به گزارش تیترشهر : پیتر بینارت دیروز (یکشنبه) به وقت محلی، در آغاز مقاله ای در این تارنمای آمریکایی نوشت: با تمام داستان هایی که حول تصمیم دونالد ترامپ برای خودداری از تایید پایبندی ایران به توافق هسته ای وجود دارد، تردیدی بر پایبندی ایران نیست. آژانس بین المللی انرژی اتمی تاکنون 9 مرتبه این امر را تایید کرده است. متحدان اروپایی آمریکا و حتی جیمز متیس وزیر دفاع این کشور نیز عقیده مشابهی دارند.افزون بر این، در ماه جاری میلادی وزارت امورخارجه ترامپ در گزارشی اذعان که «ایران به اجرای تعهدات هسته ای خود در ضمن برجام، ادامه داده است.»
وی پس از این مقدمه در ادامه مقاله خود افزود: سوال این نیست که آیا ایران به توافق هسته ای پایبند بوده یا نه بلکه سوال در مورد پایبندی آمریکاست.
روزنامه نگاران آمریکایی اغلب از این توافق با عنوان یک داد و ستد یاد می کنند. تلویزیون سی ان ان در یکی از گزارش های خود برجام را این گونه تعبیر می کند که «این توافق ایران را ملزم می کند تا در ازای تعلیق تحریم های اقتصادی، برنامه هسته ای خود را محدود کند»، اما موضوع فرای این است. این توافق آمریکا را تنها به برداشتن تحریم ها موظف نمی کند. واشنگتن ملزم است تا بر سر راه ورود ایران به اقتصاد جهانی مانع تراشی نکند.
به موجب بند بیست و ششم این توافق، آمریکا و متحدانش «نباید در تحقق منافع کامل ایران از برداشته شدن تحریم ها مداخله کنند»؛ به موجب بند بیست و نهم توافق، آمریکا و اروپا «باید از هر سیاست گذاری ای با هدف تاثیر مستقیم یا غیرمستقیم بر عادی سازی روابط تجاری و اقتصادی، خودداری کنند». بند سی و سوم نیز آنها را ملزم می کند تا «در مورد برداشتن گام هایی برای تضمین دسترسی ایران به حوزه های تجاری، فناوری، مالی و انرژی به توافق برسند.»
* موارد نقض برجام توسط دولت ترامپ
دولت ترامپ به احتمال زیاد این بندها را نقض کرده است. بنا بر گزارش واشنگتن پست از نشست مه (اردیبهشت) گذشته ناتو، «ترامپ کوشید تا شرکای اروپایی خود را متقاعد کند تا از انعقاد قراردادهای تجاری با ایران دست بردارند.»
افزون بر این با استناد به گفته های رئیس مرکز امور حقوقی آمریکا، ترامپ در نشست G20 در آلمان بر اهمیت نیاز کشورها به دست برداشتن از تجارت با کشورهایی که به گفته او حامی تروریسم هستند، بویژه ایران، تاکید کرد.
هر دوی این اقدامات لابی گرایانه، در نقض بندهای توافق هسته ای هستند.
ممکن است موارد دیگری از نقض توافق هسته ای نیز از دولت ترامپ سر زده باشد. بند بیست و دوم این توافق آمریکا را ملزم می کند تا «مجوز فروش هواپیماهای مسافربری و اجزا و خدمات مرتبط با آن را به ایران صادر کند». هر شرکت آمریکایی یا هر شرکت خارجی که بیش از 10 درصد از اجزای خود را از شرکت های آمریکایی تامین می کند، برای تجارت با ایران به مجوز اداره کنترل دارایی های خارجی وزارت خزانه داری (دارایی) آمریکا نیاز دارد. به عنوان نمونه، این اداره باید تایید کند که تراکنش یادشده با شرکت های ایرانی تحت تحریم های آمریکا، انجام نمی شود. این اداره در نوامبر 2016(آبان-آذر 1395) مجوز فروش 106 هواپیمای ایرباس را به ایران ایر صادر کرد.
اما به نقل از المانیتور، از زمان روی کار آمدن دونالد ترامپ، «تقاضانامه ها برای صدور مجوز به منظور صادرات هواپیما به ایران، روی هم انباشته شده اند. وزارت خزانه داری آمریکا از زمانی که در دوره ریاست جمهوری باراک اوباما نخستین نوع از این مجوزها را صادر کرد، دیگر به تقاضاها در این باره جوابی نداده است.»
اریک فراری وکیلی که بر مسائل مربوط به تحریم کار می کند، در این باره می گوید که «بدون شک تغییری روی داده است. برخی از معاملات که در زمان ریاست جمهوری اوباما مجاز بودند، حال ممنوع هستند.»
دولت ترامپ هنوز برای برخی از معاملات چون فروش ملک یا بستن حساب های بانکی شخصی در ایران مجوز می دهد اما تا جایی که فراری می داند، تعداد مجوزهایی که آمریکا برای معاملات تجاری با ایران صادر کرده بسیار کم یا نزدیک یه صفر هستند.
در ماه های اخیر دو تن از ناظران نزدیک توافق هسته ای، اظهارات مشابهی داشته اند. آن گونه که رضا مرعشی از شورای ملی ایرانیان آمریکایی می گوید، دولت ترامپ از زمان روی کار آمدن حتی یک مجوز تجاری مرتبط با ایران صادر نکرده است.
اگر این طور باشد، این امر نیز در نقض توافق هسته ای است.
* دولت ترامپ هیچگاه تماما به برجام پایبند نبوده است
اگر آمریکا از بازگرداندن تحریم های هسته ای بر ایران خودداری کند، اکثریت رسانه ها تصمیم ترامپ را برای باقی ماندن در توافق هسته ای جشن خواهند گرفت. اما این درست نیست.
دولت ترامپ هرگز تماما به توافق هسته ای پایبند نبوده است و احتمالا هیچگاه نیز نخواهد بود. سوال این نیست که آیا ترامپ این توافق را نقض می کند یا نه بلکه سوال این است که وی چگونه این کار را می کند.
حقیقت این است که آمریکا، دست کم در دنیای پس از دوره جنگ سرد، کارنامه خوبی در پایبندی به تعهدات خود در توافقات هسته ای که امضا می کند، نداشته است. مهم است که مردم آمریکا این موضوع را بدانند.
منبع : ایرنا
