به گزارش تیترشهر : طرح اقدام ملی مسکن به عنوان بزرگترین طرح در دولت دوازدهم به شمار می‌رود به طوری که پس از جهش قیمتی ۱۲۰ درصدی در بازار مسکن و وارد شدن این بازار به رکود سنگین معاملاتی به دستور رئیس جمهور این طرح کلید خورد.
در این طرح مقرر شد دولت ۴۰۰ هزار واحد مسکونی را در کل کشور برای دهک‌های مختلف جامعه بسازد که از این میزان، ۲۰۰ هزار واحد برای واحدهای مسکن روستایی و شهرهای زیر ۲۵ هزار نفر و ۲۰۰ هزار واحد دیگر جهت تکمیل مسکن مهر و ساخت واحدهای جدید در بخش‌های مختلف کشور است.
بسیاری از کارشناسان طرح اقدام ملی مسکن را همانند طرح مسکن مهر دانسته‌اند، اما با این تفاوت که در این طرح دولت خود به صورت مستقیم وارد حوزه ساخت و ساز نمی‌شود بلکه با در اختیار گذاشتن زمین و اراضی به صورت فردی و گروهی اجازه ساخت مسکن را به آن ها می دهد.
البته شرایط ثبت‌نام در این طرح همانند شرایط ثبت‌نام در مسکن مهر است به طوری که متقاضیان ثبت نام در این طرح باید سابقه سکونت ۵ ساله در شهر خود، داشتن تأهل و همچنین نداشتن سابقه دریافت تسهیلات از ارگان های دولتی را مشمول باشند. اما متاسفانه این شرایط در وضعیت فعلی اقتصاد کشور برای بسیاری از متقاضیان جای سوال داشت چرا که این روزها با کاهش میزان ازدواج در کشور و همچنین افزایش تعداد طلاق، بسیاری از متقاضیان نمی‌توانند در این طرح ثبت‌نام کنند.
از سوی دیگر یکی از اصلی‌ترین مشکلات این طرح آن است که متقاضیان در ابتد باید ۳۰ درصد قیمت تمام شده واحد مسکونی را پرداخت کنند این در حالیست که بسیاری از متقاضیان در شهرهای محروم قادر به پرداخت چنین مبالغی نیستند؛ البته به گفته محمودزاده معاون وزیر راه و شهرسازی متقاضیان ساخت این واحدها، می‌توانند خود واحد مورد نظر را با هر شرایطی انتخاب و یا بسازند. قیمت تمام شده هر متر مربع واحد مسکونی در این طرح از یک و نیم میلیون تومان آغاز و تا ۳ و نیم میلیون تومان ادامه می‌یابد.
همچنین بسیاری از متقاضیان در شرایط کنونی کشور جزو دهک‌های یک تا ۳ هستند که به گفته کارشناسان در این طرح جایی برای این اقشار در نظر گرفته نشده است که البته معاون وزیر راه و شهرسازی اعلام کرد که برای این دهک‌ها تفاهم‌نامه‌های مختلفی را با کمیته امداد امام خمینی (ره)، سازمان بهزیستی و ستاد اجرایی فرمان امام(ره) منعقد کرده‌ایم که این افراد می‌توانند از طریق این سازمان‌ها جهت ثبت‌نام اقدام کنند.
در همین رابطه حسن محتشم عضو انجمن انبوه‌سازان تهران با بیان اینکه هر طرحی که زمینه‌ساز تولید و توسعه مسکن شود مورد استقبال سازندگان و انبوه‌سازان است گفت: باید دید که نحوه پیاده سازی و اجرای این طرح به چه شکلی است؟ آیا سازندگان و تولیدکنندگان مسکن می‌توانند در این طرح ورود پیدا کنند و یا دهک‌های مختلف جامعه را این طرح پوشش می‌دهد؟
او افزود: سال گذشته وزیر راه و شهرسازی طرح ساخت ۴۰۰ هزار واحد مسکونی را در تهرانسر کلید زد، اما بعید به نظر می‌رسد که تا ۲ سال آینده این طرح به پایان برسد.
محتشم افزود: ۲۰۰ هزار واحد از این ۴۰۰ هزار واحد توسط بنیاد مسکن در روستا‌ها و شهرهای زیر ۲۵ هزار نفر ساخته می‌شود و ۲۰۰ هزار واحد دیگر هم در شهرهای جدید کلانشهر‌ها ساخته می شود، اما از سال گذشته تاکنون اقداماتی مبنی بر اجرا و یا عملیاتی شدن این طرح دیده نشده است.
