ماجرای خالی شدن زمین زیر پای تهرانی ها معضلی است که به موازات سیل و زلزله ،پایتخت را تهدید می کند. انتشار خبری مبنی بر ایجاد یک فروچاله نسبتا بزرگ در بزرگراه صیاد شیرازی، اتفاقی بود که دوباره تهرانی ها را ترساند. بروز این مشکل در یک بزرگراهی که سرعت حرکت خودروها در آن کمتر از 100 کیلومتر بر ساعت نیست؛ می تواند حوادث ناگوار بزرگی را برای خودروها به وجود آورد.
به گزارش تیتر شهر- زهرا نوروزی: آنطور که در خبرها امده بود این چاله در بزرگراه شهید صیاد شیرازی در محدوده منطقه 4 روی داده است که به محض رویت و اطلاع شهروندان نسبت به ایجاد این حادثه نیروهای امدادی در محل حاضر شدند تا این اتفاق خسارت مالی و جانی ای برای تهرانی ها به همراه نداشته باشد.
خبر ایجاد فروچاله در بزرگراه صیاد شیرازی هر چند خبر کوتاه بود، اما نمونه این خبرها که دیگر برای شهرداران نواحی و مناطق شهرداری تهران یک اتفاق پیش پا افتاده شده، در سال های گذشته منتشر شده است.
در سال های اخیر پایتخت نشینان خبرهای زیادی را در رابطه با ایجاد فروچاله ها شنیده اند از نشست مکرر زمین در منطقه 12 گرفته تا ایجاد این حادثه در غرب تهران مانند حادثه ای که در خیابان پیامبر مرکزی در نزدیک مرکز تجاری کوروش به علت نشست زمین روی داد؛ نمونه ای از این اتفاقات در تهران است.
در آن زمان در اخبار سازمان آتش نشانی اعلام شد گودالی با عمق حدود 3متر در خیابان پیامبر مرکزی ایجاد شده که اتفاق باعث سقوط خودرو پژو در داخل گودال شد و یک دستگاه پراید هم در آستانه افتادن به داخل این گودال بزرگ توسط نیروهای امدادی و مردم متوقف شد.
می توان گفت نشست زمین در تهران دلایل متفاوت و مشترکی دارد که سبب سو تفاهم های بسیاری شده است.
زمانی که حادثه خیابان پیامبر رخ داد بسیاری حفاری های خط شش مترو را دلیل این حادثه می دانستند اما مازیار حسینی معاون ترافیک اسبق شهرداری تهران اعلام کرد فرسودگی تاسیسات زیرزمینی سطح خیابان فرو نشست و این موضوع هیچ ارتباطی به خط شش مترو ندارد و به تونل مترو نیز آسیبی وارد نشده است.
مترو تنها در زمان حادثه خیابان پیامبر مقصر قلمداد نشد. زمانی که حادثه خیابان شهران که سبب انفجار لوله گاز و کشته شدن دو تن از کارگران مترو شد؛ بازهم موضوع حفاری های تونل مترو به عنوان عامل اصلی بروز این حادثه معرفی شد اما بررسی های بعدی نشان داد که نمی توان با نگاه های آمیخته با سیاست زدگی به ماجرای فرونشست خاک تهران نگاه کرد.
اسماعیل نجار (رییس سازمان مدیریت بحران و معاون وزیر کشور) در زمان بررسی پرونده حادثه شهران اعلام کرد: ما در جلساتی که با کارشناسان داشتیم، به این جمع بندی رسیدیم در محل وقوع حادثه یعنی زیر زمین، عملیات احداث مترو در حال انجام بود و به همین دلیل بافت خاک چسبندگی لازم را نداشت. از سوی دیگر عملیات لاینینگ تونل مترو در این بخش نیز هنوز انجام نشده بود. مجموعه تمام این عوامل باعث شد در خیابان شهران شاهد بزرگترین نشست زمین در شهر تهران و متعاقب آن شکستن خط لوله گاز و انفجار مهیبی باشیم.
اگر به این ماجرا فرونشست های مکرر خیابان مولوی در محدوده خط شش مترو را نیز به عقبه این حوادث اضافه کنیم، متوجه خواهیم شد، با توجه به اینکه شبکه آب تهران گسترده بوده اما از داخل کانال تاسیسات عبور نکرده است. از سوی دیگر کانالهای تاسیسات آب و فاضلاب در داخل خاک هستند و با توجه به شستگی و خاک تهران که آبرفتی است، قابلیت شستوشو و نشتی دارد و خطراتی را در زیر سطح آسفالت ایجاد میکند.
این شرایط درحالی است که قانون قانون احداث تونل مشترک شهری مصوب سال ۱۳۷۲، هرگز به درستی اجرا نشده است و تاسیسات پراکنده شهری بدون نظم و منطق خاصی در کف معابر گسترده شده که به راحتی میتواند محرک وقوع حوادث باشد.
این درحالی است که با وجود این شرایط خاص گاهی استانداردهای حفاری نیز رعایت نمی شود .همان طور که ذکر شد فرونشست زمین آنهم در وسط یک اتوبان در ساعات شلوغ را چگونه می توان توجیه کرد؟ آیا همیشه می توان منتظر ماند تا شانس و اقبال جان تهرانی را نجان داده و حوادث این چنینی تلفاتی نداشته باشد؟
آیا قرار نیست مدیریت شهری برای رفع مشکل نشست زمین در بزرگراه هایی که هر لحظه ممکن است خودروها را به درون خود ببلعد برنامه ای داشته باشد؟
مازیار حسینی معاون سابق ترافیک و کارشناس سازه در زمانی که معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران را در واپسین سال های مدیریت شهردار پانزدهم بر عهده داشت؛ خبر از اجرای یک طرح مطالعاتی مشترک بین توکیو و تهران برای انتقال دانش وتجربه کارشناسان ژاپنی برای جلوگیری از فرونشست زمین داده بود.
مازیار حسینی همچنین با اشاره به اینکه ساخت تونل تاسیسات شهری یکی از راهکارهای جلوگیری از نشست احتمالی زمین در تهران است، یاداور شده بود؛ ایجاد تونل تاسیسات شهری هم از نشست زمین جلوگیری کرده و باعث می شود طول عمر مفید تاسیسات شهری افزایش پیدا کند، چرا که در این کانال ها که در اصلاح عمرانی به آن «منهول» گفته می شود؛ علاوه بر اینکه تاسیسات شهری از داخل آن عبور می کند، امکان سرکشی به داخل این تونل های زیرزمینی برای بررسی تاسیسات شهری توسط کارشناسان شرکت های خدماتی وجود دارد.
البته این طرح نیز مانند هزاران طرح و برنامه ای بود که با تغییر مدیریت شهری از سوی مدیران جدید شهرداری پیگیری نشد.
با وجود تغییرات مدیریت شهری و تلاش 9 ماهه شورای شهر تهران برای انتخاب شهردار ، مسائل اساسی شهر تهران به حاشیه رفته است و در پروسه مدیریت شهری به این موضوعات حیاتی توجهی نمی شود.
این درحالی است که موضوع مدیریت یکپارچه شهری نیز هرگز از سوی مدیریت شهری و دستگاههای ذی ربط جدی گرفته نشده است. باید منتظر ماند و دید آیا انتصابات افشانی در معاونت های عمران و ترافیک می تواند