دکتر "میساء قیم" در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به پروتکل‌هایی که وزارت بهداشت و درمان تدوین و به دانشگاه های علوم پزشکی سراسر کشور ابلاغ کرده است گفت: پروتکل‌های بهداشتی توسط جمعی از اساتید مجرب کشور تدوین شده است که متاسفانه برخی از مردم و بعضی همکاران پزشک ما یکسری افکار اشتباه درباره آن دارند.

این دانشجوی سال آخر دستیار تخصصی بیماری‌های داخلی با انتقاد از برخی از پزشکان در عدم رعایت پروتکل های بهداشتی عنوان کرد: متاسفانه برخی از همکاران پزشک ما پروتکل ابلاغی را مطالعه نمی‌کنند و به این پروتکل ها اعتماد ندارند این درحالی است که پروتکل ها طبق آخرین متدهای جهانی و گاها در بیش از ۱۰۰ صفحه تدوین شده که نشان دهنده دقیق بودن این پروتکل ها است.

وی پزشکان عمومی را در خط اول جبهه مقابله با ویروس کرونا دانست و بیان کرد: پزشکان عمومی مریض‌ها را غربالگری می‌کنند پس باید بدانیم بزرگترین موفقیت برای کادر درمان شناسایی خوب مریض‌هاست و نباید بگذاریم که بیماران کرونایی دیر درمان خود را آغاز کنند.

هفته اول ابتلا؛ زمان طلایی درمان کرونا

قیم با بیان این مطلب که متاسفانه بیماران مبتلا به کووید ۱۹ به منظور درمان خود دیر به مراکز درمانی و پزشک مراجعه می‌کنند، ادامه داد: وقتی بیمار دیر مراجعه می‌کند، درگیری آن با ویروس بیشتر شده و در نتیجه احتمال بستری شدن آنها نیز افزایش پیدا خواهد کرد. متاسفانه در روزهای اخیر مراجعات به مراکز درمانی و بیمارستان ها روند افزایشی پیدا کرده است و طبیعتا با توجه به محدودیت های کادر درمانی و تجهیزات پزشکی، جوابگوی این همه مراجعه کننده به صورت همزمان نخواهیم بود و در این مدت خیلی‌ها مجبور شدند پشت درهای بسته بمانند تا تخت خالی شود و بتواند امکانات پزشکی را دریافت کنند بنابراین توصیه اکید می شود در این بیماری زمان طلایی را از دست ندهیم زیرا ممکن است حتی به گرفتن جان بیمار منتج شود.

وی به نقش موثر پزشکان عمومی در غربالگری بیماران کرونایی اشاره کرد و افزود: معمولا طی یک هفته تا ۱۰ روز اول در معرض این بیماری قرار گرفتن، ویروس در بدن انسان شروع به تکثیر کردن می کند و اگر ما بتوانیم در همان روزهای اول جلوی تکثیر یا شدت تکثیر ویروس را بگیریم بعد از این ۱۰ روز عوارض ناشی از تکثیر ویروس به مراتب کمتر خواهد بود لذا نقش پزشکان عمومی در شناسایی بیماران کرونایی بسیار حساس است.

این پزشک بیمارستان بوعلی با بیان اینکه در ۱۰ روز اول که ویروس در حال تکثیر است بیمار ناقل این ویروس است، تصریح کرد: حجم ویروسی که به بدن وارد می‌شود خیلی مهم است لذا ماسک یک نوع واکسن کوچک است که افراد را در برابر انتقال این ویروس واکسینه می‌کند و ماسک اجازه نمی‌دهد حجم زیادی از ویروس وارد بدن شود.

کرونای خفیف شما، ارمغان‌آور مرگ برای عزیزانتان است

وی با تاکید برآنکه کرونای خفیف شما ممکن است کرونای شدید و مرگ آور را برای عزیزانتان به همراه داشته باشد، تصریح کرد: اگر بیمار در روزهای اولیه در معرض این ویروس قرار گرفتن، به پزشک مراجعه نکند و هیچ درمانی را دریافت نکرده باشد در هفته دوم بیماری خود با عارضه بسیار شدید قطعا مراجعه خواهد کرد که طبیعتا داروی ضد ویروس دیگر به درمان این فرد کمکی نمی‌کند زیرا در هفته دوم تکثیر ویروس دیگر ناچیز شده است و کرونا عوارض خودش را روی بدن فرد گذاشته و ما تنها مجبور هستیم بیماری‌ او را مدیریت کنیم و تجویز داروهای ضد ویروس دیگر هیچ تاثیری ندارد.

