به رغم آنکه در سال های اخیر شهرداری تهران سنگ بنای تهرانگردی را با هدف تبدیل تهران به یک برند گردشگری آغاز کرد و در میانه راه با پیوستن آژانس های مسافرتی برای برگزاری تورهای یک روزه و نیم روزه به همراه تور لیدرها پای کار آمدند، اما به نظر می رشد که هنوز گام نخست تبدیل تهران به یک مقصد گردشگری به طور کامل با همکاری سازمان های متولی برداشته نشده است.
به گزارش تیتر شهر: آمارهای جهانی نشان می دهد شهرهایی توانسته اند موفق شوند که به جای اتکا به درآمدهای دولتی که عمدتا درامدهایی متکی بر اقتصاد تک محصولی است، با روی آوردن به سایر جنبه های درآمدزایی پایدار باعث رونق اقتصاد شهری خود شده اند.
یکی از این جنبه های درآمدزایی صنعت گردشگری است. صنعتی که هر چند برای متولیان و سرمایه گذاران این بخش در تهران، صنعتی شکست خورده است، اما در کشورهای همسایه همیشه پایتخت کشورها به عنوان یکی از مقاصد گردشگری به عنوان یک جاذب سفر و نقطه هدف برای گردشگران داخلی و خارجی بوده است.
خوشبختانه تاریخ و تمدن تهران نخستین ویژگی ای است که می تواند به عنوان یکی از عوامل تاثیرگذار در این صنعت به شمار برود. بناهای تاریخی به ویژه در محدوده مرکزی شهر یکی از پاتوق هایی است که گردشگران خارجی ارزش یک بار دیدن آن و زندگی در بافت تاریخی را درک کرده اند اما متاسفانه گردشگران داخلی و حتی پایتخت نشینان از این جاذبه برای شناخت بیشتر شهر خود هیچگاه به طور کامل استفاده نکرده اند.
البته شاید بتوان گفت که یکی از دلایل مغفول ماندن این جاذبه عدم هماهنگی بین سازمان های متولی در امر گردشگری است. زمانی که نیمی از موزه ها و خانه های تاریخی شهر تهران در مالکیت سازمان های مختلف از بنیاد مستضعفان و جانبازان گرفته تا سازمان اوقاف و کمیته امداد و آموزش و پروش و جمعیت هلال احمر و .... قرار دارد، در زمان های پیک سفر و گردشگری امکان بازدید از این مراکز به دلیل تعطیل بودن سازمان های مالک برای گردشگران وجود ندارد.به عنوان مثال زمانی که موزه علی اکبر صنعتی واقع در میدان امام تحت مالکیت جمعیت هلال احمر قرار داشته که حتی بعد از مرمت و افتتاح آن توسط شهردار تهران به رغم اینکه قرار بود تا درهای این موزه به روی مردم باز شود، دوباره به مانند یک ملک با آن برخورد می شود و با زدن قفل بر در این مکان امکان بازدید آن برای شهروندان وجود ندارد، نباید انتظار داشت که در ایام عید نوروز درهای مدرسه دارالفنون به عنوان نخستین مرکز علمی مدرن ایران و شهر تهران در دوره قاجاریه به روی شهروندان باز شود.
حتی این برخورد در برخی از موزه ها و مکان های تاریخی در محدوده مرکزی قلب طهران نیز وجود دارد. به عنوان مثال زمانی که تورهای گردشگری برای بازدید از خیابان سی تیر به عنوان خیابان ادیان برگزار می شود، یا برخی از موزه های واقع در این مسیر با برگزار کنندگان این تورها هماهنگی لازم را ندارند و در نتیجه شهروندان نمی توانند در این ایام به ویژه در هنگام بعدازظهر که حس تهرانگردی در میان تهرانی ها بیشتر زنده است؛ از این فضاها بازدید داشته باشند. حتی این مشکل در مورد بازدید از ابنیه تاریخی و دینی واقع در این خیابان از آتشکده زرتشتیان گرفته تا کلسای حضرت مریم و کنیسه حین نیز وجود دارد.به هر حال زمانی که ادعا می کنیم در این خیابان تمام ادیان الهی و آسمانی به صورت کاملا مسالمت آمیز در کنار یکدیگر قرار دارند، باید جنبه های این همزیستی نیز به معرض دید گردشگران قرار گیرد نه اینکه به دلایل خاص از نا هماهنگی متولیان گردشگری گرفته تا دلایل امنیتی امکان بازدید از این فضاها برای گردشگرانی که طالب شناخت تهران هستند؛ وجود نداشته باشد.
