حجت‌الاسلام و المسلمین «حبیب‌رضا ارزانی» در گفت وگو با ستاد ارتباطات رسانه‌ای (فهما)، با اشاره به دستاوردهای انقلاب اسلامی در عرصه مسجد گفت: فعالیت‌ها و برنامه‌های متعددی در این سال ها از مسیر مسجد محقق شد؛ چه در دوران انقلاب، چه دوران جنگ تحمیلی و چه در حال حاضر که پایه و تکیه گاه بخش قابل توجهی از برنامه‌های اجتماعی محلات بر محور مساجد می چرخد.
ارزانی گفت: بنابراین مساجد مهمترین نقش را در جریان تحقق انقلاب اسلامی و فضای پس از انقلاب داشتند چراکه بهترین فضا برای گفت‌وگوی میان مردم و مسئولان به شمار رفته و در واقع کارکردهای متنوعی داشتند. در طول انقلاب اسلامی و به ویژه سال های نخست، مسجد صرفا به عنوان محل اقامه نماز و خطابه شناخته نمیشد چراکه این باور وجود داشت که مساجد کارکردهای متنوعی دارند.
وی ادامه داد: از حیث فضاهای جغرافیایی اولویت انقلاب اسلامی با مساجد بود. با این وجود این جایگاه پس از گذشت سه دهه دچار فراز و فرودهای متعدد شد چراکه آگاهانه یا ناآگاهانه بدیل‌هایی را کنار مسجد قرار دادیم و به نوعی وفاق در این عرصه محقق نشد، شخصا به عنوان فردی که در ایران و کشورهای دیگر امام جماعت مسجد، امام جمعه، مدیرمسئول کانون فرهنگی هنری مسجد، مسئول پایگاه بسیج مسجد بودم و در تمامی عرصه‌های مرتبط با مسجد فعالیت داشته ام به این نتیجه رسیدم که نمی‌توانیم نقشه راه مشخص و یک نسخه را برای همه بافت های شهری، شهرستان ها، محلات صادر در عرصه مساجد کنیم. فعالیت های مسجد باید بر اساس زیست بومی که در آن قرار دارد تعریف شود.
حجت الاسلام و المسلمین ارزانی ادامه داد: اگر مسجد را به عنوان پایگاه اصلی فرهنگی اجتماعی محل بدانیم، می توانیم بسیاری از انتظارات نظام اسلامی‌مان در عرصه‌های مخلتف را در این مکان مقدس محقق کنیم. ارتباط با خانواده شهدا، پایش وضعیت محله از جنبه وضعیت اقتصادی، آسیب‌های اجتماعی و بسیاری از موارد دیگر از رهگذر فعالیت های مسجدی محقق می‌شود اما در راستای تحقق این مهم باید نگاه کلان امام راحل و مقام معظم رهبری(مدظله العالی) را سرلوحه حرکت و چراغ راه خود قرار دهیم.
وی تصریح کرد: امروز نیازمند اطلس مساجد جهان اسلام هستیم اما هنوز حتی اطلس جامعی از مساجد کشور را ذیل یک زیست بوم مجازی تهیه نکرده ایم، در حالی که تحقق این مهم تاثیر به سزایی در نوع کارکرد مساجد دارد.
رئیس ستاد هماهنگی کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور گفت: به یاد می آورم که سال ۱۳۷۲ زمانی که جوانی ۲۲ ساله بودم در یکی از مساجد استان اصفهان امام جماعت بودم، آن زمان هنوز کانون های فرهنگی هنری مساجد به گستردگی امروز نبودند. از سوی دیگر فعالیت های مسجدی به وسعت حال حاضر نبود، یکی از بحث هایی که در آن زمان بسیار مطرح شد آموزش رایانه و زبان انگلیسی بود؛ با اتاق فکری که در مسجد شکل دادیم به تدریج مسجد به دلیل برگزاری این دوره های آموزشی رونق یافت و والدین مشوق حضور فرزندان خود در مساجد شدند.
وی ادامه داد: بنابراین یکی از مهمترین مسایل در مورد فعالیت های مسجدی این است که باید شناخت از نیاز روز، از شهر و محله ای که مسجد در آن واقع شده است داشته باشیم و معتقدم نقشه جغرافیایی جامع از مساجد می تواند در تحقق این اهداف موثر باشد؛ از سوی دیگر با جذب اقشار مختلف مردم به مسجد به ویژه قشر نوجوان و جوان، با انبوهی از نیروهای فعال جهادی و متدین مواجه می شویم که می خواهند در مسیر اهداف نظام اسلامی گام بردارند.
مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه به طرح ملی ایران قوی اشاره کرد و گفت: این طرح که از هفته دفاع مقدس آغاز شد، در قالب شبستان ها و رواق های مختلف تلاش کرد تا استعدادهای مسجدی را کشف کند هرچند که امسال به دلیل شیوع کرونا فعالیت ها در بستر فضای مجازی شکل گرفته و اعضای کانون‌ها فعالیت های خود را در سامانه بچه‌های مسجد ثبت کردند.
وی با بیان اینکه با مراجعه به سامانه بچه‌های مسجد فعالیت‌های اعضای کانون‌های فهما به صورت بر خط برای مراجعه کنندگان سایت به نمایش در می آید، افزود: این اطلاعات شامل نام و نام خانوادگی امام جماعت مسجد، نام کانون فرهنگی هنری و مدیر کانون می‌شود، معتقدم اگر چنین سامانه ای برای فعالیت های سایر نهادها در حوزه مسجد و در بستری واحد طراحی شود شاهد تغییرات شگرفی در این عرصه خواهیم بود.
حجت الاسلام و المسلمین ارزانی افزود: باید از حالت شعار خارج شویم و مسجد را ملاک بسیاری از فعالیت ها قرار دهیم، در عین حال باید از موازی کاری جلوگیری شود. باید رصد و پایش اساسی در این عرصه صورت پذیرد و اگرنه هر اتفاقی آب در هاون کوبیدن است؛ اساسا یکی از اهداف ما از ثبت فعالیت های کانون ها در سامانه بچه های مسجد این بود که ظرفیت های فعالان مسجدی را به نمایش بگذاریم تا از این رهگذر سایر نهادها و دستگاه ها از این ظرفیت بهره مند شوند.
وی در بخش دیگری از مباحث خود اظهار کرد: در حال حاضر ۱۰ هزار مجوز الکترونیکی برای کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور صادر شده است که آمار قابل توجهی در طرح ملی ایران قوی محسوب می شود.
رئیس ستاد فهما تصریح کرد: امروز در چهل و دومین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ، وظیفه ما فرهنگ سازی در مورد باورپذیری نقش بی بدیل مسجد در جامعه است. همان‌طورکه قبل از انقلاب اسلامی مساجد در جامعه باور شدند، زمانی که می گوییم مسجد خانه خداست یعنی جمع حاضر در این مکان مقدس نیز جمع مومنانه ای هستند، وقتی ایمان به میدان آمد بسیاری از مباحث پشت سر آن اتفاق می افتد به انضمام اینکه چون مسجد خانه خداست و برای خودش حریم و نظام دارد در نتیجه نیازی به اعتمادسازی نسبت به فعالیت‌های مسجدی نیست، مردم مسجد را قبول دارند و این ما هستیم که باید در عرصه ترویج این فعالیت ها تلاش کنیم.