قیم بیان کرد: برخی از بیماران به ما مراجعه می‌کنند و می‌پرسند که آیا فلان دارو برای پیشگیری از کرونا موثر بوده و می توانیم استفاده کنیم؟ این در حالی است که همه مردم باید بدانند که برخی از داروهای کرونایی مثل رمدسیویر و فاویپیراویر و ... تزریقی و یکسری از آنها عوارض جانبی زیادی دارد و زمان تزریق آنها نیز بسیار مهم است.

این دانشجوی سال آخر دستیار تخصصی بیماری‌های داخلی اظهار کرد: شاهدیم برخی از بیماران بعد از هفته دوم و سوم با علایم ناشی از عوارض کووید ۱۹ به ما مراجعه می‌کنند و انتظار دارند ما دارو ضد ویروسی که در هفته اول موثر است را برای آنها تجویز کنیم تا آن دارو برای درمان بیماری آنها معجره کرده و نجاتشان دهد، در حالی که چنین چیزی نیست.

این پزشک بیمارستان بوعلی تهران عملکردهای سازمان بهداشت جهانی در ابتدای شیوع کرونا را قابل نقد دانست و بیان کرد: جهان در یک بحرانی فرو رفته است که خیلی‌ها شاید در ابتدا هیجانی تصمیم می‌گرفتند و نظرات غلط می دادند اما این نظرات ماهیت علم است، منتهی متاسفانه دیدی در جامعه بوجود آمده است که می گویند "هر چه سازمان بهداشت جهانی و وزارت بهداشت و درمان در قالب پروتکل اعلام می‌کند همه اشتباه است و ما نباید گوش کنیم" که این موضوع یک خیانت به مردم است.

برخی از پزشکان زحمت خواندن پروتکل را به خود نمی‌دهند

وی عنوان کرد: متاسفانه برخی از پزشکان زحمت خواندن این پروتکل را به خود نمی‌دهند و داروهای سنگین را برای کسانی که حال عمومی خوبی دارند، تجویز می‌کنند. بدانید فردی که ریه او درگیر به این ویروس شده طول می‌کشد تا ریه اش به حالت قبل برگردد و مدنظر داشته باشید که همیشه مریض جلوتر از سی تی اسکن خودش است به طور مثال اگر بیمار حال عمومی خوبی دارد و بدحال نیست، لازم به انجام سی تی نیست چرا که ممکن است در روزهای آینده بیمار تب بالا و طولانی مدت داشته باشد و یا به هر دلیل دیگری نیازمند انجام سی تی اسکن باشد که در آن زمان یافته های سی تی اسکن با ارزش تر خواهد بود. البته اگر بیماری از همان روزهای اول اندیکاسیون انجام سی تی اسکن دارد، طبیعتاً باید برای آن انجام شود. اما متاسفانه برخی از پزشکان ما همان روز اول بیمار را سی تی اسکن می‌کنند و هزینه اضافه به جامعه و مریض تحمیل می کنند.

چه داروهای در درمان کرونا موثرند؟

این پزشک بیمارستان بوعلی با گلایه از برخی پزشکان عنوان کرد: برخی از همکاران ما تصور می‌کنند که داروهای پیش پا افتاده و اولیه را نمی‌توان برای بیماران کرونایی سرپایی تجویز کنند درحالی که برخی از داروها مثل داروی "فاموتیدین" که به عنوان ضد اسید معده تجویز می‌شود در مقالات اثر ضد تکثیر کرونا در آنها دیده شده است و در پروتکل های ابلاغی نیز آمده است که برای بیمارانی که حالشان وخیم نیست و روزهای اول بیماری خود را سپری می کنند می‌توان از این دارو استفاده کرد.

قیم اضافه کرد: داروی "ملاتونین" که در گذشته برای خواب راحت در شب‌ها تجویز می‌شده است، هم اکنون به عنوان خط اول درمان کرونا استفاده می‌شود همچنین با توجه به اینکه کووید ۱۹ یک بیماری ویروسی بوده و باکتریایی نیست اما اگر بیمار دچار التهاباتی شد از "آنتی بیوتیک‌های آزیترومایسین" نیز می‌توانیم استفاده کنیم که توصیه می شود از آنتی بیوتیک‌هایی با دوز پایین استفاده کرده تا در سال‌های بعد که بیمار اگر دچار بیماری‌های عفونی شد، دست ما بازتر باشد.

وی با یادآوری اینکه پروتکل ابلاغی از سوی وزارت بهداشت به دانشگاه های علوم پزشکی و پزشکان اواخر شهریورماه امسال به روز رسانی شده است، تصریح کرد: همه پزشکان باید به روز باشند و حتما پروتکل را مطالعه کنند. نظرات متفاوت پزشکان باعث بی‌اعتمادی مردم به پزشکان می‌شود و از طرف دیگر دلالان داروها اقدام به خالی کردن جیب مردم می‌کنند و به شدت توصیه می کنیم مردم گول این دلال بازی ها را نخورند.

