به گزارش تیتر شهر: هر چند در یک دهه اخیر شهرداری تهران بنا بر بودجه ای که هر سال شورای شهر تهران در بحث خرید، مرمت و احیای خانه های تاریخی تصویب می کند، می تواند به موضوع حفظ آثار میراثی و تاریخی شهر تهران ورود کند، اما واقعیت این است که وظیه و متولی اصلی این موضوع سازمان میراث فرهنگی است.
در طول یک دهه اخیر شهرداری تهران سعی کرد تا با خرید برخی از این بناهای تاریخی از مالکان خصوصی و یا سازمانی، گام هایی را برای بازگشت هویت به پایتخت بردارد، اما هنوز خانه های بسیاری در این کلانشهر وجود دارد که نه مالکان و نه متولیان امر به احیا و مرمت آن فکری نمی کنند.
خانه شهدای مشروطه،خانه نیما و... از جمله مواردی بودند که تا مرز تخریب پیش رفتند اما مدیریت شهری با هدف حفظ این بناها سعی کرد تا با مذاکره با مالکان از تخریب صددرصدی آنها جلوگیری کند.
آنطور که مدیر بافت ها و بناهای تاریخی شهرداری تهران عنوان می کند؛ عدم تمایل مالکان سازمانی به همکاری با شهرداری تهران با هدف مرمت و احیای این بناها باعث شده تا تعداد زیادی از این خانه های تاریخی در مرز نابودی و تخریب پیش برود.
به عنوان مثال به رغم تفاهمنامه همکاری ای که سازمان تامین اجتماعی و شهرداری منطقه 12 در مورد احیا و مرمت خانه ظهیر الدوله در دو سال گذشته منعقد شده بود، اما مرمت این خانه تاریخی همچنان در بلاتکلیفی قرار دارد چرا که مالک سازمانی این بنا با توجه به وعده های که داده بود نتوانست به تعهدات خود عمل کند.
به رغم تمامی این ناهماهنگی ها، بعضا سازمان هایی نیز وجود دارند که تمایل به احیای دوباره املاک تاریخی تحت مالکیت خود دارند.
به عنوان مثال پست انیستاگرام چند شب گذشته وزیر ارتباطات نشان داد که وی علاوه بر اینکه همچنان تمایل به استفاده از خانه تاریخی تحت مالکیت این سازمان دارد، با شهرداری تهران نیز وارد مذاکره شده تا مرمت این بنای تاریخی توسط مدیریت شهری و تحت نظر کارشناسان میراث فرهنگی انجام شود.
آنطور که آذری جهرمی عنوان کرده بود، قرار است تا فصل جدیدی از همکاری شهرداری و وزارت ارتباطات با هدف مرمت و احیای خانه تاریخی مستوفی الممالک آغاز شود.
اسناد تاریخی نشان می دهد، خانه مستوفی الممالک خانه ای قاجاری با قدمت ۱۲۵ ساله است که به نوعی نشان دهنده تاریخ معاصر ایران است.
گویا نخستین کابینه مشروطیت در این خانه تشکیل شده و به این دلیل به این عمارت لقب خانه سیاسی تهران داده اند. همچنین این خانه محل زندگی و کار یکی از اصیل ترین دولت مردان قاجار و پهلوی، میرزا حسن خان مستوفی الممالک بوده است.
بررسی ها نشان می دهد که در زمان گذشته مساحت این ملک به 50 هزار متر مربع می رسده است که در سال 1311 در چهارراه گلوبندک، خیابان بادامچی و گذر مستوفی ساهخته شده است.
این خانه 41 سال پیش به ثبت میراث فرهنگی رسید. با توجه به اینکه این ملک اکنون تحت مالکیت وزارت ارتباطات قرار دارد، نزدیک به 4 دهه است که درهای آن به روی مردم بسته مانده و استفاده ای از آن نمی شود.
وضعیت بحرانی این خانه و در معرض تخریب قرار گرفتن آن بارها مورد اعتراض شهروندان و حامیان میراث فرهنگی قرار گرفته بود و با توجه به اینکه این مالک یک سازمان دولتی بود امکان بازدید از این ملک توسط کارشناسان بناهای تاریخی و اقدام به مرمت آن به لحاظ قانونی وجود نداشت.
اکنون بعد از گذشت 4 دهه از زمان ثبت این خانه در فهرست میراث فرهنگی وزیر جوان دولت دوازدهم تصمیم گرفته تا مرمت و به سازی این ملک تاریخی درهای آن به روی شهروندان باز شود.
آنطور که مدیر بناهای تاریخی شهرداری تهران می گوید، طبق توافقات انجام شده قرار است تا شهرداری تهران برنامه خود را برای احیای این خانه تاریخی به وزارت ارتباطات و البته کارشناسان میراث فرهنگی ارائه دهد تا در کمیته مشترکی تصمیمات نهایی برای این کار گرفته شود.
به گفته علی محمد سعادتی؛ خوشبختانه به رغم آنکه بیشتر از 4 دهه دهای این بنا بسته بوده اما آسیب هایی که به این بنای ارزشمند در طول این سال ها وارد شده چندان نگران کننده نیست و با توجه به اینکه وزارتخانه مربوطه تجربه ای در مرمت بناهای تاریخی ندارد، قرار شده تا شهرداری تهران در این زمینه وارد عمل شده و کارهای مربوط به مرمت و احیای این بنای تاریخی را با نظارت میراث فرهنگی انجام دهد.
هر چند در رابطه با خانه مستوفی الممالک وزارت ارتباطات پیش قدم شده است اما همچنان مشکل عدم تمایل مالکان سازمانی برای احیا و مرمت بناهای تاریخی برای شهرداری تهران وجود دارد.
آمارها نشان می دهد که تعداد زیادی از خانه های تاریخی و قدیمی شهر تهران تحت مالکیت ارگان هایی مانند سازمان اوقاف، ستاد اجرایی فرمان امام و بنیاد مستضعفان است که این مالکان تا کنون تمایلی از خود برای همکاری با مجموعه مدیریت شهری برای احیای بناهایتاریخی تحت مالکیت خود انجام نداده اند.
به گفته مدیر بافت و بناهای تاریخی حتی به مکاتباتی که شهرداری تهران با این سازمان ها در خصوص همکاری با هدف احیای بناهای تاریخی انجام شده است نیز جواب نداده اند و همین بی تفاوتی باعث نگرانی شهرداری، میراث فرهنگی و حامیان میراث فرهنگی در پایتخت شده است.
سعادتی در این باره تاکید دارد که یکی از سازمان هایی که بیشترین بناهای تاریخی را تحت مالکیت خود دارد، بنیاد مستضعفان است که هنوز به مکاتبات شهرداری تهران پاسخ مثبت نداده است.
