مصیبت های محله «کن» از زمانی شروع شد که مسئولان برای جلوگیری از تخریب باغات و ساخت و سازهای غیر مجاز از نیم قرن اخیر تا کنون این محدوده را فریز کردند. هر چند به ظاهر تصمیم گیران دولتی و مدیران شهری برای حفظ باغات «کن» به عنوان تنفس گاه شهر تهران نیت خیری داشتند؛ اما زمانی این نیت به شر تبدیل شد که مسئولان به همین مسئولان که زمانی دایه عزیز از مادر برای محله کن شده بودند، به طور کلی این محله را فراموش کردند. به گزارش تیتر شهر: فریز شدن باغات دامن بافت مسکونی این محله را هم گرفت و ماحصل این تصمیم گیری فرسوده شدن بافت مسکونی و رونق گرفتن ساخت و سازهای غیر مجاز در محله شد. محله به سمتی رفت که شبانه طبقات اضافی روی بافت های ناپایدار ساخته شد و بازار حق السکوت در میان برخی از ماموران شهرداری رونق گرفت.
اگر می خواهید وارد محله «کن» شوید؛ از بزرگراه همت تنها یک دسترسی محلی وجود دارد. معبری که گاهی به وسیله کامیون ها و وانت بارها اشغال می شود و باید ساعت ها در ترافیک همین گذر محلی بمانید.البته معابر داخل محله هم دست کمی از راه ورودی آن ندارد. کوچه های تنگ و باریک بدون اینکه امکان دو خودرو ازکنارهم باشد؛ بخش کوچکی از مشکلات ساکنان بافت قدیمی و فرسوده «کن» است.
زمین های رها شده در محله کن
وارد محله که می شوید؛ زمین های خالی از درختی را داخل محله می بینید که زمانی جزوی از باغات این محله بوده است، اما درختان آن یا خشک شده اند و یا درسال های دور کنده شده اند و مالکان نیز زمانی درنظر داشتند تا در همین زمین های بایر مجتمع های 60 واحدی و یا بیشتر بسازند. اما چون محله «کن» فریز شده بود؛ زمین ها به همین شکل رها شده تا شاید قوانین بالادستی جدید راهگشایی برای مالکان آن شود. داخل برخی از این زمین ها کامیون های بزرگ و وانت بارهای زیادی پارک کرده اند.
اهالی محل می گویند که ورود این کامیون ها به محله غیر قانونی است، اما چون زمین های خالی است و صاحبانش در جای دیگری ساکن هستند؛ به پارکینگ این خودروهای بزرگ تبدیل شده اند.«... روزها و یا شب ها که این کامیون ها می خواهند وارد شهر شوند؛ ترافیک زیادی را در مدخل ورودی محله ایجاد می کنند... وای به روزی که بخواهنداز سوله های مبل سازی و چوب بری داخل باغات بار بزنند ... در آنصورت کل محله قفل می شود...»
در مجموع «کن» پنج محله قدیمی داردکه نام هر کدام از محله ها نیز برگرفته از فعالیت هایی که در آن محل انجام می شده؛ دارد.
به عنوان مثال در مورد محله سرآسیاب قدیمی ها می گویند؛ در قدیم در آن آسیاب وجود داشته و تمام خانه های «کن» در حاشیه این آسیاب شکل گرفته اند. در مورد محله اسماعیلیان هم عنوان می شود که در قدیم فرقه ای به نام اسماعیلی که بسیار جنگجو بودند وارد این محله از «کن» می شوند و به این خاطر به این محله اسماعیلیان می گویند و کار آنها دامداری ، زمینداری و ساختن وسایل جنگی بوده است. محله میانده هم به دلیل اینکه در وسط «کن» قرار داشته به این نام شناخته می شود.
در مورد محله محله دارقاضی هم روایت است که به این خاطر که فرد عادلی که به لقب قاضی در آنجا به مردم دار قالی می داده است و مردم قالی می بافتند به محله دار قاضی شهرت یافته است. در قدیم هم مردم محله بالان پالان می دوختند و همراه با محصولات کشاورزی به شهر می بردند و در بازار پالان دوزان می فروختند به همین علت به این محله محله بالان می گویند .
ساخت و سازهای غیر مجاز محصول قوانین بالادستی
وارد محله «کن» که می شوید؛ اگر بخواهید به سمت باغات کن بروید؛ از کنار امامزاده شعیب وارد بافت باغات می شوید و مسیر برای رفتن به داخل بافت مسکونی نیز کاملا مشخص است.