این پزشک بیمارستان بوعلی با تاکید برآنکه مردم در ابتدای بیماری حتما به پزشک مراجعه کنند، مطرح کرد: اگر دیر به پزشک مراجعه کنید دیگر کاری از دست پزشکان بر نمی‌آید و حتی داروهایی مانند رمدسیویر که تبلیغات زیادی روی آن صورت می گرفت هم نمی‌تواند کاری برای بیمار بکند.(در روزهای گذشته اعلام شد که این دارو نیز دیگر تاثیری بر بیماران کرونایی ندارد)

علائم کرونا

وی گلودرد، عطسه، سرفه، آبریزش بینی، بدن درد و کوفتگی شدید، کاهش حس بویایی یا چشایی یا از دست دادن کامل این حس‌ها، عدم تشخیص حس بویایی طبیعی (مثلا بوی گوشت را بوی فاضلاب حس کند)، سردرد شدید، بی سابقه و مداوم(چندین روز پشت سر هم و روزی چند ساعت سردرد داشتن)، سردردی که باعث درد در ناحیه صورت شود، گوش درد ناگهانی، عدم راحتی در قورت دادن غذا، هر نوع ضایعه پوستی، درد شدید معده، رفلکش شدید معده، عارق زدن شدید، احساس وجود یک ماده در گلو که مدام آن را قورت می‌دهند، تلخ شدن دهان را از علائم بیماری کرونا برشمرد.

قیم اضافه کرد: اسهال، دل پیچه، تنگی نفس، درد قفسه سینه، درد کتف، تکرر ادرار، تب شدید(دمای بدن ۳۴.۵ درجه به بالا) از دیگر علائم کرونا هستند و معتقدیم مردم همه این علائم را به عنوان کرونا بدانند مگر آنکه خلاف آن ثابت شود و به صورت تلفنی یا حضوری یا مجازی با پزشک خود حتما مشورت کنند.

این دانشجوی سال آخر دستیار تخصصی بیماری های داخلی با اشاره به افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای مطرح کرد: افراد دارای بیماری زمینه‌ای همچون دیابت، سرطان، فشار خونی، دیالیزی، زنان باردار و ... حتما با پزشک معالج خود در زمان مداوای کرونایشان در ارتباط باشند.

عوارض بعد از بهبودی کرونا چیست؟

این پزشک بیمارستان بوعلی با تبیین عوارض کرونا، عنوان کرد: عوارض کرونا به شدت بیماری بستگی دارد و این عوارض در افراد نیز کاملا متفاوت است. در برخی‌ها عوارض مرگ آوری دارد اما در اکثر بیماران عوارض کرونا بیشتر روحی و روانی است به ‌طوری‌ که بیشتر بیماران کرونا بعد از ابتلا دچار اضطراب، افسردگی، تپش قلب و ... می شوند.

وی افزود: برخی از بیماران کرونایی پس از بهبودی بعد از مدت کوتاهی دچارگلودرد، عطسه یا اسهال شده که باعث اضطراب در فرد شده و با رویت این علایم در خود تصور می‌کند که دوباره به کرونا مبتلا شده این در حالی است که باید بدانید بحث ابتلای مجدد وجود دارد اما با فاصله دو هفته کسی دوباره به این بیماری مبتلا نخواهد شد و بحث ابتلای مجدد در فاصله ۲ تا ۳ ماه بعد از بهبودی مطرح شده است.

قیم لخته شدن خون را از دیگر عوارض کرونا دانست و بیان کرد: بیشتر مبتلایان به کرونا بیماران سرپایی هستند و چندین برابر افراد بستری شده در بیمارستان‌ها، بیماران سرپایی داریم که بسیاری از آنها پس از ۲ تا ۳ هفته حالشان خوب می‌شود و وقتی ما آنها را پس از یک ماه دوباره معاینه می‌کنیم خوشبختانه عموما با وضعیت خوب آنها روبرو هستیم و بیماری آنها به ندرت شعله‌ور می‌شود.

وی بیان کرد: کرونا ممکن است باعث پیشرفت بیماری زمینه‌ای افرادی که دارای بیمارای زمینه‌ای هستند، شود اما در مجموع افراد بدون بیماری زمینه، بهبودی کامل یافته‌اند.

این دانشجوی سال آخر دستیار تخصصی بیماری های داخلی در پاسخ به این سوال که فاصله زمانی بین شروع علایم در یک فرد از یک خانواده و ابتلای نفر بعدی آن خانواده چقدر است؟ به ایسنا گفت: معمولا از زمانی که ما در معرض ویروس قرار می‌گیریم، سه یا چهار روز طول می‌کشد تا علائم بیماری در ما مشهود شود که در بسیاری مواقع افراد بدون علامت هستند منتهی براساس تجربه و همچنین مقالات علمی منتشر شده، سایر افراد یک خانواده معمولا بین یک تا دو هفته بعد از ابتلای نفر اول، درگیر این بیماری می‌شوند.

