به گزارش تیترشهر: طی سال‌های گذشته نقش شاخص مساجد در سیما و منظر کمرنگ شده است درواقع معماران فراموش کردند که طراحی مساجد می‌توان در نما و منظر شهر نقش موثری ایفا کند.
این در حالی است که این روزها کیفیت طراحی و ساخت مساجد از سطح قابل توجهی برخوردار نبوده است به این شکل که در ساخت مساجد که متاسفانه بخش قابل توجهی از مساجد در دهه‌های گذشته ساخته شده، اصول معماری سنتی و حتی نوآوری دیده نشده است.
نمای مساجد باید تجلی کننده معماری مسجد باشد
در حقیقت فقط تلاش شده تا فضایی ساخته شود که لباس مسجد را بپوشد نه فضایی که به راستی تجلی کننده معماری مسجد است.
مساجد باید دارای عناصر هویتی لازم برای بازشناخت آنها از سایر ابنیه شهری باشند که متاسفانه از این موضوع غفلت شده است.
اما ماجرا اینجا تمام نمی‌شود چراکه هر ساله در خصوص طراحی و ضوابط مربوط به مساجد صحبت‌هایی به میان می‌آید که تنها در حد یک حرف باقی می‌ماند.
از این روز موضوع دیگر در این زمینه، مباحث مربوط به ایمنی مساجد و مناسب سازی آن است که نبود این امر بارها و بارها خطرات بسیاری برای شهروندان و نمازگزاران در مساجد به دنبال داشته است تا جایی که تذکرات متعدد مسئولان در این زمینه را شاهد بودیم، ولی شهرداری به عنوان یکی از متولیان این امر کاری از پیش نبرده است.
همچنین موضوعاتی مانند توجه به ایمنی در برابر حریق در طراحی مساجد (ایمنی معماری، سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی و ضوابط و مقرارت معماری و شهرسازی برای افراد معلول جسمی – حرکتی)، قوس‌ها و گنبد‌های اصیل ایرانی، تناسبات طلایی ایرانی، گردش کار صدور پروانه، مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری از مواردی است که شهرداری باید در دستور کار قرار دهد و تنها به ابلاغ مصوبه در این زمینه نپردازد.
ابلاغ ضوابط طراحی مساجد بر مبنای ایمنی در برابر حریق و مناسب سازی
در این رابطه چندی پیش بود که عبدالرضا گلپایگانی، معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران ضوابط و راهنمای طراحی مساجد شهر تهران را پس از ویرایش و تکمیل نسخه سال ۹۶، به شهرداران مناطق ۲۲گانه ابلاغ کرد.
در ابلاغیه معاون شهرسازی و معماری آمده است: به منظور ارتقاء کیفی ضوابط طراحی مساجد شهر تهران که در بهمن ماه ۹۶ ابلاغ شده است، این ضوابط ویرایش و تکمیل شد و جهت رعایت مفاد آن در فرآیند طراحی و ساخت مساجد ابلاغ شد؛ بنابراین ابلاغ، نسخه جدید در دو بخش اصلی و یک بخش پیوست تدوین شده و شامل بخش‌های کمی و کیفی است.
شایان ذکر است بخش‌های در نظر گرفته شده شامل ضوابط وتوصیه‌های طراحی مساجد در شهر تهران است.
همچنین در کنار مجموعه حاضر، منابع تکمیلی از جمله مباحث مقرارت ملی ساختمان وآخرین ویرایش‌ها ارائه شده است. بر این اساس توجه به ایمنی در برابر حریق در طراحی مساجد (ایمنی معماری، سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی و ضوابط و مقرارت معماری و شهرسازی برای افراد معلول جسمی – حرکتی)، قوس‌ها و گنبد‌های اصیل ایرانی، تناسبات طلایی ایرانی، گردش کار صدور پروانه، مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری، دربخش پیوست مورد توجه قرار گرفته است.
معاون شهرسازی و معماری از جمله ویژگی‌های ویرایش تکمیلی ضوابط مساجد را توجه به نما‌های ایرانی و اسلامی، ایمنی و مناسب سازی برای دسترسی افراد معلول و کم توان ذکر کرد.
توجه به ایمنی مساجد و سیمای آن
با تمام این تفاسیر مانند سال‌های گذشته ابلاغیه و مصوباتی در این راستا تعیین شد و حالا باید دید که توجه ویژه به مساجد که می‌تواند برای بسیاری از شهروندان با نبود ایمنی خطرات ایجاد کند، مدنظر قرار می‌گیرد یا خیر.
امید است نه تنها در بحث منظر و نمای این مکان‌ها بلکه در خصوص ایمنی آن نیز شاهد بهبود وضعیت و اقدامی جدی باشیم.
