به گزارش تیتر شهر؛ ساخت و ساز در رود دره ها اوایل سال جاری مشکلاتی برای اقصا نقاط ایران ایجاد کرد و تهران نیز تا مرز خطر سیلاب پیش رفت اما ساخت و ساز در مسیل ها این خطر را همچنان گوشزد می کند.
در این رابطه مسعود زندی رئیس اداره محیط زیست شهر تهران عنوان می کند که باید حتی الامکان ساختار طبیعی رود دره‌ها حفظ شود. چون تغییر ساختار طبیعی منجر به کاهش جذب و نفوذ آب و نهایتاً افزایش روان آب و خطر جاری شدن سیلاب می‌شود. در شهر تهران چندین مسیل بزرگ را تغییر ساختار داده و مثلاً به بوستان بدل کردند که یکی از آنها بوستان نهج البلاغه است. جایی که قبلاً مخروبه ای شده بود و اصلاً توجهی به آن نمی‌شد اما الان به فضای سبز شهری بدل شده که هم از نظر بصری و هم از نظر افزایش فضای سبز اقدامی مثبت است. اما بخشی از این تغییر ساختار مانع نفوذ آب به زمین می‌شود که از نظر محیط زیست مورد سوال است.
وی افزود: هر گونه تغییری در بستر مسیل که منجر به کاهش نفوذپذیری شود، اقدامی غیراصولی است و به افزایش روان آب و خطر سیل بدل خواهد شد. حاشیه‌های این مسیلها هم علاوه بر آنکه مانع جذب آب می‌شود، خطر سیلاب و عدم تاب آوری را افزایش می‌دهد.
زهرا نژاد بهرام؛ عضو کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران با تذکری در صحن علنی شورای شهر تهران می گوید: بازدید از مسیل رودبار (متقاطع با خیابان میرداماد) پیرو درخواست و گزارش های مردمی توسط کارشناسان کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران صورت گرفته است. به دنبال این بازدید و پرسش از کسبه شاغل در پیرامون آن، مشخص شد که مسیل مذکور از جهت لایروبی دارای وضعیت تقریبا مناسبی است و کارگران شهرداری در ماههای گذشته به جمع آوری زباله ها از داخل آن اقدام کرده اند. اما بر اساس بررسی های میدانی، ارتفاع مسیل در نقاطی که پل بر روی مسیل احداث شده، بسیار کاهش می یابد. به طوری که در صورت شدت یافتن سیلاب عبوری از این مسیل، به احتمال زیاد سیلاب پلهای عبوری را قطع کرده و وارد معابر شهری خواهد شد. این در حالی است که در پیرامون این مسیل، کاربری مهمی همچون بیمارستان فوق تخصصی کودکان و نوزادان مفید در مجاورت این مسیل قرار گرفته که در صورت بروز هرگونه حادثه نظیر سیل، این کاربری مهم مشکلات اساسی خواهد شد. این موضوع از این جهت حائز اهمیت است که این کاربری در مقیاس شهری و ملی فعالیت داشته و بروز اختلال در روند فعالیت آن می تواند سبب خسارتهای جبران ناپذیری باشد. اما از نکات بسیار تعجب برانگیز و درخور توجه، اینکه در این بازدید مشاهده شد روی مسیل موردنظر در بخش شمالی خیابان میرداماد ساخت و ساز صورت گرفته و مرکز تجاری میرداماد روی مسیل ساخته شده است. این تخلف از این جهت می بایست مورد بررسی قرار گیرد که طبق بررسی های میدانی، ارتفاع مسیل در زیر سازه ساخته شده، حداکثر 1 متر است. در صورت حادثه سیل و یا در زمان بارندگی های شدید، وجود این سازه بر روی مسیل می تواند سبب ایجاد خسارتهای شدید به کاربریهای واقع در خیابانهای میرداماد و شریعتی و بسیاری از مردم ساکن و شاغل در منطقه ۳ شهرداری تهران گردد. از سوی دیگر، طبق قوانین موضوعه هرگونه ساخت و ساز در بستر رودخانه ها و مسیل ها به عنوان تخلف در نظر گرفته می شود. لذا با توجه به موارد فوق الذکر، تذکر امروز من در دو محور مطرح می شود:
1- اقدامات شهرداری منطقه ۳ در خصوص لایروبی مسیل رودبار (به ویژه در قسمتهای منتهی به پایه های پلهای احداثی روی مسیل) کافی نیست و در اسرع وقت می بایست در این خصوص عملیات مرتبط صورت گیرد.
2- پروانة ایجاد بنا روی مسیل (مرکز خرید میرداماد) در چه تاریخی و توسط کدام یک از معاونین شهرسازی و معماری شهرداری تهران صادر شده است؟!
مقتضی است در این خصوص مکاتبه با سازمان بازرسی شهرداری، در رابطه با زمان ساخت و ساز این سازه صورت گرفته و نیز توبیخ مدیران وقت شهرداری (شهردار منطقه ۳، معاون شهرسازی و معماری وقت) در دستورکار مدیران کنونی شهرداری تهران گیرد.
همچنین در رابطه با ساخت و سازهایی از این دست در سایر مسیلها و رودخانه های شهری، پیگیری های مشابه از سوی شهرداری تهران و نیز شرکت آب منطقه ای استان تهران صورت گیرد.
همچنین در روزهای ابتدایی سال جاری، محمد سالاری؛ رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی از احتمال تکرار فاجعه دروازه قرآن شیراز در اتوبان امام علی (ع) تهران سخن می گوید. وی در این رابطه عنوان می کند که بخشی از خرابی‌های سیل اخیر در کشور طبیعی است و حتی کشورهای توسعه یافته، علی رغم پیشرفت و توجه به مسائل زیست محیطی، در چنین شرایطی متوجه خساراتی می‌شوند، اما متاسفانه در کشور ما انجام برخی اقدامات ناشی از بی‌تدبیری و بی توجهی به دانش و مطالعات و همچنین جانمایی نادرست شهرها و راه‌های مواصلاتی منجر به وقوع فاجعه شده است. در صورت وقوع سیل در تهران خسارات، بیشتر از دیگر شهرهای کشور خواهد بود، وقتی در بستر رودخانه ساخت و ساز و مصنوع کاری شود،آب هنگام پیدا کردن مسیر خود، خرابی های زیادی به بار می آورد و این مساله نیز ناشی از بی‌توجهی به امر مطالعه و کار کارشناسی در زمان انجام یک پروژه مانند بوستان نهج‌البلاغه است. مدیریت شهری باید مجددا پروژه‌های عمرانی اجرا شده در سال‌های گذشته و میزان تاب‌آوری‌شان نسبت به بلایای طبیعی را مورد بررسی و مطالعه قرار دهد. بر اساس گزارش سازمان زمین شناسی کشور یکی از این پروژه ها اتوبان امام علی(ع) است که در زمان وقوع سیل در تهران، نقش یک رود را ایفا خواهدکرد و به نظر بنده همان اتفاقی که در دروازه قرآن شیراز رخ داد، ممکن است در اتوبان امام علی(ع) نیز تکرارشود و آب خودرو ها را به سمت جنوب تهران می برد.
در این خصوص چنانچه سیل پایتخت را تهدید کند با شهری بی دفاع مواجه هستیم که بسیاری ازبزرگراه ها و منازلی که در مسیل ساخته شده را در معرض تهدید قرار داده و لزوم توجه جدی به پروژه هایی که در این مناطق و در مسیل ها در حال اجرا است مورد نیاز است.
