به گزارش تيتر شهر، تشکیل صف‌های طولانی برای تهیه آب آشامیدنی در گرمای طاقت فرسای آبادان و خرمشهر یکی از چالش‌های این روزهای مردمان جنوب است. این در شرایطی است که کماکان مشکل ریزگردها هم به قوت خود باقی است.
علیرضا نورانی کارشناس مسائل اجتماعی در گفت وگو با تيتر شهر با بيان اين كه مشکل شوری آب در آبادان و خرمشهر و پایین آمدن کیفیت آن با آغاز طرح توسعه نیشکر به دهه هفتاد بازمی‌گردد، توضيح داد: مقرر بود در این طرح ضمن تامین آب شرب با کیفیت برای منطقه، به کاشت و توسعه نیشکر نیز پرداخته شود. اما عدم مدیریت صحیح و اجرای نامناسب آن سبب شد تا این طرح که فی‌نفسه طرح خوبی بود برای استان خوزستان مشکلات جدی ایجاد کند و از جمله آن ورود دبي آب کارون به زمین‌های نیشکر بود که کارون را در شرایط نامناسبی در بالا دست قرار داد. یکی از مهمترین دلایل معضل به‌وجود آمده استفاده قابل توجه نیشکر از آب کارون است که سبب شده تا آب با کیفیت و کمیت مناسب در پایین دست در دسترس قرار نگیرد.
نوري ادامه داد: آب شرب آبادان و خرمشهر از دو منبع کرخه و بهمن‌شیر که در پایین‌دست کارون هستند، تامین می‌شود. همچنین عمده آبي که براي شرب و کشاورزي استان خوزستان استفاده مي‌شود نیز از آب رودخانه کارون است، بنابراين هر گونه تغيير مثبت يا منفي در کيفيت و کميت آب اين رودخانه تاثير مستقيمي بر آب شرب مردم خوزستان و حتي زمین‌های کشاورزي آنها خواهد داشت.
به گفته وي سوء‌مدیریت‌ها در دهه‌های گذشته، سد سازی‌های بی‌مورد (که آن هم عمدتا برای تامین برق بوده است نه آب شرب)، ورود فاضلاب‌های شهری و صنعتی شهرهای حاشیه کارون، برداشت‌های بالا‌دستی از رودخانه کارون مانند نیشکر و مزارع پرورش ماهی و همچنین بی‌توجهی به لایروبی کارون عملا دبی رودخانه بهمن‌شیر را به صفر رسانده و جریان آب دریا را معکوس کرده که این موضوع سبب شده تا امکان برداشت از بهمن‌شیر وجود نداشته باشد.
افزايش ناگهاني شوري آب بهمن شير و كارون در يك سال اخير
وي با بيان اين كه حداکثر شوری آب یا EC بايد 2 هزار باشد، تصريح كرد: این در حالیست که در سال‌های گذشته شوري آب اين مناطق به حداکثر 3 تا 4 هزار رسيد اما امسال به 19 هزار رسیده است و همانطور که مطرح شد نشانگر آن است که رودخانه بهمن‌شیر کم آب شده و از خلیج فارس ورودی می‌گیرد.این جریان معکوس نه تنها گریبان بهمن‌شیر را گرفته بلکه در رودخانه کارون در حال پیش‌روی است.
تاثيرات شوري آب بر زندگي ساكنان
اين كارشناس با اشاره به اين كه این شوری آب از سویی استحمام را با مشکل مواجه می‌کند و سبب بروز بیماری‌های جدی برای مردم منطقه خواهد شد، افزود: از سوی دیگر آسیب جدی به ادوات صنعتی و شیرآلات خانگی خواهد زد. بیش از بیست سال است که آب منطقه قابلیت شرب ندارد و آب لوله‌کشی شهری تا پیش از این برای مصارف استحمام، شستشو و نظایر اینها استفاده می‌شد و مردم آب شرب مورد نیاز خود را به‌صورت بشکه‌ای خریداری می‌کردند اما اکنون بیش از دو ماه است که با باز کردن شیر آب شاهد آب گل آلود با بوی بسیار متعفن هستند.
