به گزارش تیتر شهر: کارشناسان اینگونه ارزیابی می کردند که با وقوع زلزله در پایتخت جمعیت موش ها به روی زمین خواهند آمد و معلوم نیست که چه اتفاقی برای پایتخت نیشنان روی دهد.
در آن زمان شهرداری تهران انتشار این آمار را غیر واقعی دانست و تلاش کرد تا با استفاده از راهکارهایی که در دنیا برای کنترل جمعیت این حیوانات موذی در حال انجام است، هم جمعیت این حیوانات را کنترل کند و هم به تهرانی ها اطمینان خاطر بدهد که مشکلی برای آنها از سوی این حیوانات جونده به وجود نمی آید.
این در حالی است که در این دوره مدیریت شهری کارشناسان بر این باورند که روش هایی که در گذشته برای محار این بخش از حیوانات موذی استفاده می شده، تاثیرات زیادی در کنترل جمعیت آنها نداشته است.
در یک دهه اخیر شهرداری تهران تصمیم گرفت تا ماموریت کنترل جمعیت جیوانات موذی از موش های چاق و چله کف خیابان های تهران گرفته تا جمع آوری سگ های ولگرد و گربه های بی پناه را بر عهده شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران قرار دهد. شرکتی که ماهیت ذاتی عملکردی آن طبق اساسنامه ای که دارد؛ ساماندهی صنایع و مشاغل مزاحم شهر تهران بود نه مبارزه با حیوانات موذی این کلانشهر!
به رغم تمامی تفاوت های کاری که بین ماموریت اصلی و وظیفه ذاتی شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران و ماموریت جدیدی که به تشخیص شهردار پایتخت وجود داشت؛ اما به دلیل اینکه انتقال این کار از عالی ترین مقام تصمیم گیر شهری به شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران ابلاغ شده بود، چاره ای جز ورود این مجموعه به ماموریت جدید نبود.
عملکرد یک دهه اخیر شرکت ساماندهی نشان می دهد که روش های در پیش گرفته شده برای محار و یا ریشه کن کردن حیوانات موذی جونده در تهران هر چند توانست تا حدودی جمعیت این حیوانات را در این کلانشهر مهار کند، اما نتوانست خیال تهرانی ها را در این زمینه راحت کند.
اگر در گذشته موش های بزرگ پایتخت در جوی های خیابان ها و معابر اصلی شهر مانند بلوار کشاورز، انقلاب، ولی عصر و ... دیده می شدند؛ اما اکنون این موش ها البته با جثه هایی به مراتب کوچکتر به داخل محله ها نیز کشیده شده اند و همین مساله باعث ایجاد نارضایتی شهروندان از عملکرد مدیریت شهری در اجرای این ماموریت شده است.
سر در آوردن موش های اتریشی به داخل محله ها این تصور را برای پایتخت نشینان به وجود آورده است که جمعیت این جانواران روبه افزایش بوده و کابوس جمعیت 50 میلیونی موش ها را دوباره در میان شهروندان زنده کرده است.
نکته قابل تامل در این میان این است که هنوز شهرداری تهران نتوانسته آمار قابل قبول و علمی ای از میزان جمعیت موش های اتریشی ارائه کند و در این میان برخی از مدیران اسبق شرکت ساماندهیب صنایع و مشاغل شهر تهران برای مردود دانستن جمعیت 50 میلیونی موش ها که در رسانه ها بازتاب های گسترده ای داشت، آمار 400 تا 2 میلیون را ارائه داده بودند. اما به نظر می رسد آنچه مردم در واقعیت و در محله های خود می بینند با آمار ضد و نقیضی که برخی از مدیران ارائه می دهند،زمین تا آسمان فرق دارد.
حذف موش از اکوسیستم شهری امکان پذیر نیست
در دوره جدید مدیریت شهری کارشناسان محیط زیست بر این باورند که نمی توان انتظار کامل حیوانات موذی را از چرخه اکوسیستم انتظار داشت. چرا که این حذف کامل باعث آسیب رساندن به زیست شهری می شود اما می توان جمعیت این حیوانات را با برنامه ریزی های منسجم کنترل کرد.
مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران در این باره به خبرنگار تیتر شهر گفت: مهمترین موضوعی که در حوزه کنترل جانواران موذی به ویژه موش ها در شهر تهران باید به آن توجه داشت، این است که کنترل این حیوانات مستلزم توجه به 3 پیش فرض است.
فرهاد افشار افزود: اولین پیش فرض در این زمینه این است که باید قبول کرد که کوش به عنوان یک حیوان موذی در تمامی شهرهای دنیا وجود دارد و به نوعی این حیوان جونده را می توان جزئی از اکوسیستم شهرها به حساب آورد.
وی اعتقاد دارد که روش هایی که در دوره های گذشته از سوی برخی از مدیران شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران با هدف مبارزه و ریشه کن شدن این حیوان در پایتخت اجرا می کردند، روش هایی باطلی بوده است چرا که حذف کامل این جانوران از شهر تهران تاثیر و صدمات جبران ناپذیری را به اکوسیستم شهر وارد می کند و در واقع روش حذف باعث به وجود امدن معضلات دیگر زیست محیطی در این کلانشهر شده است.
بررسی ها نشان می دهد استفاده از روش های حذف موش در تهران به دلیل عدم آگاهی و یا توجه مدیران به آسیب های احتمالی آن باعث شده تا اکنون شهر تهران به واسطه اجرای این شیوه ها با مشکلات زیست محیطی خاصی چه برای شهروندان و چه شهر روبه رو شده است.
مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران بر این باور است؛ مهمترین موضوعی که در رابطه با مدیریت این جانوران موذی وجود دارد، این است که باید به گونه ای عمل کرد تا جمعیت این حیوانات در یک حد متعادلی در تهران حفظ و کنترل شود.
اکوسیستم این حیوانات موذی به این صورت است که یک موش ماده در سال 6 بار تولید مثل می کند که در هر ذاد و ولد خود بین 6 تا 10 بچه به دنیا می آورد.
به اعتقاد افشار ؛ اگر روش های به کار رفته در کنترل این حیوانات موذی تا الان اثر گذاری نداشت باید با جمعیت بالایی از این حیوانات جونده در شهر تهران روبه رو می شدیم اما اکنون این اتفاق نیفتاده است.
هر چند که مدیر شرکت ساماندهی اطمینان می دهد که جمعیت موش های تهران تا حدودی کمنترل شده است اما سوال شهروندان این است که چرا این حیوانات موذی به داخل محله ها و حتی خانه های آنها سرازیر شده اند؟
روش مبارزه با موش های تهران از ابتدا اشتباه بود
طبق آخرین مطالعات انجام شده از سوی کارشناسان شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران، تمام راهکارهایی که در یک دهه اخیر برای مبارزه با موش در شهر تهران به کار گرفته شده که عمده آن در قالب استفاده از طعمه مسموم و یا سموم بوده است، معدتا راهکارهایی بوده که در اخرین حلقه مبارزه با این حیوانات موذی مورداستفاده قرار می گرفته است. این در حالی است زمانی می توان ادعا کرد که توانسته ایم جمعیت این بخش از حیوانات موذی را تحت کنترل در اوریم که در ابتدای حلقه مبارزه، برنامه های پیشگیرانه را اجرایی کنیم.
آنطور که مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران مطرح می کند؛ در این زمینه باید به سه موضوع مهم و تاثیرگذار در زندگی موش در شهر توجه کنیم که شمامل پناهگاه، غذا و آب می شود. به همین دلیل به همکاری شهروندان در این زمینه نیاز داریم. به عنوان مثال در موضوع تامین غذای موش هایکی از خواست های ما از شهروندان این است که اگر زباله های خود را خارج از مخازن پسماند قرار می دهدند، حتما باید از پلاستیک های در بسته استفاده کنند. چرا که یک موش در روز 30 گرم مواد غذایی مصرف می کند و این راهکار باعث می شود تا غذا به راحتی در اختیار این حیوانات قرار نگیرد.
