میخچه پا یکی از دردآور ترین بیماری برای پا است که در اثر برخورد با کفش ایجاد می شود. میخچه پا مانند یک برجستگی بزرگ بر روی پای انسان ایجاد می شود و گاهی در اثر انبوه سلول های مرده می توان آن را دید و گاهی هم به دلیل فعالیت زیاد انسان با کفش ایجاد می شود. در حقیقت کفش های نامناسب یکی از عوامل ایجاد میخچه در پا هستند. البته نمی توان تمام علت های ایجاد میخچه پا را به خاطر کفش دانست. ممکن است شخصی استخوان بندی پای نامناسبی داشته باشد و همین باعث می شود که او با بسیاری از کفش ها و جوراب ها مشکل داشته باشد و میخچه در پایش ایجاد شود. جوراب های پلاستیکی هم خود در ایجاد چنین چیزی نقش موثری دارند. برای آگاهی از سلامت پا و نکات پزشکی برای درمان روش های مناسبی ذکر شده است.
فرد سعی می کند که جوراب و کفش های ارزان قیمت تهیه کند تا در سود اقتصادی موفق تر به نظر بیاید اما باید دانست که مهم ترین عامل برای میخچه پا کفش های پلاستیکی و نامناسب در کنار جوراب های پلاستیکی هستند. پوست اولین لایه ای است که بر روی جسم قرار دارد و به عنوان یک سیستم دفاعی برای شخص عمل می کند. حال زمانی که شما به طور مداوم به یک بخشی از آن ضربه وارد کنید، آن بخش دچار صدمه های فراوان می شود و لایه پوستی آن از بین می رود. این یعنی فرد در مقابل ورود انواع بیماری ها و میکروب ها بی دفاع می شود و نمی تواند کاری کند. افرادی که کارهای سنگینی انجام می دهند و به ورزش های مختلف مخصوصا کوه نوردی می روند، با چنین مشکلی مواجه هستند و باید همیشه پای خودشان را شسشتو دهند و در کنار آن از یک کفش نرم و کاملا مناسب استفاده کنند تا دچار چنین مشکلی نباشند و بتوانند از پوست خود محافظت کنند.
تفریح و ورزش مستمر به کف پای خود فشار وارد می‌آورند خصوصاً آنها که کمی انحراف در کف پا دارند دچار مشکل می‌شوند زیرا فشار تنها بر قسمتی از پا وارد می‌شود، در نتیجه پوست در آن قسمت با ضخیم شدن و افزایش قطر سعی در مبارزه با این فشارها دارد. به پدیده ضخیم شدن پوست در یک ناحیه “پینه” می‌گوید.
مانند پینه دست کارگران که به علت کار مداوم و سنگین با دست‌ها دچار این عارضه می‌شوند. پوشیدن کفش در اندازه مناسب، کفش باید طوری باشد که عرض جلوی کفش مناسب باشد تا به انگشتان پا فشار وارد نکند. به دنبال مواد طبیعی نظیر چرم باشید و از کفش‌های بنددار استفاده کنید. در ضمن پوشیدن کفش بزرگ به اندازه کفش تنگ مضر است.
ميخچه و پينه دو ضايعه پوستي مشابه هم هستند اما بسياري از افراد اين دو را با هم يكي مي‌دانند در صورتي كه تفاوت‌هايي ميان آنها وجود دارد. پينه زماني ايجاد مي‌شود كه لايه‌هاي پوست به دليل فشارها و سايش‌هاي پي‌درپي ضخيم و سخت مي‌شود . اين حالت بيشتر در زير مفاصل انگشتان پا يا در پاشنه پا و دست‌ها و هر نقطه‌اي از بدن كه تحت فشار باشد ظاهر مي‌شود . پينه‌ها در واقع راه طبيعي بدن براي محافظت از خود بوده و معمولا دردناك نيستند . زماني كه پينه گسترده شده و در مركز آن سلول‌هاي مرده پوست تجمع مي‌كنند تبديل به ميخچه مي‌شود. بهترين مثالي كه براي پينه مي‌توان زد در انگشت دانش‌آموزان است كه به مدت طولاني مداد را در دست مي‌گيرند يا افرادي كه كارهاي دستي خشن را زياد انجام مي‌دهند . پينه در اين گونه افراد بسيار شايع است
اما ميخچه معمولا در قسمت بالايي انگشتان پا و يا در كناره و جاهاي برجسته پاها ايجاد مي‌شود و عموما به دليل اين كه اعصاب پوست را درگير مي‌كند دردناك مي‌شود . به علاوه ميخچه كوچك تر از پينه است . به طور كلي ميخچه و پينه راه‌هاي طبيعي هستند كه بدن براي حفاظت از خود استفاده مي‌كند.
