فردا در جلسه علنی روز یک شنبه شورای شهر تهران قرار است تا سرنوشت لایحه افزایش بلیت مترو و اتوبوس تعیین شود. این در حالی است که هفته گذشته پیشنهاد افزایش 150 درصدی بلیت مترو از سوی رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران قرائت شد. لایحه ای که مطرح کردن آن شوک بزرگی برای پایتخت نشینان و شهروندان شهرهای اقماری اطراف تهران بود.
به گزارش تیتر شهر: افزایش ناگهانی قیمت ها و یا تعیین عوارض و مالیات های زیاد بدعتی است که در دولت یازدهم گذاشته شد و در دولت دوازدهم به اوج خود رسید. از افزایش 300 درصدی عوارض خروج از کشور گرفته تا افزایش یک شبه قیمت اغلام مصرفی نتیجه رویکرد جدید دولتمردان در مقابل تامین کسری بودجه است.
تامین کسری بودجه دولت از جیب مردم هر چند با اعتراضات مردمی ای در ماه های اخیر روبه رو بود اما گویا دولت سعی دارد تا با این روش هزینه های اداره کشور را در سال 97 تامین کند.اما گویا این روش از سوی مدیران شهری تهران نیز به شدت مورد استقبال قرار گرفته است. به رغم آنکه گران اداره شدن شهر تهران یکی از انتقادهایی بود که مدیران شهری و اعضای شورای شهر درمورد شهردار سابق تهران داشتند و به همین دلیل سعی کردند تا با شعار کاهش بودجه اداره شهر تهران نشان دهند که می توان پایتخت را نیز با بودجه ای به مراتب کمتر از آنچه در یک دهه اخیر مصوب می شده، اداره کرد. غافل از اینکه در زمان تدوین لایحه بودجه شهر تهران، مدیران جدید شهری به این نتیجه رسیدند که اداره شهر تهران با بودجه ای به مراتب کمتر از سال 96 امکان پذیر نیست و تنها توانستند بدوجه سال 97 تهران را تنها با کاهش 500 میلیارد تومان تدوین و در شورای شهر تهران مصوب کنند.
از سوی دیگر معاونت ها و سازمان های تابعه شهرداری تهران موظف شدند تا در تامین هزینه های طرح ها و برنامه های خود دخیل باشند. به همین دلیل معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران که بخش قابل توجهی از بودجه شهرداری برای ایچاد زیرساخت های توسعه حمل و نقل عمومی صرف می شود، با تعیین ظرفیت های بالقوه ای که داشت، سعی کرد تا این پتانسیل ها را به بالفعل تبدیل کند. نخستین قدم معاون حمل و نقل شهردار تهران تغییر شرایط طرح ترافیک شهر تهران با شعار اجرای عدالت اجتماعی بود. با تعیین قیمت های جدید و امکان ورود تمامی خودروها به محدوده طرح ترافیک در صورتی که عوارض این رود را بپردازند؛ توانست بخش از درآمد پایدار خود را در حوزه ترافیک پیش بینی کند.
ساماندهی پارک حاشیه ای که می تواند درامدی معادل 1000 میلیارد تومان را عاید این معاونت و در کل شهرداری تهران کند، فرصت مالی دیگری است که به عنوان یکی از ماموریت های مهم معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران برای سال آینده تعریف شده است.تامین هزینه های نگهداری و توسعه تجهیزات و ناوگان حمل و نقل عمومی یکی دیگر از برنامه های هزینه بر در شهرداری تهران است. اگرچه مطابق با قوانین بالادستی هزینه بلیت مترو و اتوبوس باید به صورت سه سهم مساوری از سوی شهرداری، دولت و شهروندان پرداخت شود و در بخش توسعه ریلی دولت و شهرداری موضف به تامین هزینه ها به صورت دو سهم 50 درصدی است؛ اما با کناره گیری دولت از پرداخت این حقوق قانونی حمل و نقل عمومی و مشکلات مالی شهرداری تهران قرار است تا بخش قابل توجهی از این هزینه ها از سوی شهروندان در قالب افزایش 150 درصدی بلیت مترو تامین شود.به عبارتی شهرداری حتی سعی دارد به غیر از سهم دولت، سهم خود را نیز از جیب شهروندان تهرانی و ساکنان شهرهای اقماری اطراف تهران تامین کند.
