به گزارش تیترشهر : یکی از بندهای مهم توافق اخیر سوچی بین ترکیه و روسیه٬ این بود که دولت روسیه برای بازگرداندن ترکیه و سوریه به توافق امنیتی آدانا٬ تلاش خواهد کرد.
اگر چه در این حوزه هنوز هم اتفاق تعیین‌کننده‌ای نیفتاده اما سخنان اخیر بشار اسد٬ نشان دهنده این است که دمشق می‌خواهد قدم در مسیر رابطه بگذارد.
رئیس جمهور سوریه در یک مصاحبه مفصل تلویزیونی٬ در وصف همتای ترک خود رجب طیب اردوغان٬ صفات تندی به کار برد اما اعلام کرده که حاضر است به خاطر مصالح کشورش با او دیدار کند. این پیشنهاد جسورانه از سوی اسد در حالی مطرح شده که همچنان بخش مهمی از شمال سوریه در اشغال ترکیه است اما با این حال٬ اسد٬ آغاز گفت‌وگو را به خروج ترکیه مشروط نکرده است.
بشار اسد بر این باور است که توافق اخیر سوچی بین ترکیه و روسیه٬ میزان خسارت و آسیب‌های شمال شرقی سوریه را کاهش می‌دهد و در عین حال٬ راه بر تداوم سیاست آمریکا و اشغال‌گری ترکیه در خاک سوریه می‌بندد. اما فقط از این جهت ارزش دارد که به شکل موقتی٬ مشکلات را کاهش داده و باید در زمانی دیگر٬ این مناطق آزاد شوند.
اسد همچنین به این موضوع اشاره کرده که جنگ ترکیه در سوریه٬ به نیابت از آمریکا بوده و اگر بیرون نروند٬ راهی جز جنگ باقی نخواهد ماند.
اشاره اسد به راهکار سیاسی
در روزهای اخیر٬ آغاز رسمی فعالیت کمیته تدوین قانون اساسی سوریه در ژنو٬ امیدهای تازه‌ای برای حل تدریجی بحران سوریه به وجود آورده است.
بشار اسد نیز در گفت‌وگوی خود به موضوع قانون اساسی اشاره کرده و گفته است: هر آن چه در دیدارهای کمیته قانون اساسی به مصلحت کشور حاصل شود٬ حتی اگر یک قانون اساسی جدید باشد٬ ما آن را قبول خواهیم کرد. اما هرگونه اصلاحات قانون اساسی که به مصلحت میهن نباشد٬ نخواهیم پذیرفت.
رئیس جمهور سوریه در مورد راهکار سیاسی برای پایان دادن به بحران کنونی کشورش گفته است: راهکار در سوریه با شکست تروریسم و رد دخالت‌های خارجی آغاز می‌شود. انتخاباتی که برگزار خواهد شد٬ تماماً تحت نظارت و حاکمیت دولت سوریه خواهد بود.
دیدگاه بشار اسد در مورد اردوغان
در ماه‌های اخیر٬ بارها بسیاری از سیاست‌مداران و سران احزاب ترکیه٬ بر این مساله تاکید کرده‌اند که لازم است هر چه زودتر٬ ترکیه به سمت عادی‌سازی رابطه با سوریه برود. برخی از این سیاست‌مداران عبارتند از:
کمال کلیچدار اوغلو رهبر حزب جمهوری خلق.
مرال آکشنر رهبر حزب خوب.
تمل کارا ملا اوغلو رهبر حزب سعادت.
دوغو پرینچک رهبر حزب وطن.
علاوه بر سیاست‌مداران و سران احزاب٬ ده‌ها تن از تحلیل‌گران و روزنامه‌نگاران ترکیه نیز بارها بر این موضوع تاکید کرده‌اند که تنها راه رفع خطرات امنیتی علیه ترکیه در مرز سوریه٬ عادی‌سازی روابط با دولت بشار اسد است. اما اردوغان هنوز هم در این مسیر گام برنداشته است.
بشار در این مورد گفته است: اگر در مورد حس شخصی من سوال می‌کنید٬ قطعاً به چنین دیداری افتخار نخواهم کرد و حس اشمئزاز خواهم داشت. اما اگر این دیدار نتایجی به همراه داشته باشد و مصلحت میهن در آن باشد احساسات خود را کنار می‌گذاریم. فکر نمی‌کنم دیدار با اردوغان به ویژه در شرایط سیاسی کنونی در ترکیه نتایجی داشته باشد. دیدارهایی بین طرف سوری و ترک با حضور طرف روسی انجام شده و تمام آنها در سطوح امنیتی بوده است.
البته بشار اسد در وصف اردوغان صفات تندی همچون دزد٬ اشغال‌گر٬ اهل نفاق و دروغگو به کار برده و گفته است: «وقتی که من می‌گویم اردوغان دزد است٬ کار خاصی نکرده‌ام٬ فقط صفت او را به کار برده‌ام. کسی که کارخانه و محصول و خاک یک کشور را می‌برد٬ باید با چنین صفتی خوانده شود نه با صفت نیکوکار!»
بشار اسد در ادامه اقدامات اردوغان در مورد سوریه را محکوم کرده اما در عین حال٬ امکان مذاکره با او را رد نکرده است.
رئیس جمهور سوریه اعلام کرده که دیدارهایی در رده‌های نظامی و امنیتی با مقامات ترکیه انجام شده اما از آنجایی که سوریه به ترکیه اعتماد ندراد٬ از طرف روسی نیز خواسته به عنوان شاهد٬ در این نشست‌ها٬ حضور داشته باشد.
بشار اسد معتقد است که بسیاری سیاست‌مداران ترکیه با سیاست‌های اردوغان در مورد سوریه مخالفند. او معتقد است که سوریه نباید ترکیه را به یک دشمن تبدیل کند و در این زمینه٬ دو دوست مهم سوریه یعنی روسیه و ایران٬ باید وارد صحنه شوند.
در اینجا اسد٬ ضمن بهادادن به ابتکار عمل دیپلماسی منطقه‌ای روند آستانه٬ از تهران و مسکو می‌خواهد که در تعدیل اردوغان٬ تلاش کنند.
اسد همچنین در مورد ادلب از ترکیه انتقاد کرده و بر این باور است که اغلب گروه‌های تندرو در این منطقه٬ رابطه نزدیکی با رئیس جمهور ترکیه دارند.
بشار اسد با تقدیر از سیاست‌های روسیه٬ به این مساله اشاره کرده که روس‌ها برخلاف آمریکا اهل پنهان‌کاری نیستند و به همین خاطر٬ هم توافق با اردوغان در سوچی و هم توافق با کردها را به شکل علنی با رسانه‌ها و افکار عمومی در میان گذاشتند و از این لحاظ٬ سوریه٬ اطمینان خاطر بالایی نسبت به نقش روسیه دارد.
دورنمای روابط
اگر چه هنوز آنکارا در مورد احتمال دیدار بین اردوغان و اسد٬ موضع‌گیری رسمی نکرده اما روند طبیعی فعالیت مشترک روسیه و ترکیه در مدیریت امنیتی شمال سوریه٬ نوید آن را می‌دهد که رفته رفته٬ بازگشت به توافق‌نامه آدانا هم در دستور کار قرار بگیرد و دست کم بین وزرای امور خارجه ترکیه و سوریه٬ دیدار صورت بگیرد.
باید دید آیا این دیدارها با میانجیگری روسیه و ایران٬ تا چه اندازه موجب هموارسازی روابط دمشق و آنکارا خواهد شد و آیا نیروهای نظامی ترکیه از خاک سوریه خارج خواهند شد یا خیر.