به گفته افشار؛ دومین موضوع مهم در این زمینه حذف پناهگاه این حیوانات است که اکنون در دستور کار پیمانکاران مناطق 22گانه شهر تهران قرار دارد. به عبارت ساده تر یکی از مهمترین ماموریت های پیمانکاران این است که آنها به صورت دائم و پیوسته بعد از شناسایی کلونی ها اقدام به مسدود سازی آن می کنند برای این کار نیز نیاز است تا ورود و خروج این حیوان از کلونی ها رصد شده تا در نهایت مسدود سازی انجام شود.
موش های باهوش شهر تهران
اینکه عنوان می شود موش های پایتخت، حیوانات هوشمندی هستند، دور از ذهن نیست. انها یاد گرفته اند در مقابل راهکارهای ضربتی ای که شهرداری تهران برای حذف آنها از تهران اجرا می کنند، پاتک بزنند و همچنان به زندگی زیر زمینی خود ادامه دهند و حتی با اعتماد به نفس بیشتر خود را در معرض دید شهروندان در جوی ها و یا در حال بالا رفتن از مخازن پسماند قرار دهند.
مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران بر این باور است که استفاده از سم هایی که اثرات فوری بر حیات این جانوران دارند، مشکلات زیست محیطی زیادی را برای شهروندان خواهد داشت، ادامه داد: در حال حاضر سم هایی برای طعمه این حیوانات مورد استفاده قرار می گیرد به سم های ضد انعقادی معروف هستند و مکانیزم اثر گذاری آن به این صورت است که بعد از مخلوط کردن طعمه این حیوانات به سم مذکور، میزان ویتامین K در بدن موش ها به حداقل می رسد و با کوچک ترین خونریزی داخلی و از بین رفتن اندام های داخلی موش ها دو هفته طول می کشد تا این حیوان از بین برود.
شاید بتوان گفت با توجه به بازده زمانی دو هفته ای که نیاز است تا این حیوانات موذی با این روش از بین بروند، شهروندان نسبت به سرعت کنترل این جانوران شاکی هستند این در حالی است که استفاده از سم های قوی تر امکان ایجاد آسیب های به مراتب بزرگتری را برای شهروندان به همراه دارد. پس برای مبارزه و مقابله با این حیوان باید کمی صبر کرد.
فرهاد افشار تاکید دارد که مبارزه با حیوانات موذی به طور مستمر در مناطق 22گانه شهر تهران در حال انجام است و به طور دائم پیمانکاران این حوزه در حال انجام ماموریت های خود هستند. علاوه بر این کارها شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران به تازگی یک دستگاه خودرو انحصاری را طراحی کرده که به صورت کاملا مکانیزه لانه موش ها را مسدود می کند. امیدواریم که از این خودرو در محورهای اصلی شهر تهران به ویژه خیابان ولی عصر و انقلاب به زودی استفاده کنیم چرا که بر این باور هستیم که این روش تاثیر زیادی در کم شدن جمعیت موش ها در این محورها خواهد داشت.
آمار دقیقی از جمعیت موش های تهران نداریم!
اینکه تا کنون بعد از گذشته بیش از یک دهه مدیران شهری نتوانسته اند امار دقیقی از جمعیت موش های پایتخت نشین ارائه دهند، برای تهرانی ها قابل قبول نیست و به همین دلیل آنها در مقابل سکوت شهرداری در ارائه این آمار کابوس جمعیت 50 میلیونی موش ها را قبول کنند با این استدلال که در چند سال اخیر موش ها به نسبت گذشته بیشتر قابل رویت هستند!
مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران در این باره به خبرنگار تیتر شهر یادآور شد: اعلام داده های آماری از جمعیت موش های شهر تهران یکی از مشکل ترین کارها محسوب می شود. این سختی نیز به دلیل عدم یکنواختی شهر و فراز و فرودهایی که در پایتخت وجود دارد و از همه مهمتر وجود تونل های مترو که ساختار لانه گزینی این موجودات را تغییر داده؛ است.
در حال حاضر تنها روشی که در دنیا برای تهیه آمار جمعیت موش ها در شهرهای دنیا مورد استفاده قرار می گرد روشی تحت عنوان دستگیری و آزادسازی است که حتی در این شیوه نیز 2 سال طول می کشد تا جمعیت موش ها در یک شهر تخمین زده شود.