مردم محله اعتقاد دارند که بخش هایی از بزرگراه همت نیز جزوی از «کن» بوده که با ساخت این بزرگراه تنها این محله درپایین رودخانه «کن» باقی مانده است. «.... برخی از خانه های «کن» از سال 50 به بعد به صورت غیر مجاز و قاچاقی ساخته شده است... در آن زمان شهرداری وقت پول می گرفته و اجازه ساخت و ساز می داده است.... »
اجازه خانه های فرسوده کن به اتباع مهاجر
یکی از دلایل فرسودگی بافت مسکونی محله «کن» و افزایش جمعیت مهاجران افغانی این است که اکثر کنی های اصیل خانه های خود را اجاره داده اند و از محل رفتند.«... همین خانه ها را به مبلغ 20 میلیون تومان رهن کامل به افغانی های پر جمعیت اجاره داده... شغل بیشترمهاجران این است که ضایعات و پسماندهای خشک جمع آوری می کنند. قبلا هر خانواده مهاجر دو تا سه تا موتورهای سه چرخه ضایعات جمع کنی داشتند... اینجا برخی از خانواده های افغانی که 11 بچه دارند هر کدام از این افراد 100 هزار تومان درآمد در روز دارند... توت هایی هم که از درختان توتستان ها به روی زمین می ریزند بسته ای 10 هزار تومان می فروشند.... بعضی از این مهاجران هم سمت چهار راه شیدا و ایستگاه یخچال کارهای خلاف می کنند...»
ساکنان محله «کن» می گویند که شهرداری در این محله تنها به وظیفه جمع آوری پسماندها می پردازد و کار خاصی تا کنون برای محله انجام نشده است. حتی سرای محله هم در خارج از محله راه اندازی شده است...»
برخی از اهالی از زد و بندهای برخی از ماموران شهرداری با مالکانی که به دور باغات خود دیوار کشیده اند و یا ساخت و ساز غیر مجاز انجام می دهند؛ دلگیر هستند. «... برخی از مالکان برای ساخت دو طبقه غیر مجاز به شهرداری که پول نمی دهند به مامورانی که در محله رفت و آمد دارند پول می دهند... بستگی دارد برای بستن چشم های خود از 3 میلیون تا 30 میلیون تومان می گیرند...»
آنها می گویند وقتی یک مالک 30 میلیون تومان پول به مامور شهرداری می دهد، حتما با زدن سوله داخل باغ خود 100 میلیون تومان درآمد کسب می کند. «... داخل 40 درصد از باغ ها مالکان سوله زده اند. از امامزاده شعیب که به سمت باغات می روید؛ محال است که یک باغ را بدون سوله ببینید... قبلا قرار بود شهرداری باغات «کن» را بخرد، اما بعد به این نتیجه رسیده اند که باغات را به یک محدوده توریستی تبدیل کنند... جاده باغ های «کن» واقعا زیباست و حیف است باغات این مسیر فروخته شود و شهرداری آن را بخرد...»
آنطور که اهالی محل می گویند در 10 سال اخیر نیز ساخت و ساز های غیر مجاز در محله «کن» انجام شده است... خوش آب و هوا بودن این محله سازندگان قاچاق را به «کن» کشانده است.:«... یکی از سازنده های قاچاق یک بار به من گفت می دانی فرق من با اعضای شورایاری در چیست؟ در این است که من پول می دهم شهرداری را می خرم و شهرداری پول می دهد شورایاری را می خرد... درگذشته برخی از اعضای شورایاری که زمین و باغ در این محله داشتند با ماموران شهرداری توافق می کردند تا دور ملک خود حصار بکشند...تعداد سازنده های غیر مجاز در کن زیاد است... یعنی مردم راه دیگری نداند..من هم دوطبقه از خانه ام را غیر مجاز ساخته ام...»
ساکنان محله «کن» مجبور به ساخت وساز غیر مجاز هستند... اما چون غیر مجاز ساخته می شود؛ با یک طوفان و یا سیل خراب می شوند.«...اینجا برخی ازطبقات اضافه خانه ها دو روزه ساخته شده است...»
اهالی از شهرداری تهران گلایه مند هستند آنها می گویند:«... بسیاری از زمین های «کن» را شهرداری برای ساخت دریاچه شهدای خلیج فارس و یا بوستان جوانمردان از اهالی محله گرفت، اما پولی پرداخت نکرد.
دریاچه خلیج فارس برای بچه های این محل است 4 هزار متر ازاین دریاچه را از زمین های اهالی ساختند. این دریاچه غصبی است و شهرداری پولی به مالکان نداده است... آن 40 درصد از بچه های اینجا به دریاچه نمی روند چون غصبی است...»
شهردار 10 سال پیش به محله «کن» آمد
اهالی «کن» هم از اعضای شورای شهر و هم از شهردار تهران گلایه مند هستند: «...17 سال پیش اعضای شورای شهر به محله «کن» آمدند... شهردار تهران هم سال 85 بود که به این محله آمد... دیگر برای شنیدن مشکلات مردم «کن» به این سمت نیامد... متاسفانه در 50 سال اخیر به این محله ظلم شده است... 3سال گذشته بود که 200 نفر از ساکنان محله به شورای شهر رفتیم... نماز را هم آنجا خواندیم... اما آقای چمران حتی یک بار هم نیامد ببیند حرف ما چیست... من با شهید چمران در پاوه هم خدمت بودم... اما برادرایشان حتی حرف های ما را نشنید...»
