاسخ: در قسمت افزودن ملک بعد از ورود اطلاعات ملک، در قسمت اطلاعات سکونت، گزینه "شخص دیگری ساکن است. " را انتخاب کرده و اطلاعات مستاجر خود را در آن وارد نمایید.
۵- در سامانه نشان می‌دهد خانه من خالیست، اما خالی نیست. چکار کنم؟
پاسخ: لطفا وضعیت اقامت ملک خود را با انتخاب گزینه ثبت یا تغییر ساکن مشخص نمایید.
۶- ملک را فروخته ام یا ساکن دیگری در ملک من سکونت دارد، اما کد رهگیری ندارم. برای ثبت آن چه کنم؟
پاسخ: وارد نمودن کد رهگیری برای ثبت فروش یا سکونت ملک الزامی نیست.
۷- در ثبت ملکم اشتبا‌ها اطلاعات نادرستی وارد کرده ام و ثبت نهایی هم کرده ام. برای ویرایش آن چه کنم؟
پاسخ: امکان ویرایش اطلاعات بعد از ثبت نهایی وجود ندارد. لازم است در وارد نمودن اطلاعات خود دقت لازم را به عمل آورید.
۸-منظور از اقامتگاه اصلی و فرعی چیست؟
پاسخ: اقامتگاه اصلی اقامتگاهی است که در آن زندگی می‌کنید و اقامتگاه فرعی اقامتگاه دوم خانواده شماست.
۹-اولین بار است که میخواهم وارد سامانه بشوم (یا رمز عبور خود را فراموش کرده ام). در صفحه سماوا میخواهم کد ملی خود را وارد نمایم، اما کد ملی وارد نمی‌شود. در این باره چکار باید کرد؟
پاسخ: لطفا اطمینان حاصل کنید از مرورگر‌های به روز Google Chrome یا Mozilla Firefox استفاده می‌کنید.
۱۰- چگونه مشخصات ملکم را در سامانه اضافه کنم؟
پاسخ: لطفا در قسمت املاک تحت مالکیت روی گزینه افزودن ملک کلیک کرده و مشخصات آن را ثبت نمایید.
۱۱- وضعیت سکونت ملکم تغییر کرده است. برای ثبت آن چه کار کنم؟
پاسخ: لطفا در قسمت املاک تحت مالکیت در کنار ردیف ملک خود روی گزینه ثبت یا تغییر ساکن کلیک کرده و وضعیت جدید سکونت ملک خود را ثبت نمایید.
۱۲- اقامتگاه خود را در سامانه نمی‌بینم. چه کار کنم؟
پاسخ: لطفا در قسمت اقامتگاه‌ها روی گزینه افزودن اقامتگاه کلیک کرده و مشخصات آن را ثبت نمایید.
۱۳- میخواهم اقامتگاه خود را تغییر دهم. چگونه اقامتگاه قبلی خود را حذف کنم؟
پاسخ: لطفا در قسمت اقامتگاه‌ها در کنار ردیف اقامتگاه قبلی خود روی گزینه اتمام سکونت کلیک کرده و تاریخ پایان سکونت در آن را درج کنید. سپس مشخصات اقامتگاه جدید خود را ثبت نمایید.
۱۴- آیا واحد مسکونی بایستی ۱۲۰ روز به صورت متوالی خالی باشد یا اینکه خالی بودن به صورت غیرمتوالی نیز مشمول مالیات خواهد بود؟
پاسخ: در صورتیکه ملک به مدت ۱۲۰ روز غیر متوالی در طول سال مالیاتی خالی باشد، باز هم مشمول مالیات بر خانه خالی خواهد شد.
۱۵- در خصوص افرادی که بیش از ۵ واحد مسکونی خالی دارند، آیا بایستی تمامی املاک در یک شهر واقع باشند؟
پاسخ: مهم نیست که واحدهای مسکونی در یک شهر باشد یا در شهرهای مختلف، به هر حال در صورتیکه مالک بیش از ۵ واحد مسکونی خالی باشد، مشمول مالیات دو برابری می‌شود.
۱۶-اگر ملکی در طول سال، ۱۲۰ روز خالی بماند، اما مالک آن را فروخته باشد، به طوریکه بخشی از ۱۲۰ روز زمان خالی ماندن، در اختیار مالک اول و مابقی در اختیار مالک دوم باشد، در این صورت آیا مشمول مالیات می‌گردد؟ اگر بله چه کسی بایستی مالیات را پرداخت کند؟
پاسخ: اگر ۱۲۰ روز از زمان خالی بودن در اختیار یک مالک باشد، مشمول مالیات می‌گردد.