عضو انجمن انبوه‌سازان تهران با بیان اینکه ممکن است زمان‌بر شدن اجرای طرح‌ها زمینه‌ساز افزایش قیمت تمام شده ساخت واحدها شود، گفت: یکی از مشکلات این طرح علی الحساب بودن ساخت واحدها برای متقاضیان است که زمینه افزایش قیمت‌ها را برای آنها ایجاد می‌کند.
او اظهار کرد: ممکن است در برخی از نقاط کشور متقاضیان از تمکن مالی کافی برخوردار نباشند، اما پرداخت ۳۰ درصد از قیمت تمام شده ساخت واحدها باعث شده که افراد مختلف از آن انصراف دهند.
محتشم اظهار کرد: باید برای اقشار سطح پایین جامعه این طرح، شرایط خاصی را ایجاد کند، چرا که در صورت نداشتن تمکن مالی مجبور به فروش واحد می شوند. بنابراین باید شرایط و برنامه‌های مختلفی جهت خانه‌دار کردن اقشار مختلف جامعه طراحی شود.
در ادامه فرشید پور حاجت دبیر انجمن انبوه‌سازان کشور با بیان اینکه در طرح اقدام ملی مسکن وزارت راه و شهرسازی بستر‌های مختلف را فراهم کرده است، گفت: طرح اقدام ملی بستری برای خانه دار شدن دهک‌ها آسیب پذیر جامعه بوده که شکل و نحوه اجرای آن همانند مسکن مهر است که این موضوع خود معضل جدیدی را برای بخش‌های مختلف ایجاد می‌کند.
او افزود: سبک طرح اقدام ملی برای اقشار ضعیف جامعه از جمله تخصیص زمین به شکل ۹۹ ساله همانند مسکن مهر است که مشکلات بسیار زیادی را برای متقاضیان در آینده ایجاد می‌کند.
پورحاجت اظهار کرد: ضوابط و مقررات جهت پرداخت تسهیلات ۱۰۰ میلیون تومانی به متقاضیان این طرح با نرخ سود ۱۸ درصد در آینده مشکل‌ساز خواهد شد، زیرا باز پرداخت این تسهیلات از توان مالی بسیار از متقاضیان خارج است.
دبیر انجمن انبوه‌سازان کشور افزود: مدل دیگری از این طرح تخصیص زمین به متقاضیان با خواب ۲ ساله است که از طریق مشارکت با سازندگان ساخته می‌شود.
او با اشاره به اینکه در حوزه تسهیلات تفاوت‌های بسیار زیادی وجود دارد، گفت:هم اکنون اصلی‌ترین مشکل طرح مسکن مهر زمین‌های ۹۹ ساله است که متأسفانه بدون مطالعه اجرایی شد.
پورحاجت افزود: در طرح مسکن مهر ابتدا ۴ میلیون نفر ثبت‌نام کرده‌اند که تنها یک میلیون نفر از آنها قادر به پرداخت مبلغ پیش پرداخت بودند و همین موضوع باعث شد که واحدهای بسیار زیادی به صورت نیمه تمام رها شود.
دبیر انجمن انبوه‌سازان کشور توضیح داد: باید برای ساخت و تکمیل ۲۰۰ هزار واحد مسکونی از طرح اقدام ملی بخش خصوصی کمک کند، چرا که دولت به تنهایی قادر نخواهد بود از عهده چنین طرح بزرگی به تنهایی برآید البته این به آن شرط است که دولت شرط‌های بخش خصوصی را برای اجرای آن قبول کند.
در ادامه حسام عقبایی نائب رئیس اول اتحادیه املاک استان تهران با بیان اینکه دولت باید تا سال ۱۴۰۰، تعداد ۴۰۰ هزار واحد مسکونی را به متقاضیان تحویل دهد، گفت: در ابتدا اعلام شده بود که نیمی از این ۴۰۰ هزار واحد مربوط به تکمیل مسکن مهر است، اما بعد از گذشت مدتی مشخص شد که ۴۰۰ هزار واحد مسکونی را به مردم تحویل خواهیم داد که اگر این دو طرح را در نظر بگیریم ۸۰۰ هزار واحد مسکونی ساخته خواهد شد، اما متأسفانه دولت در اجرای این طرح واقعیت‌ها و یا جزئیات را اعلام نمی‌کند.
