به دنبال افزایش قیمت فولاد که تاثیر مستقیم بر نرخ تمام شده ساخت مسکن دارد، نمایندگان مجلس طرحی را ارایه کرده اند مبنی بر اینکه تمامی محصولات زنجیره فولاد در بورس عرضه شود. بهارستانی ها می گویند در شرایطی که میلگرد تولیدی داخل بیش از دو برابر نیاز کشور است، فقط چند کارخانه بزرگ، میلگرد را در بورس عرضه می‌کنند و مابقی خارج از بورس در حاشیه با سود و قیمت بسیار فروخته می‌شوند.
این طرح پس از آن ارایه شد که در روزهای اخیر مجددا قیمت فولاد و سیمان در بازار آزاد افزایش یافته است. طی یک سال اخیر فولاد و سیمان که دو نهاده مهم ساختمانی محسوب می شوند در یک فرآیند رشد پلکانی به ترتیب ۲۷۵ درصد و ۱۹۰ درصد رشد قیمت داشته اند. بر اساس گفته های سازندگان، قیمت فولاد از کیلویی حدودا ۴۰۰۰ تومان در انتهای سال ۱۳۹۸ به کیلویی ۱۵ هزار تومان افزایش یافته و هر پاکت سیمان هم از ۱۰ هزار تومان به ۲۶ تا ۲۹ هزار تومان رسیده است.
این در حالی است که مطابق اعلام وزارت صمت قیمت هر پاکت سیمان بیشتر از ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان و قیمت فولاد بیش از کیلویی ۸۰۰۰ تومان نباشد.
عدم عرضه کافی از سوی کارخانجات فولاد و دپوی این محصولات، فضای دلالی در بازار آزاد و عرضه مصالح ساختمانی در بورس از جمله عوامل رشد قیمت این کالاها عنوان می شود. البته سهام فولاد در بورس کالا طی حدود شش ماه اخیر افت حدود ۴۰ درصدی قیمت را تجربه کرده و طبیعتا نمی تواند عامل اصلی رشد قیمت فولاد در بازار آزاد باشد. به نظر می رسد عدم تمایل کارخانجات بزرگ برای عرضه محصولات خود در بورس و فروش با نرخهای بالا در بازار آزاد توجیه مناسب تری برای رشد قیمتها است. این در حالی است که مصوبات و شیوه نامه‌های متعددی در حوزه فولاد تدوین شده تا تمامی محصولات زنجیره فولاد در بورس عرضه شوند.
رشد قیمت زمین در کنار رشد قیمت مصالح ساختمانی، صنعت ساختمان را با رکود مواجه کرده است. سازندگان می گویند که فقط نظاره گر اوضاع کنونی هستند و امکان شروع پروژه های مسکونی برایشان فراهم نیست.
در دو ماه پایانی سال ۱۳۹۸ قیمت بخشی از زنجیره فولاد در بورس به صورت دستوری پایین نگه داشته شد اما این تجربه نشان داد که بخش‌های انتهایی زنجیره فولاد که مواد مورد نیاز خود را ارزان قیمت تامین می‌کردند به سودهای کلانی دست یافته‌اند و این روش موجب ایجاد سود بسیار بالایی در انتهای زنجیره فولاد شد، مقایسه سود نوردکاران در سال گذشته موید این نکته است و اکنون این تجربه در حال تکرار است.
برای حل معضل رشد قیمت فولاد، مجلس طرحی را در دستور کار قرار داده است. در این خصوص مصطفی طاهری ـ عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی ـ گفته است: هفته آینده طرح "تولید و توسعه پایدار زنجیره فولاد" در کمیسیون صنایع مطرح خواهد شد تا این مسئله ساماندهی شود. در این طرح صادرات به عرضه در بورس منوط شده است تا زنجیره فولاد قبل از صادر شدن، در بورس عرضه شود و تولیدکنندگان بتوانند نیازهای خود را از این محل تهیه کنند و در ادامه مازاد آن صادر و قیمت تعادلی در بازار ایجاد شود.
وی تاکید کرد: حتما باید انتهای زنجیره و قسمت‌هایی -که با مردم ارتباط بیشتری دارد- کنترل و در بازار بورس به شدت (یعنی به اندازه نیاز و بیشتر از آن) عرضه شود چراکه این مسئله قیمت را متعادل می‌کند، همچنین اگر بخشی را به قیمت دستوری گذاشته و محدود می‌کنیم و اجازه زیاد شدن رقابت را نمی‌دهیم باید این کار را تا انتهای زنجیره ادامه دهیم تا مانع توزیع رانت شود.