۱۷- چنانچه ملکی به دلیل فرسودگی قابلیت اجاره دادن نداشته باشد، آیا مشمول مالیات خانه خالی می‌گردد؟
پاسخ: فرسودگی، ملاک عدم شمولیت در مالیات نیست و به هر حال ملک مشمول مالیات خانه خالی می‌گردد.
۱۸- پس از اینکه، مالک اخطار مربوط به مشمول مالیات خانه خالی بودن را دریافت کرد، چه کاری باید انجام دهد؟
پاسخ: به سامانه جهت خوداظهاری مراجعه کند.
۱۹-دو واحد مسکونی که دارای سند مجزا هستند و تجمیع شده و توسط یک خانوار استفاده میشوند، آیا بایستی به صورت مجزا در سامانه ثبت شوند و خانه خالی تلقی می‌گردند؟
پاسخ: بله بایستی به صورت مجزا ثبت شوند و اگر یکی از املاک اقامتگاه دوم تلقی نشود، مشمول مالیات خانه خالی می‌گردد.
۲۰- حکم ملکی که خریداری شده، اما هنوز به مالک جدید تحویل نشده و در فاصله زمان بین خرید تا تحویل نهایی خالی بوده، چیست؟
پاسخ: اگر به میزان ۱۲۰ روز خالی باشد و در اختیار یک مالک باشد، مشمول مالیات خانه خالی می‌گردد.
۲۱- برای معافیت واحدهای وقفی که مشمول مالیات نمی‌باشند، چه مدارکی موردنیاز است؟
پاسخ: ملاک استعلام از سازمان اوقاف و امور خیریه است.
۲۲- آیا واحدهای مسکونی در شهرهای زیر یکصد هزار نفر جمعیت مشمول مالیات خانه خالی می‌گردند؟
پاسخ: خیر، مشمول مالیات نمی‌گردند، اما چنانچه اطلاعات آنها در سامانه اظهار نشوند، مشمول جریمه خواهند شد.
۲۳-در چه صورت واحدهای مسکونی مشمول جریمه مربوط به عدم ثبت ملک میشوند و این جریمه در شهرهای کمتر و بیشتر از یکصد هزار نفر جمعیت به چه صورت خواهد بود؟
پاسخ: واحدهای مسکونی واقع در کلیه شهرهای زیر یکصدهزار نفر جمعیت و روستا‌های کشور که هریک از مالک یا بهره‌بردار آنها در سامانه ملی املاک و اسکان کشور ثبت نشده باشد در حکم خانه خالی تلقی شده و مشمول جریمه‌ای معادل بیست درصد (۲۰%) مالیات سال اول موضوع ماده (۵۴ مکرر) قانون مالیات‌های مستقیم و واحدهای مسکونی واقع در شهرهای بالای یکصدهزار نفر جمعیت که هریک از مالک یا بهره‌بردار آنها در سامانه ملی املاک و اسکان کشور ثبت نشده باشد، در حکم خانه خالی موضوع ماده (۵۴ مکرر) این قانون محسوب میشوند.
۲۴- درصورتیکه بهره بردار اطلاعات ملک را در سامانه درج ننماید، تکلیف مالک چیست؟
پاسخ: می‌تواند با درج کد رهگیری اجاره نامه و یا شناسه سند و رمز تصدیق اجاره نامه رسمی خود از شمول مالیات خارج شود.
۲۵- اگر محل سکونت فرد تغییر کرد، چه کاری باید انجام دهد؟
پاسخ: ظرف مدت حداکثر یک ماه بایستی اطلاعات محل سکونت جدید را در سامانه ثبت نماید.
۲۶- مهلت خوداظهاری برای اشخاص حقیقی و حقوقی چه مدت است؟
پاسخ: اشخاص حقیقی و حقوقی از زمان اعلام رسمی خوداظهاری حداکثر دو ماه برای درج اطلاعات فرصت دارند.
۲۷- مالک اقامتگاه اصلی یکی از اعضای خانوار (مثلا همسر یا یکی از فرزندان سرپرست خانوار) است. نحوه ثبت ملک چگونه است؟
پاسخ: در این حالت سرپرست خانوار لازم است در قسمت مالکیت ملک آن عضو خانوار را به عنوان مالک معرفی کند. این عضو خانوار نیز لازم است به صورت جداگانه وارد سامانه شده و ملک خود را ثبت کند. دقت شود در هنگام ثبت ملک لازم است وی در قسمت اطلاعات سکونت گزینه "خودم ساکن هستم" را انتخاب کند.
۲۸- خانه‌ای خریدم، اما هنوز سند به نامم نشده. چگونه ملکم را ثبت کنم؟
پاسخ: در این موارد لازم است در قسمت نوع سند گزینه "عادی" را انتخاب نمایید.