ناتمام ماندن طرح غدير
وي با اشاره به طرح غدیر نیز گفت: اين طرح كه قرار بود با اجرای آن دو سوم آب شرب استان و از جمله شهرهای خرمشهر و آبادان در یک چشم انداز 20 ساله از سدهای کرخه و دز تامین شود در عمل ناقص مانده یا مدام دچار مشکلات فنی می‌شود و با وجود صرف هزینه‌های قابل توجه نتوانسته کمکی به آبرسانی مردم منطقه كند.
فرسودگي شبكه آبرساني
عامل دیگری که سبب بروز بحران آب در خرمشهر و آبادان شده فرسودگی شبکه آبرسانی است که متعلق به بیش از 50 سال پیش است و هر روز یک نقطه از آن دچار مشکل می‌شود که از جمله آن می‌توان به ترکیدگی گاه و بی‌گاه لوله‌ها اشاره کرد که این عامل خود سبب مخلوط شدن آب شهری و روستایی با فاضلاب می‌شود.
نوري با تاكيد بر اين كه بار مصرف بر روی رودخانه کارون بسیار بالاست، گفت: وضعیت این رودخانه در اهواز و پایین‌دست فوق بحرانی است، تاسیسات و شبکه آبرسانی بسیار فرسوده است، طرح غدیر ناتمام مانده و آب از خلیج فارس به صورت معکوس جریان دارد. همه اینها سبب شده تا مردم شهرهای آبادان، خرمشهر، شادگان و روستاهای اطراف هنگام باز کردن شیر آب شهری خود با صحنه‌های نامناسب آب گل آلود مواجه شوند و بوی متعفن استشمام کنند و تمام این روزهای گرم تابستان را برای استحمام سر در گم بمانند!
پيشنهادهايي براي رفع مشكل كم آبي شهرهاي جنوبي
وي با بيان اين كه راهکارهای گوناگونی وجود دارد که بايد به‌صورت موازی اجرا شوند،توضيح داد: اول آنکه طرح غدیر جهت رساندن آب از سدهای مذکور به آبادان و خرمشهر به صورت کامل اجرا شود. دوم اصلاح شبکه فرسوده توزیع آب است که باید به سرعت ترمیم شود. سوم اصلاح سیستم تصفیه آب، چهارم مدیریت مصرف آب در بالادست (در شمال شهرهای آبادان و خرمشهر) و نهایتا اصلاح طرح‌های توسعه نیشکر با حداقل بهره وری از 30 درصد آب مازاد مصرفی است.
350 ميليارد تومان هزينه راهكارهاي پيشنهادي
به گفته وي همه راهکارهای پیشنهادی نهایتا حدود 350 میلیارد تومان هزینه و اعتبار در بر خواهد داشت و انتظار می‌رود مسئولین امر با تدبیر نسبت به حل معضل آب در شهرهای خرمشهر و آبادان و روستاهای اطراف برنامه‌ریزی کنند تا یکی از بدیهی ترین نیازهای مردم منطقه برای همیشه حل و فصل شود.
نوري در ادامه اظهار كرد: سازمان آب و برق خوزستان موضوع را متوجه منطقه آزاد اروند می‌داند و ظاهرا منطقه آزاد اولویت‌های مهم‌تری نسبت به نیازهای مردم دارد یا هنوز عزم خود را جزم نکرده است. به هر وجه متاسفانه مردم خوزستان و بالاخص شهرهای آبادان و خرمشهر در این سال‌ها طعم تلخ نارکارآمدی و بی‌تدبیری را با همه وجود چشیده‌اند و هر روز منتظر اتفاقات ناگوار جدیدی در دیارشان هستند. چنانچه اقدامات فوق‌الذکر به سرعت و به‌صورت موازی با هم صورت نپذیرد شاهد بحران‌های عظیمی نسبت به آنچه اتفاق افتاده خواهیم بود.
