به گزارش تیترشهر : علی مصطفی نژاد، مدیر پایگاه پلهای تاریخی لرستان در نشست تخصصی «میراث فرهنگی و مواجهه با بحران سیل» با ارائه گزارشی از سیل و اقدامات حفاظتی صورت گرفته در رابطه با پلهای تاریخی استان لرستان گفت: استان لرستان حدود یکصد پل تاریخی کوچک و بزرگ دارد که این تعداد در پهنایی حدود ۳۵۰۰۰ کیلومتر مربع (مساحت لرستان) قرار گرفته اند.
وی کشکان، کلهر، سی پله، زال، پلدختر، گاومیشان، کاسیان، ساربان، رنگین بان، هیزه، پل تنگ، چم آب برده، چالان چولان، کاکارضا، قلعه حاتم، دو آب، شاپوری ها و … را از جمله این پلها برشمرد که برخی از آنها در سیل فروردین ماه ۱۳۹۸ آسیب دیده اند.
مدیر پایگاه پلهای تاریخی لرستان با تشریح اقدامات صورت گرفته به منظور حفاظت و استحکام بخشی پلهای تاریخی لرستان گفت: در مقایسهای که میان پلهای تاریخی لرستان و ۲۰پ ل شاخص جهان صورت گرفت مشخص شد که این پلها خیلی ارزشمند هستند.
مصطفی نژاد با ابراز تأسف از کمبود اعتبارات برای حفاظت و نگهداری از پلهای تاریخی استان لرستان تصریح کرد: تخریب و صدمه دیدن پلهای تاریخی لرستان به دلیل کم کاری کارشناسان و حفاظت گران نیست بلکه به دلیل کمبود اعتباراتی است که به این حوزه تعلق گرفته است.
او با اشاره به شیوه معماری این پلهای تاریخی تصریح کرد: در سیل اخیر پلهای جدید مهندسی ساز بسیار بیشتر از پلهای تاریخی آسیب دیدند.
سیل گنبد قابوس و مداخلات انسانی در منظر هیدرولیکی
عبدالمجید نورتقانی سرپرست پایگاه میراث جهانی گنبد قابوس دیگر سخنران این نشست علل رخداد سیل را در عوامل ایستاتیکی و دینامیکی دسته بندی کرد و گفت: در طول تاریخ سیل همواره در همه جای دنیا وجود داشته ولی نکته مهم این است که باید به سیل اجازه دهیم در مسیرش حرکت و در نهایت به دریا برسد.
او با اشاره به سیل فروردین ۱۳۹۸ افزود: فعالیتهای شهر سازی، خط راه آهن، ساخت کمربندی شهر و… باعث نفوذ آب در شهر آق قلا شد.
وی با طرح این پرسش که ما به عنوان میراث بانان کشور در کجای این حوزه میتوانیم وارد شویم تصریح کرد: عکسهای هوایی از دهههای گذشته گواه این است که چه بلایی بر سر بستر تاریخی کشور آمده است.
سرپرست پایگاه میراث جهانی گنبد قاووس با بیان اینکه تا شعاع ۱۵ کیلومتری شهر گنبد تعدد آثار تاریخی وجود دارد که اغلب ثبت ملی شده اند تصریح کرد: پس قطعاً سازندگان گنبد قابوس در این هزار سال و اندی که از ساخت آن میگذرد تمهیداتی برای وقوع سیل اندیشیده اند که ما بدون توجه به آن شهر را توسعه و در بستر تاریخی مداخلاتی را انجام داده ایم.
او گفت: در وقوع سیل اخیر آب از مسیر طبیعی اش وارد شهر شد همان جایی که با خیابان کشی آن را دست کاری کرده بودیم و در نتیجه این اتفاقات جبران ناپذیر افتاد.
هیدرولیک پل و آبشستگی
دیگر سخنران این نشست مسعود قدسیان استاد هیدرولیک دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست و پژوهشکده مهندسی آب دانشگاه تربیت مدرس مواردی را خصوص هیدرولیک پل و آبشستگی مطرح کرد.
او گفت: هیدرولیک رودخانه اطلاعات ارزشمندی برای شناسایی و اجتناب از مشکلات احتمالی در برنامه ریزی، اجرا و گزارش مطالعات آینده را، براساس تجارب گذشته، ارائه میدهد.
وی با بیان اینکه علت یا علل تخریب در پلها یکسان نیستند افزود: به طور کلی، علت اصلی تخریب پلها، معمولاً انحراف از استانداردهای طراحی سازهای نیست؛ پلها ها از بین میروند، زیرا نیروها و عوامل خارجی وارد بر پلها فراتر از آستانه تحمل آنها است.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: عدم رعایت ضوابط هیدرولیکی به عنوان مهمترین عامل تخریب پلها گزارش شده است.
او با اشاره به اینکه در ۱۰۰ سال گذشته نگاه به پدیده آبشستگی، علمیتر شده و دانشمندان و محققین درصدد شناخت پارامترهای مؤثر و میزان تأثیر آنها بر این پدیده و راهکارهای کاهش اثر آنها بوده اند گفت: محققین زیادی به بررسی علت تخریب پلها پرداختهاند و گزارشات زیادی مبنی بر تخریب پلها در سراسر جهان، در اثر وقوع آبشستگی پیرامون پایهها وجود دارد.
این استاد دانشگاه، تهیه اطلس / بانک اطلاعاتی پلهای تاریخی، تهیه نقشه پهنه بندی سیل و خسارت ناشی از سیل در مناطق مورد نظر، تدوین استاندارد و دستورالعملهای تعیین خسارت به پلها، گروه بندی پلها با توجه به شرایط هر کدام، تدوین برنامه نظام نظارت و پایش پیوسته پلها ی تاریخی، تدوین دستورالعمل نظارت و پایش پلها، تدوین دستورالعمل بررسی و تعیین آبشستگی احتمالی اطراف پایه / کوله پلها، تهیه برنامه مقاوم سازی پلهای تاریخی در برابر سیل، تدوین استاندارد و دستورالعملهای مقاوم سازی پلهای تاریخی و… را استراتژی مدیریت پلهای تاریخی در برابر سیلاب عنوان کرد.
او گفت: استراتژی میراث فرهنگی در برابر سیلاب شامل؛ تهیه اطلس / بانک اطلاعاتی میراث فرهنگی و تقسیم بندی / درجه بندی آنها، تهیه نقشه پهنه بندی سیل در مناطق مورد نظر، گروه بندی میرثت فرهنگی با توجه به شرایط هر کدام، تدوین برنامه نحوه نظارت و پایش پیوسته میراث فرهنگی تدوین دستورالعمل نظارت و پایش برای آثار تاریخی، تدوین نحوه مدیریت میراث فرهنگی در زمان وقوع سیل تدوین نحوه مدیریت و ارزیابی میراث فرهنگی پس از وقوع سیل و… میشود.