وی ادامه داد: متاسفانه از قبل شاهد درگیری خانواده‌ها بودیم اما اکنون این درگیری بیشتر شده است. با وجود آنکه بیشتر افراد در سطح جامعه ماسک می‌زنند اما در خانه و دورهمی‌ها دستورالعمل های بهداشتی را رعایت نمی‌کنند و متاسفانه با صحنه‌های غم‌انگیز درگیری چند نفر از اعضای یک خانواده و گاها فوت آنها روبرو می شویم.

آیا ممکن است یک فرد همزمان به کرونا و آنفلوآنزا مبتلا شود؟

قیم در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است یک فرد همزمان هم به کرونا و هم به آنفلوآنزا مبتلا شود؟ اظهار کرد: هنوز وارد اپیدمی آنفلوآنزا نشده‌ایم و معمولا پیک آنفلوآنزا از آبان به بعد است و هنوز امسال موردی نداشتیم که فرد به هر دو بیماری مبتلا شده باشد اما در اسفندسال گذشته که پیک دوم آنفلوآنزا در کشور بود و با شروع اپیدمی کرونا نیز روبرو بودیم بیمارانی را داشتیم که همزمان به این دو بیماری مبتلا شده بود و این اتفاق در کشورهای دیگر نیز گزارش شده است.

وی درباره تشخیص بیماری سل از بیماری کرونا نیز بیان کرد: با گرفتن شرح حال بیمار و از زندگی در کدام منطقه از کشور تقریبا مشخص می‌شود که فرد سل دارد یا خیر. همچنین علائم سل با کرونا متفاوت بوده. در سل سرفه‌ها عجیب همراه با خلط خونی یا خون، تب است و شناخت سل خیلی راحت‌تر از کروناست و الگوی درگیری ریه آنها نیز کاملا از یکدیگر متفاوت است.

این پزشک بیمارستان بوعلی افزود: قدرت انتقال سل از کرونا خیلی کمتر است و به طور کلی نیز قدرت انتقال کرونا از آنفلوآنزا بیشتر و قدرت انتقال سل از همه کمتر است.

آیا مرگ و میرهای زیاد این روزها ناشی از جهش زیادی کروناست؟

این دانشجوی سال آخر دکترای تخصصی بیماری‌های داخلی درباره اینکه باتوجه به افزایش ابتلا و مرگ و میر ناشی از کووید ۱۹، آیا کرونا مسری‌تر و کشنده‌تر شده است؟ گفت: مردم از لحاظ روحی و روانی خسته شده‌اند و رعایت پروتکل‌های بهداشتی در میان مردم تا حدودی کمتر شده و به دلیل تعطیلی در روزهای اخیر نیز سفرها تا حدودی افزایش پیدا کرده است که همین مسائل سبب شده شاهد موارد ابتلا و در نتیجه مرگ و میر در جامعه باشیم و مواردی داشته ایم که چند نفر از اعضای یک خانواده به دلیل ابتلا به کرونا فوت کرده‌اند و شاهد مرگ و میر در بین جوانان نیز هستیم.

وی ادامه داد: برخی از افراد به دلیل رودربایستی از افرادی که پروتکل‌ها را رعایت نمی‌کنند و ماسک نزده‌اند، دوری نمی‌کنند و همچنین برخی از افراد که کرونا گرفته‌اند آن را پنهان می‌کنند و حس انگ دارند.

این پزشک تاکید کرد: کرونا هیچ فرقی نکرده است و همه دنیا در این زمینه متفق‌القول هستند. ویروس برای بقا جهش پیدا می‌کند اما جهش کرونا تا کنون خیلی زیاد نبوده است ولی جهش آنفلوآنزا بسیار زیاد است و این سیر صعودی کرونا در جامعه به دلیل عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی است.

وی در بخش پایانی این گفت و گو درباره مکمل‌هایی که مردم برای پیشگیری از ابتلا به کرونا مصرف می‌کنند نیز به ایسنا گفت: ویتامین D و C می‌تواند ایمنی بدن را تقویت می‌کنند. تحقیقات نشان داده هرچقدر سطح ویتامین D پایین تر باشد، ایمنی بدن ضعیف تر و احتمال ابتلا به کرونا بیشتر خواهد شد، به همین دلیل مصرف ویتامین D و ویتامین C اهمیت زیادی دارد اما برای درمان از آنها استفاده نمی‌شود و تنهل ویتامین C برای بیماران ریوی با دوز بالا در بیمارستان تزریق می‌شود و مردم گول دلالان در این زمینه را نخورند.