حال سوال اینجاست که آیا این افزایش هزینه ها شکل دیگری از گران شدن زندگی در تهران نیست؟ اگر در گذشته تهران از سوی شهرداری تهران گران اداره می شد، اکنون شهرداری سعی دارد هزینه های گران اداره تهران را از جیب مردم بردارد!دلیل این رویکرد نیز این است که برخی از اعضای شورای شهر تهران اعتقاد دارند که زندگی در تهران هزینه های خاص خود را دارد و باید این هزینه ها از سوی پایتخت نشینان تامین شود!حال اگر شهروندی در مقابل پرداخت این هزینه ها از شهرداری تهران و یا دولت ارائه خدمات بالاتری از حمل و نقل عمومی گرفته تا خدمات شهری و سایر حوزه ها را طلب کند، جوابی که از سوی مدیران شهری می شنود، این است که خزانه شهرداری تهران چاه نفت نیست و برای ارائه همین میزان خدمات نیز باید خدا را شکر کرد.در واقع توقع مدیران شهری از اداره شهر تهران در دوره جدید یک توقع یک طرفه است. این نگاه از بالا به پایین هم فرمول ساده ای دارد، افزایش قیمت خدمات شهری با حداقل امکانات!
هر چند رئیس شورای شهر تهران اعتقاد دارد که به جای افزایش قیمت بلیت مترو اتوبوس دولت می تواند از محل صرفه جویی سوخت یارانه ای را برای بخش حمل و نقل عمومی در نظر بگیرد، اما تصویب این افزایش قیمت و یا کاهش و متعادل سازی آن را منوط به تصمیم جمعی اعضای شورای شهر می داند.
محسن هاشمی درباره افزایش 150 درصدی نرخ بلیت مترو برای سال آینده عنوان کرده؛ هنوز مشخص نیست که تمامی این ارقام پیشنهادی مصوب شود چرا که همیشه دستگاههای اجرایی برای اینکه بتوانند بودجههایشان را تأمین کنند درخواستهای بالایی را ارائه میکنند و هر دستگاه برای جبران هزینههایش به شورا پیشنهاد میدهد.همین بخش از صحبت های رئیس شورای شهر تهران کافی است تا مشخص شود هر کدام از سازمان های وابسته به شهرداری تهران موظف به تامین بخش قابل توجهی از هزینه های خود شده اند و در این میان تنها راه حل برای تامین این هزینه ها جیب مردم تشخیص داده شده است!
مهدی هاشمی یکی از دلایل پیشنهاد این افزایش قیمت بلیت مترو را در این مساله می داند که برای تجهیز خطوط به بهره برداری رسیده مترو در حال حاضر شهرداری تهران به 10 تا 12 هزار میلیارد تومان بدجه نیاز دارد.
اگر در سایر شهرهای مطرح دنیا هزینه بلیت مترو بسیار بیشتر از مبلغی است که اکنون در ایران از شهروندان اخذ می شود، اگر به دلیل ارزش پول آنها نباشد، به خاطر سطح بالای خدماتی است که مدیران شهری به شهروندان می دهد. از سوی دیگر با ورود بخش خصوصی به سرمایه گذاری در بخش تامین تجهیزات و ناوگان مورد نیاز مترو بسته به بالا بردن کیفیت این خدمات و احترامی که به مسافران حمل و نقل عمومی گذاشته می شود، هزینه بلیت مترو تعیین می شود و در واقع شهروندان می توانند انتخاب کنند که سطح خدماتی که در سفرهای روزانه خود می خواهند دریافت کنند، در چه سطحی باشد و متعاقب آن نیز هزینه این خدمات را پرداخت می کنند اما آنچه در تهران در حال انجام است، کمترین خدمات با ناوگان فرسوده اما با هزینه بیشتر است.