با توجه شیوع کرونا و افزایش چشم گیر این بیماری در سراسر جهان و نیز کشور ما و لزوم رعایت پروتکل های بهداشتی همه جانبه یکی از سوال هایی که ذهن بیشتر مردم را درگیر می کند این است:« شستشوی دست با آب و صابون بهتر است یا الکل؟»
در یک طرف صابون و محصولات هم خانواده آن، یکی از دستاوردهایی که بشر سالیان سال از آن جهت انجام امور بهداشتی استفاده کرده، دستاوردی با پایه چربی و قلیا که امروزه به خانواده صابون، مایع شوینده دست وشامپوها و ... تقسیم می شوند.
در طرف دیگر ژل های ضد عفونی کننده دست وارد میدان شدند، که اولین بار در سال ۱۹۶۶ لوپ هرناندز که در آن زمان دانشجوی پرستاری بود، ایده ساخت یک ژل ضد عفونی کننده بر پایه الکل را ارائه داد و هدف از آن تمیز کردن دست ها در محیط هایی بود که امکانات مناسب برای شستشوی دست وجود نداشت.
در نگاه اول مسلما در دسترس بودن صابون و مواد شوینده و نیز تاثیر آن بر از بین برندگی ویروس به چشم می آید، طبق تحقیقات انجام شده توسط کارشناسان و پروتکل های اعلام شده توسط سازمان جهانی بهداشت، شستشوی مکرر دست با آب و صابون و مواد بهداشتی هم خانواده آن به مدت بیست ثانیه یکی از مهمترین اقدامات جهت پیشگیری از ابتلا به بیماری می باشد.
اما زمانی که آب و مواد شوینده دست در دسترس نباشد؟ آیا استفاده از محلول های ضدعفونی کننده الکل دار مفید است؟
شستن دست ها با آب و صابون در هر زمان ممکن توصیه می شود زیرا شستشوی دست باعث کاهش انواع میکروب ها و مواد شیمیایی روی دست ها می شود. اما اگر صابون و آب در دسترس نباشد، استفاده از یک ضدعفونی کننده دست با حداقل 60 درصد الکل می تواند در جلوگیری از مریض شدن و انتشار میکروب به دیگران به شما کمک کند.
طبق تحقیقات و اعلام مرکز کنترل و پیشگیری بیماری ها، ضد عفونی کننده های دست مبتنی بر الکل می توانند به کاهش میزان میکروب و باکتری های موجود در دستان شما کمک کنند، اما تمامی باکتری های موجود درسطح دست شما را از بین نمی برند، همچنین ممکن است در صورت داشتن خاک، چربی یا مواد دیگری روی دستانتان، کمتر موثر باشند.
البته اگر چه ضد عفونی کننده های دستی مبتنی بر الکل می توانند بسیاری از میکروب ها را هنگام استفاده صحیح غیرفعال کنند، اما ممکن است افراد از حجم کافی ضدعفونی کننده استفاده نکنند یا ممکن است قبل از خشک شدن آن را از بین ببرند، بنابراین نباید از آنها برای جایگزینی شستشوی دست استفاده کرد.
بسیاری از مطالعات نشان می دهد که ضد عفونی کننده های دستی در محیط های کلینیکی مانند بیمارستان ها، جایی که دست ها با میکروب ها در تماس هستند، به خوبی کار نمی کنند و نیز ممکن است مواد شیمیایی مضر مانند سموم دفع آفات و فلزات سنگین را از دست خارج نکنند.
بسیاری از مطالعات نشان داده اند که ضد عفونی کننده های با غلظت الکل بین 60-95 درصد الکل در کشتن میکروب ها نسبت به ضدعفونی کننده هایی که غلظت آنها کمتر از این میزان است، تاثیر گذارتر می باشند.
اگر تصمیم به استفاده از ضد عفونی کننده های دستی دارید ، حتما از حداقل 60 درصد الکل استفاده کنید و توصیه های زیر را دنبال کنید:
از سال 2011 تا 2015 ، مراکز کنترل سم ایالات متحده نزدیک به 85000 تماس در مورد مسمومیت با محلول ضد عفونی کننده دست را در میان کودکان دریافت کرده اند. ممکن است کودکان به ویژه احتمالاً ضد عفونی کننده های دست را که بو خوب، رنگی روشن با بسته بندی جذاب دارند، ببلعند.
ضدعفونی کننده های دستی باید در دسترس کودکان خردسال نباشد و باید از آنها با نظارت بزرگسال استفاده شود. درب های مقاوم در برابر کودک همچنین می تواند به کاهش مسمومیت های مربوط به ضد عفونی کننده دست در میان خردسالان کمک کند.
البته جالب بدانید که ضدعفونی کننده ها دوست دار محیط زیست هستند و اثر سوئی به محیط زیست وارد نمی کنند
گروهی دیگر استفاده از از دستکش را راه موثری در جلوگیری از بیماری کرونا می دانند، آیا این طرز فکر درست است؟
زمانی که مردم دستکشی را می‌پوشند اغلب در همه جا و همه مکان ها از همان دستکش استفاده کرده و طبق گفته کارشناسان پوشیدن دستکش در مکان های عمومی ضروری نیست و با پوشیدن دستکش افراد خود را بیشتر در معرض بیماری کرونا قرار می دهند.
اما زمانی که به بیرون از خانه یا محل کار می روید اگر دستکش بپوشید و پس از بازگشت بلافاصله دستکش ها را به سطل زباله بیاندازید، تا مقدار زیادی می توانید از شیوع ویروس در امان بمانید. البته بهتر است بدانید که دستکش های لاتکس مقاومت بیشتری نسبت به دستکش های نایلونی موجود در بازار دارند و به شما پیشنهاد می کنیم در زمانی که خارج از منزل هستید یا در زمان خرید دستکش لاتکس استفاده کنید تا از نفوذ این ویروس موزی در امان باشید.
بنابر اعلام سازمان جهانی بهداشت هم پوشیدن دستکش در مکان های عمومی در برابر شیوع ویروس کرونا مؤثر نمی دانند و تا زمانی که افراد ناحیه صورت خود را لمس نکنند مشکلی ایجاد نمی شود زیرا عمدتاً راه انتقال ویروس کرونا از طریق قطرات تنفسی که از دهان یا بینی فرد آلوده آزاد می شود و به شخص دیگری منتقل می یابد.
به منظور جلوگیری از شیوع کووید ۱۹ درحین انجام همه کار‌های روزمره متخصصان توصیه می‌کنند که مرتباً دست های خود را بشویید و صورت خود را لمس نکنید.
روش صحیح شستشوی دست هم یکی از مهم ترین نکاتیست که باید به به آن توجه داشت. مالیدن سریع دست ها به هم و آبکشی، تمام آثار ویروس را از روی دست‌ها پاک نخواهد کرد. در زیر فرآیند گام به گام برای شستشوی مؤثر دست‌ها توضیح داده شده است:
