هر چند پیروز حناچی، شهردار تهران در میان صحبت های خود در همایش «پرسمان همگانی و مشکارت شهروندان در اداره امور شهر» به این موضوع اشاره کرد که مشارکت شهروندان در اداره محله ها برای تحقق حقوق شهروندی ضروری است، اما جای خالی شورایاری ها و کنشگران اجتماعی محله ها در این همایش و مشارکت در اداره پایتخت موضوعی است که در دوره جدید مدیریت شهری به طور کامل به فراموشی سپرده شده است. به گزارش تیتر شهر: تجربه های جهانی شهرهای مطرح نشان می دهد، ایجاد حکمروایی محلی در شناسایی نیازهای شهروندان و توسعه زیرساخت های شهر راهکاری است که باعث ایجاد حس مشارکت شهروندان در اداره محله و شهری که در آن زندگی می کند، می شود.
هر چند در دوره گذشته مدیریت شهری شورایاری ها با هدف مشارکت شهروندان در اداره شهر راه اندازی شد، اما غفلت مدیران از رشد این بازوهای اجرایی باشد شد تا سنگ بنای این مشارکت همگانی از همان ابتدا کج گذاشته شود و به همین دلیل بعد از گذشت یک دهه از فعالیت این گروه که توسط شهروندان به صورت مستقیم انتخاب می شدند، بیشتر از آنکه به فکر بهبود امور محله خود باشند، به دنبال زد و بندهای سیاسی، حزبی و اقتصادی خود رفتند.
هر چند در میان خانواده بزرگ شورایاری ها بودند افرادی که تنها وظیفه خود را رفع نیازها و مشکلات مردم می دانستند و بدون هیچ چشم داشتی در این زمینه سال ها فعالیت کردند، اما برخی دیگر از شورایاری ها نیز با ملاک قراردادن رفتارهای سیاسی، حزبی و بعضا اقتصادی اعضای شورای شهر در دوره های مختلف سعی کردند در بعدی کوچکتر جا پای آنها بگذارند و یک شبه ره صد ساله بروند.
چرایی شکست فرآیند شورایاری ها در تهران را باید درمناسبات سیاسی و حزبی پارلمان شهری و البته شهرداری تهران جستجو کرد. اما برخی تحلیلگران بر این باورند که شورایاری ها نماد کوچکی از پارلمان های بزرگتر مانند شورای شهر و مجلس بودند به همین دلیل بود که افرادی که به عنوان شورایاری محله خود انتخاب می شدند، در همان مقیاس کوچک سعی داشتند تا با وارد شدن به مناسبات سیاسی، حزبی و اقتصادی به مانند بزرگان خود در شورای شهر و مجلس عمل کنند و به همین دلیل است که بعد ازگذشت نزدیک به دو دهه ازفعالیت شورای شهر و شورایاری ها، کارشناسان به این نتیجه رسیدند که این نظام مدیریتی برای اداره محله ای شهر تهران بیشتر ازآنکه راهگشا باشد، هزینه بر است.
اما در این میان نباید از نگاه اعضای شورای شهر به شورایاری ها در زمان هایی که نیاز به جمع کردن رای مردم داشتند نیز به راحتی گذشت. در طول یک دهه اخیر شورایاری ها بیشترین پتانسیل را برای پر کردن صندوق رای بسیاری ازاعضای شورای شهر داشتند. کما اینکه در این دوره نیز همین نگاه از سوی لیست امید به شورایاری ها وجود داشت.
اما بعد از انتخاب کاندیداهای این لیست به عنوان اعضای شورای شهر، نمایندگان برخی از احزاب اعتقاد به جمع کردن بساط شورایاری ها در محله های شهر تهران داشتند چرا که در به دست آوردن برخی از مناسبات حزبی و سیاسی و سهم خواهی ها نیازی به شریک های کوچک نبود.
اینکه در یک سال و نیم اخیر جایی برای حضور شورایاری ها در شورای شهر تهران و ارائه گزارشاتی از مشکلات و نیازهای محله های شهر تهران نبود، خود به تنهایی جای بررسی دارد. اما موضوع اصلی این است که اگر عملکرد شورایاری ها در سال های گذشته عملکرد مثبتی نبود، چرا فضا برای اصلاح و تغییر نگرش نماینده های محله های شهر تهران فراهم نشد.
باید قبول کرد که بعد از نزدیک به دو دهه از فعالیت نمایندگان محلی، شورایاری ها در حال پوست اندازی است تا شاید از درون موفقیت ها و شکست های این گروه، کنشگران اجتماعی بیرون آیند تا قدم در راه اشتباه شورایاری هادر گذشته نگذارند و از همه مهمتر اعتماد از دست رفته شهروندان را به مدیریت شهری ترمیم کنند.
عکس: آژانس عکس تهران