رشد قارچ گونه کمپ های ترک اعتیاد در محله کن
کمپ های غیرمجاز در سال های اخیر در این محله رشد قارچ گونه داشته اند:«...25 تا کمپ ترک اعتیاد در کن وجود دارد که همه غیر مجاز هستند.... جلوی این کمپ ها قهوه خانه هست... افرادی که ترک می کنند داخل این قهوه خانه ها که می شوند دوباره مواد می کشند... تنها یک معتاد برای یک محله بس است. آیا حق «کن» همین است....»
وجود کمپ های ترک اعتیاد و خانه های کارگری پای آسیب های اجتماعی را به محله «کن» باز کرده است... خانم قربانی یکی از ساکنان محله می گوید:«... بغل خانه ما کمپ و خانه های کارگری هست... معلوم نیست که معتادان با چه شرایطی داخل این کمپ ها نگهداری می شود.... بهزیستی می گوید که ما به این کمپ ها مجوز کار نمی دهیم.... زباله ای که تولید می کنند غیر بهداشتی است.... معلوم نیست که چند نفر آنها مریض هستند.... کسانی که برای ملاقات می آیند علاوه بر مزاحمت برای محله امنیت اینجا را هم بر هم می زنند... همین خانه کارگران مهاجر که در محله وجود دارد؛ قبلا گاوداری بود، بعد کارگاه تبدیل شد.. بیرون این ملک یکسری اتاقک های کوچک دارد و به کارگرهای مجرد اجاره داده اند. این ها جزو آسیب های اجتماعی هستند و معلوم نیست چه کار می کنند. تعداد زیادی دارند و شرایط زندگی خوبی ندارند... »
تاریکی کوچه های در بافت مسکونی و باغ راه ها یکی دیگر از مشکلاتی است که اهالی با آن روبه رو هستند:«.. تاریکی محله باعث شده تا جیب بری ها و خفت گیری های زیادی شب ها در این محله انجام شود... تیر چراغ برق محله هم چوبی است و برخی از آنها در حال افتادن روی سر مردم است...پای معتادان هم به محله باز شده است...»
شهردار منطقه 5 تهران: در محله های منطقه همه چی آرومه!
صبح امروز نخستین نشست خبری رجبعلی خسروآبادی شهردار جدید منطقه 5 که در کارنامه خود مدیر کل میراث فرهنگی شهر تهران را دارد، در حالی با حضور خبرنگاران برگزار شد، که ماحصل صحبت های وی درباره حل مسائل و مشکلات محله های این منطقه نشان می داد، از وقتی که وی مدیریت این منطقه بزرگ را در شمال غرب تهران بر عهده گرفته تمام مشکلات از شهرسازی گرفته تا بافت فرسوده و ساخت و ساز در حریم رودخانه کن به نعی حل شده است و شهروندان ساکن در این محدوده در آرامش و خوشبختی کامل زندگی می کنند.
تخریب باغات باقی مانده در محله پونک، ساخت و سازهای تجاری در این محدوده، مشکلاتی که شهروندان ساکن در محله حصارک با دانشگاه آزاد دارند و به نوعی سایه سنگین این دانشگاه زندگی را برای ساکنان محله مذکور تلخ کرده است و بی قانونی هایی که در محله کن دیده می شود؛ از جمله موضوعاتی است که شهردار منطقه تمایلی به صحبت درباره آن نداشت.
هر چند خسروآبادی در جریان صحبت های خود به برخی از مشکلات این منطقه بزرگ مانند فعالیت مال ها بدون توجه به پیوست های ترافیکی و یا جلوگیری از ساخت و سازهای غیر مجاز در محدوده حریم این منطقه به ویژه در رود دره خوش آب و هوای کن اشاره داشت، اما به گونه ای درباره این مشکلات صحبت شد که گویی قرار است به زودی مشکل پارکینگ مجتمع تجاری کوروش با ساخت یک پارکینگ طبقاتی حل شده و از ساخت و سازهای غیرمجاز در رود دره کن و سلوقان جلوگیری شده است.
البته شهردارجدید این منطقه به موضوع مشکلات شهرسازی در این محدوده به عنوان بیشترین اعتراضاتی که شهروندان نسبت به آن از شهرداری منطقه فوق داشتند نیز اشاراتی گذرا کرد و حتی یادآور شد: اوایل حضورم در این منطقه، حدود 80 درصد از درخواست ها و مشکلات شهروندان در ملاقات های مردمی مربوط به حوزه شهرسازی بود در حالی که در چند هفته گذشته مراجعه کنندگان در این خصوص به یک تا دو نفر رسیدند.
وی حتی اعتقاد دارد که ارزش افزوده املاک در منطقه 5 برابراعلام بانک مرکز رشد خوبی داشته است و با توجه به اینکه این محدوده به عنوان یک منطقه گردشگری شناخته می شود، به زودی سرمایه گذاران بیشتری برای اجرای پروژه های اقتصادی بزرگ سر از منطقه 5 در می آورند.
وی به تخریب رستوران های غیر مجاز در رود دره کن و فرحزاد نیز اشاره کرد که با توجه به خدمات غیر بهداشتی ای که این مجموعه ها ارائه می کردند تا کنون 7 رستوران تخریب، 24 رستوران پلمپ و 17 رستوران نیز دستور موقت گرفته اند.