افشار تاکید دارد که اگر این فرض را قبول کنیم که جمعیت موش ها در تهران زیاد شده است، بایدآثار آن نیز مشهود باشد. در حال حاضر مکاتبه ای با وزارت بهداشت انجام داده ایم تا در صورت انتقال بیماری های مشترک و یا آسیب به افرادی که به این دلیل به مراکز درمانی مراجعه کرده اند؛ آماری را در اختیار شرکت قرار دهند تا از این داده ها برای تحمین آمار جمعیت موش ها در سال های گذشته مورد استفاده قرار گیرد.
همچنین یک کار مطالعاتی نیز در این زمینه به صورت مشترک با مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران آغاز شده است که نتایج آن تا یک سال و نیم دیگر مشخص خواهد شد.
آیا پیمانکاران به درستی به وظایف خود عمل می کنند؟
شهروندان بر این باورندکه پیمانکاران مبارزه با حیوانات موذی در محله های شهر تهران به وظایف خود عمل نمی کنند. موضوعی که از سوی مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران به شدت رد می شود.
وی در این باره به خبرنگار تیتر شهر گفت: پیمانکاران این حوزه به صورت روزانه رصد می شوند. این افراد در اختیار مناطق قرار دارند و در هر منطقه نیز یک ناظر مقیم عملکرد انها را بررسی می کند. علاوه بر این شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران نیز یک نظارت عالیه بر عملکرد پیمانکاران دارند.
افشار در عین حال به این مساله نیز تاکید می کند که ماموریت پیمانکاران برای مقابله با حیوانات موذی در عرصه های عمومی تعریف شده است و در مکان های خصوصی، تجاری و املاک این کار برعهده مالکان است. البته در این میان شهرداری در برخی از مناطق که وضعیت اقتصادی مردم اجازه این کار را نمی دهد وارد عمل می شود و تله های چسبی را در اختیار ساکنان و شهروندان قرار می دهد و یا در جاهایی که احساس شود نیاز به مقابله با سموم قوی است نیز به صورت موردی بر اساس مصوبه ای که در این زمینه توسط هیات نظارت بر این مجموعه تدوین شده این کار انجام می شود.
ماموریتی که با ماهیت کاری شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل همخوانی ندارد
باید قبول کرد که واگذاری ماموریت مبارزه با حیوانات موذی به ویژه موش ها جزو وظایف سازمانی شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران نیست و با توجه به اینکه این ماموریت در سا های گذشته بر اساس یک دستور از سوی شهردار وقت تهران به این مجموعه واگذار شده باعث شده تا شرکت مذکور نه به وظایف ذاتی سازمانی خود بپردازد و نه این ماموریت را به صورت ویژه و عالی انجام دهد.
مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران در این باره به خبرنگار تیتر شهر توضیح داد: همانطور که ازنام شرکت نیز مشخص است، وظیفه ذاتی این مجموعه ساماندهی صنایع و مشاغل آلاینده و مافزایزاحم شهر تهران است. در واقع این شرکت وظیفه دارد تا برای سازگاری مشاغل با موضوعات زیست محیطی و زندگی شهری الزاماتی را تدوین و اجرایی کند. اما ماموریت مبارزه با حیوانات موذی طبق دستور مدیریت ارشد شهرداری بر عهده شرکت ساماندهی قرار داده شده است.
این در حالی است که در کلانشهرهایی به غیر از تهران ماموریت کنترل جمعیت جوندگان جزء وظایف سازمان مدیریت پسماند قرار گیرد با این پیش فرض که این مجموعه به خوبی با جمع آوری پسماند می تواند در بحث حذف مواد غذایی مورد نیاز موش ها به خوبی عمل کند.
همچنین بحث مربوط به کنترل جمعیت سگ ها ولگرد نیز ماموریتی است که جزو وظایف معاونت خدمات شهری و محیط زیست شهرهای دیگر قرار دارد که در سال های اخیر این دو ماموریت به شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل واگذار شده است.