ميخچه در ميان زنان شايع‌تر از مردان است. زن‌ها به دليل پوشيدن كفش‌هاي نوك‌تيز و پاشنه‌بلند و تحت فشار قرار گرفتن پاها و انگشتان بيشتر به اين ضايعه مبتلا مي‌شوند . اين ضايعه معمولا با درد و تورم همراه است . پوشيدن كفش‌هاي تنگ يا شل هم به دليل سايش پا با كفش ممكن است باعث بروز ميخچه شود .افرادي كه دچار ناهنجاري‌هاي استخواني هستند هم در معرض خطر ابتلا به ميخچه قرار دارند .افراد ديابتي در مقابل مشكلات پوستي بسيار آسيب‌پذيرند و به سرعت از اين ناحيه دچار دردسر مي‌شوند . پس توصيه مي‌شود اين بيماران از كفش‌هاي مناسب و اندازه پاي خود استفاده كنند و هميشه مراقب بهداشت پاي خود باشند . علاوه بر اين ، ورزشكاران از جمله فوتباليست‌ها، كوهنوردان و نيز كساني كه دچار انحراف كف پا هستند استعداد بيشتري براي ابتلا به ميخچه دارند.
در صورت باقي ماندن ميخچه و دردناك شدن آن ، بايد به پزشك مراجعه كنيد تا از خطر عفونت آن جلوگيري كنيد . پزشك در مطب ميخچه را با يك چاقوي جراحي برمي‌دارد . اين كار بايد توسط افراد متخصص انجام شود چون انجام آن توسط افراد ناوارد باعث عفونت و عود مجدد ميخچه مي‌شود . به عنوان يكي از درمان‌هاي موثر ميخچه به فريز كردن مي‌توان اشاره كرد كه در اين روش پزشك ميخچه را با نيتروژن مايع فريز مي‌كند كه ممكن است به خاطر انجماد پا كمي دردناك باشد.
يكي ديگر از درمان‌هايي كه موثر بودن آن به اثبات رسيده است ، استفاده از اثر درمان سنتي سير است . در اين روش توصيه مي‌شود يك حبه سير را له كرده و به صورت مرهم روي ضايعه ميخچه قرار دهيد و اين كار را چندين بار انجام دهيد. در صورت تداوم اين عمل ، ميخچه به كلي از بين مي‌رود . البته در كنار همه اين درمان‌ها ، اصلاح راه رفتن ، كفش مناسب و رعايت بهداشت پاها هم به درمان ميخچه كمك مي‌كند.
اولین و مهم ترین نكته اى كه متخصصان مى گویند این است كه با جراحى شوخى نكنید. در مقابل وسوسه ى كندن میخچه و پینه ها با تیغ ریش تراشى، قیچى و دیگر وسایل تیز،
تسلیم نشوید. دست كارى پینه و میخچه در حمام بسیار خطرناك است. این كار مى تواند به عفونت منجر شود و وضع را بدتر كند. افراد دیابتى هرگز نباید مشكلات پا را خودشان درمان كنند.
اگر از نوار چسب هاى میخچه و یا از محصولات سالیسیلیك اسید، اسید مایع و پماد استفاده مى كنید، توصیه هاى زیر را به دقت اجرا كنید: این مواد را فقط در محل درگیرى به كار برید و در پوست هاى اطراف استفاده نكنید. در درمان میخچه، ابتدا یك پد دایره اى شكل براى محافظت از پوست اطراف دور میخچه بگذارید. هرگز از این محصول بیشتر از دو بار در هفته استفاده نكنید. اگر هیچ بهبودى حاصل نشد به پزشك خود مراجعه كنید.