تجربه در سال های اخیر نشان داده سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور تمام تلاش خود را در ستاد سفرهای نوروزی روی اسکان گردشگران در شهرهای دیگر قرار داده است و حتی اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان تهران نیز هماهنگی های لازم را با شهرداری تهران و بخش خصوصی برگزار کننده تورهای تهرانگردی از یک سو و از سوی دیگر تمامی سازمان هایی که به نوعی مالکیت آنها در بناهای تاریخی باعث ورود ناخواسته آنها به این صنعت شده است؛ را ندارد.به رغم تمامی این مشکلات و بی برنامگی هایی که در میان سازمان های متولی این صنعت وجود دارد، باز هر سال عید پایخت نشینان و مهمانان تهران اقدام به شرکت در تورهای گردشگری ویژه تهران می کنند تا با وجود عدم هماهنگی برای بازدید از این مکان های تاریخی، به صورت نصفه و نیمه تهران را ببینند و از خلوتی این کلانشهر برای دیدن جاذبه های گردشگری استفاده کنند.
افزودن جاذبه گردشگری با برگزاری تورهای تهرانگردی با دوچرخهموضوع دیگری که در این میان باید به آن توجه شود، افزودن جاذبه به تورهای گردشگری است. نیم نگاهی به تجربه های جهانی نشان می دهد که در بیشتر شهرهایی که قدمت تاریخی معینی دارند، مراکز شهری بیشترین تاثیرگذاری را در جذب گردشگر ان داشته اند. مدیران شهری و متولیان این صنعت حتی برای دیدن تاریخ این شهرها اقدام به برگزاری تورهای گردشگری با دوچرخه، مترو و یا حمل و نقل عمومی می کنند.
امکانی که زمینه انجام آن در قلب طهران وجود دارد، اما به دلیل محدودیت های عرفی و شرعی شاید شهرداری تهران نتواند اقدام به برگزاری این تور و معرفی ان به گردشگران کند. به عنوان مثال زمانی که موضوع گردشگری با دوچرخه مطرح می شود؛ با توجه به اینکه مسیرهای پیاده روی در این محدوده امکان برگزاری این نوع از تورهای گردشگری را فراهم آورده است اما به دلیل عرفی نمی تواند مبلغ این سبک از گردشگری باشد چرا که به دلایل عرفی شهرداری نمی تواند به خانم های که متقاضی شرکت در این نوع تورها هستند دوچرخه کرایه بدهد و اگر گردشگران با دوچرخه های شخصی خود در این تورها شرکت کنند، هجمه های رسانه ای و متهم کردن شهرداری نسبت به برگزار کردن چنین تورهایی مانع دیگری است که گذشتن از سد آن با توجه به نگاه سیاسی ای که به این مجموعه وجود دارد، کار مشکلی است.توسعه گردشگری شهری نیازمند تغییر نگاه های سنتی است تا از کنار این صنعت و میزان اشتغال بالایی که برای مردم ایجاد می کند، شهروندان یک شهر نیز انتفاع مالی خود را ببرند.اما به رغم تمامی این مشکلات گویا امسال دو منطقه تاریخی تهران یعنی مناصق 11 و 12 در نظر دارند تا به صورت مشترک تور گردشگری پاک را برای نخستین بار در تهران راه اندازی کنند.
نحوی برگزاری این تور به این شکل است که شهروندان با استفاده از خطوط مترو خود را به قلب طهران می رسانند و برای بازدید از مسبرهای گردشگری این محدوده بخشی را با حمل و نقل عمومی، بخشی را به صورت پیاده، بخشی را با دوچرخه و ون های برقی طی می کنند. در این صورت مشکل شرعی عدم امکان استفاده بانوان از دوچرخه نیز حل خواهد شد چرا که زنان می توانند با شرکت در این تورها به جای استفاده از دوچرخه در مسیرهایی از ون های برقی استفاده کنند.به گفته مدیر بافت و بناهای تاریخی شهر تهران با راه اندازی این تور مبدا و مقصد آن ایستگاه های مترو خواهد بود. این تور قرار است در مسیذ میدان امام خمینی (ره) تا دانشگاه دافوس یا خانه تیمورتاش برگزار شود.
آنطور که علی محمد سعادتی می گوید، شهروندانی که تمایل به شرکت در این تور را دارند می توانند با تماس با سامانه 137 اقدام به ثبت نام در این تور کنند. نکته جالب این است که با توجه به اینکه خانه تیمور تاش در مالکیت ارتش جمهوری اسلامی ایران قرار دارد، اما با هماهنگی های انجام شده قرار است تا در ایام نوروز امکان بازدید از این بناهی تاریخی برای شهروندان و گردشگران فراهم شود.
به هر حال باید قبول کرد که تورهای دوچرخه در محدوده مرکزی بخش تاریخی تهران از سه راه سرچشمه گرفته تا امامزاده یحیی و محله عودلاجان و بازار تهران یکی از جاذبه های مغفول مانده از سوی متولیان صنعت گردشگری است که باید به آن توجه ویژه شود. 