نائب رئیس اول اتحادیه املاک استان تهران با اشاره به اینکه بخش عمده‌ای از واحدهای مسکن مهر نیمه تمام مانده است گفت: دولت باید در ۲ سال باقی مانده از عمر خود بتواند علاوه بر تکمیل مسکن مهر، ۴۰۰ هزار واحد مسکونی را نیز به مرحله اجرا و بهره‌برداری برساند که با توجه به شرایط اقتصادی کنونی کشور اجرای آن دور از انتظار است.
عقبایی اظهار کرد: در طول ۴ سال گذشته عملکرد و خروجی مناسبی در عرصه تولید مسکن ندیده‌ایم بنابراین به اجرا و یا تکمیل واحدهای مسکونی در این بخش خوشبین نیستم.
او افزود: با توجه به آنکه سالیانه ۲ میلیون ازدواج در کشور ثبت می‌شود بنابراین حداقل نیاز مسکن کشور یک میلیون واحد مسکونی است این در حالیست که ساخت ۴۰۰ هزار واحد نمی‌تواند آینده خوبی را برای اقتصاد مسکن کشور رقم بزند.
نائب رئیس اول اتحادیه املاک استان تهران با اشاره به اینکه ۹۹ ساله بودن طرح اقدام ملی مسکن تکرار یک تجربه شکست خورده مسکنی در کشور است، گفت: هم اکنون بخش عمده‌ای از مشکلات این واحدها به دلیل ۹۹ ساله بودن آن هاست، به طوری که هم اکنون دولت اقدام به فروش عرصه واحدهای مسکن مهر می‌کند بنابراین باید نتیجه گرفت که این طرح نباید دوباره اجرا شود.
عقبایی به مبالغ پیش پرداخت واحدهای این طرح هم اشاره کرد و گفت: مبالغی که از مردم دریافت می‌شود بسیار بالاست بنابر این دهک‌های ضعیف جامعه نمی‌توانند از عهده آن برآیند.
او با اشاره به اینکه قیمت تمام شده واحدهای مسکن در طرح اقدام ملی علی الحساب است، گفت: همین موضوع باعث می‌شود که متقاضیان در هنگام ثبت‌نام ندانند که یک واحد ۷۰ متری برای آنها چقدر تمام می‌شود و امکان افزایش قیمت تمام شده این واحدها در آینده وجود دارد.
نائب رئیس اول اتحادیه املاک استان تهران افزود: ممکن است دولت بعدی قادر به اتمام ساخت این ۴۰۰ هزار واحد مسکونی نباشد و تکمیل آن به دولت های بعدی موکول شود.
گفتنی است طرح اقدام ملی مسکن به صورت سه روش ساخته و به متقاضیان تحویل داده می‌شود که بخشی از آنها در قالب پروژه‌های مشارکتی توسط سازندگان و انبوه‌سازان ساخته می‌شود و بخشی با در اختیار گذاشتن زمین به صورت گروهی در شهرهای مختلف ساخته می‌شود و بخشی دیگر از این واحدها هم از طریق ثبت نام و به صورت مرحله به مرحله و بر اساس واریز مبالغ تکمیل خواهد شد.
در این طرح تسهیلات ۷۵ تا ۱۰۰ میلیون تومانی به متقاضیان پرداخت می‌شود که اقساط آن حدود یک میلیون تومان برای متقاضیان تمام می‌شود. این طرح به عنوان کارنامه مسکنی دولت دوازدهم به شمار می‌رود که باید دولت در این طرح ۴۰۰ واحد مسکونی را به متقاضیان تحویل دهد البته از زمان ثبت نام این طرح در طول ۱۰ روز گذشته بیش از ۱۵ هزار نفر ثبت نام کردند که مشکل اساسی بخش عمده‌ای از این متقاضیان مبلغ بالای پیش پرداخت آن بوده است؛ بنابراین دولت برای موفقیت در اجرای این طرح باید تمامی موانع به ویژه برای اقشار ضعیف جامعه در مناطق محروم کشور را برطرف کند تا بتواند به هدف اصلی خود یعنی خانه‌دار کردن تمام اقشار جامعه، برسد.