دكتر كرامر مى گوید: من چسب زخم هاى میخچه اى و یا داروهاى موجود دیگر را توصیه نمى كنم؛ آنها چیزى بیشتر از یك اسید نیستند بنابراین ممكن است روى میخچه و پینه مؤثر باشند ولى پوست سالم را نیز مى خورند و باعث سوختگى و زخم جدید مى شوند.
دكتر لوین مى گوید: درد میخچه ممكن است ناشى از یك بورسا )كیسه اى پر از مایع بین استخوان و میخچه( باشد كه ملتهب و منبسط مى شود. براى رهایى موقت از درد، پاى تان را در محلول نمك و آب گرم قرار دهید. این كار باعث كاهش اندازه كیسه ى بورسا مى شود و فشار را از روى اعصاب حسى اطراف آن برمى دارد. اما مراقب باشید، اگر دوباره پاى تان را در كفش تنگ بگذارید، بورسا دوباره به اندازه ى دردناك خود باز مى گردد.
اگر پینه هاى فراوانى دارید، پاى تان را در چاى رقیق شده بابونه قرار دهید. چاى، پوست سفت را نرم مى كند و درد را تسكین مى دهد. اگر چه این دم كرده، پاى را رنگى مى كند ولى به آسانى با آب و صابون پاك مى شود.
قبل از درمان پینه، پا را چند دقیقه در آب داغ قرار دهید و سپس سوهان و یا سنگ پا را خیلى آرام به محل بسایید تا لایه هاى رویى پینه جدا شود. در انتها از كرم هاى دست استفاده كنید. این كرم به حل شدن پوست هاى سخت كمك مى كند. اگر دچار پینه هاى شدیدى شدید بعد از حمام یا دوش روزانه، از این روش به طور معمول استفاده كنید. اما در میخچه هیچ گاه از وسایل ساینده استفاده نكنید زیرا باعث حساسیت موضعى و درد بیشتر مى شوند.
هنگامى كه پینه هاى بزرگ، مخصوصا روى پاشنه ى پا ترك مى خورند، كرم هیدروكورتیزون را شب روى محل ضایعه بمالید. یك كیسه پلاستیكى روى پا قرار دهید و رویش جوراب بپوشید و آن را تا صبح همان طور بگذارید.
دكتر لوین مى گوید: راه دیگر براى نرم كردن پینه هاى سفت، پودر كردن قرص هاى آسپیرین و مخلوط كردن آن با نصف قاشق چاى خورى آب و آب لیمو و تهیه یك خمیر است. آن را به نقاط سفت پا بمالید، سپس آن را در كیسه پلاستیكى قرار دهید و دور آن را با حوله ى گرم بپوشانید. افراد حساس به آسپیرین نباید از این روش استفاده كنند. تركیب كیسه پلاستیكى و حوله گرم باعث نفوذ خمیر گرم به داخل پوست مى شود.
حداقل ۱۰ دقیقه بنشینید، سپس پا را باز كنید و محل را با سنگ پا بسایید؛ تمام پوست هاى سخت و مرده، شل شده و به صورت پوسته پوسته به راحتى خارج مى شوند.
بهتر است هنگامى كه میخچه در مراحل اولیه شكل گیرى است وارد عمل شویم. در این زمان میخچه یك حلقه كوچك از پوست هاى سفت شده است كه درد جزئى دارد. باید بلافاصله محل را با لانولین )موم پشم( ماساژ بدهید تا میخچه نرم شود و حساسیت آن به فشار كاهش یابد و سپس محل را با مواد نرم بپوشانید تا فشار را از محل دور كند.
چون میخچه هاى نرم به علت برخورد استخوان هاى دو انگشت مجاور پا ایجاد مى شود، شما نیاز به شى ء نرمى براى فاصله انداختن بین انگشتان دارید.
مارك سوسمن »پزشك متخصص پا« درباره استفاده از الیاف پنبه در بین انگشتان هشدار مى دهد، زیرا باعث سختى و حساسیت بیشتر مى شود.
