به رغم آنکه یکی از شعارهای این دوره دولت دوازدهم و متعاقب آن شهرداری تهران توسعه حمل و نقل عمویم به عنوان یکی از پیش نیازهای اجرای قانون هوای پاک در کشور به ویژه تهران است، اما عدم تحقق منابع مالی مورد نیاز این بخش باعث شده تا قطار توسعه ضروری ترین مبنای کاهش الودگی هوا و ترافیک در پایتخت در بن بست بودجه متوقف شود.
به گزارش تیتر شهر: توسعه خطوط باقی مانده مترو از یک سو و از سوی دیگر تکمیل خطوط به بهره برداری رسیده یکی از مهمترین برنامه های معاونت حمل و نقل و ترافیک و شهرداری تهران به شمار می رود. البته باید به این برنامه مهم نوسازی ناوگان اتوبوسرانی شهر تهران و افزایش اتوبوس های فعال در پایتخت را نیز باید اضافه کرد. نوسازی تاکسی های شهر تهران نیز نیازمند تعامل بین دولت و شهرداری تهران است.
با وجود تمام این برنامه ها اما تحقق این اهداف به دلیل کمبود منابع مالی متوقف شده است. به رغم انکه امروز در جریان بررسی جزئیات لایحه بودجه سال اینده شهرداری تهران 180 میلیارد تومان از بودجه شهرداری تهران به بخش حمل و نقل عمومی افزوده شد؛ اما در مقابل دولت در لایحه بودجه سال آینده خود تنها 65 میلیارد تومان برای بخش عمرانی توسعه مترو در نظر گرفته است که این رقم حتی به اندازه تکمیل و به بهره برداری رساندن یک خط مترو نیست.
از قرار معلوم با توجه به بی مهری دولت به توسعه مترو اعضای شورا تصمیم گرفتند تا 180 میلیارد تومان از بودجه هوشمند سازی پایتخت را کم و به بخش حمل و نقل عمومی تزریق کنند تا شاید قطار توسعه مترو برای سال آینده متوقف نشود.این تصمیم اعضای شورادر حالی گرفته شد که به گفته محسن هاشمی اعضای شورای شهر روز گذشته 11 ساعت در جلسه کمیسیون تلفیق حضور داشتند و در مورد تک تک تبصره‌های بودجه بحث کردیم اما حالا برخلاف اظهارات دیروز عمل کرده و به رغم آنکه اعضا در جهت جابه جایی ردیف بودجه صحبت کردند و زحمات 11 ساعته کمیسیون تلفیق را بر هم زدند.هر چند شورای شهر تهران در نظر دارد تا با تزریق بودجه بخش های دیگر مدیریت شهری تهران به بخش حمل و نقل خلاء دولت را در تامین منابع مالی در این حوزه تامین کنند، اما مدیرعامل شرکت مترو تهران در اعتراض به کاهش سهم مترو کلانشهرها در بودجه سال آینده دولت اعلام کرد: تنها برای تکمیل صد در صدی خطوط 6 و 7 متروی تهران به حدود 5 هزار میلیارد تومان نیازمندیم که با این روند تخصیص بودجه برای متروی تهران، امکان تکمیل این خطوط وجود ندارد.
آنطور که علی امام می گویدغ در مجموع نمی توان به منابع مالی و بودجه شهرداری تهران در توسعه خطوط باقی مانده و تکمیل خطوط به بهره برداری رسیده فکر کرد. آن هم در شرایطی که دولت برابر قانون سهم 50 درصدی خود را برای توسعه مترو از 108 میلیارد تومان مصوبه لایحه بودجه در سال جاری به 65 میلیارد تومان در لایحه بودجه سال 97 کاهش داده است. در قانون حمایت از سامانه های ریلی درون شهری که در سال 83 مصوبه شده است، قانونگذار عنوان کرده:« دولت موظف شده تا 50 درصد از هزینه های ساخت و توسعه حمل و نقل ریلی را در کلانشهرها تقبل کند. اما متاسفانه هیچ گاه این قانون در دوره های مختلف و به طور کامل توسط دولت ها به عرصه اجرا در نیامده است.»البته این قانون یکی از موارد اختلاف بین دولت یازدهم و شهردار سابق تهران بود که در نهایت معاون اول رئیس جمهور و متعاقب ان سخنگوی دولت به صراحت عنوان کردند که در این قانون، قانونگذار دولت را موظف کرده نه مکلف در نتیجه مطابق با این تفسیر از قانون دولت به هر اندازه که می تواند سهم خود را به توسعه خطوط مترو می پردازد. طبق مصوبات شورای شهر تهران در قانون بودجه سال جاری شورا بودجه 2 هزار و 300 میلیارد تومانی را برای بخش مترو مصوب کرد این در حالی است که دولت در لایحه بودجه سهم 108 میلیارد تومانی را برای توسعه مترو در نظر گرفته بود.
هر چند مدیرعامل شرکت مترو تهران براین باور است که دولت نیز باید در بودجه سال جاری سهمی معادل سهم بودجه ای که شهرداری برای بخش عمرانی مترو در نظر گرفته باید مصوب می کرد؛ اما دولت بر این باور است که مکلف به این میزان کمک به توسعه عمرانی مترو تهران نیست و به همین دلیل ارقامی که تا کنون مصوب کرده به مراتب پایین تر از بودجه ای است که شهرداری تهران برای توسعه عمرانی مترو در نظر گرفته است.
براوردهای علی امام نشان می دهد که با وجود آمادگی شرکت مترو برای تکمیل خطوط 6 و 7 اما با توجه به اینکه امکان تامین بودجه مورد نیاز نه از سمت دولت (با توجه به میزان بودجه تخصیص یافته به این حوزه) و نه از سمت شهرداری تهران (با توجه به محدودیت های بودجه ای) امکان پذیر ننیست در نتیجه اتمام دو خط 6 و 7 مترو برای سال آینده بعید به نظر می رسد.
هر چند افزایش سه برابری بلیت مترو در شورای شهر تهران یکی از برنامه های مدیریت شهری برای تامین هزینه های نگهداری و بهره برداری از خطوط مترو است که باید مردم بپردازند، اما برخی از نمایندگان مجلس اعتقاد دارند که هزنیه توسعه حمل و نقل عمومی را نباید مرردم بپردازند.
به اعتقاد اصغر سلیمی، عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس؛ برای برطرف کردن مساله ترافیک و آلودگی هوا باید به حمل و نقل عمومی توجه بیشتری شود، با این وضعیت بیکاری و معیشت مردم نباید این هزینه از جیب مردم پرداخت شود.
وی درباره کاهش بودجه مترو از سوی دولت در لایحه بودجه سال 97 بیان کرده: یکی از راهکارهای مواجهه با بحث آلودگی هوا که در تهران و کلان شهرها با آن مواجه هستیم این است که حمل و نقل عمومی که در راس آن مترو قرار دارد را گسترش دهیم. برای برطرف کردن ترافیک و آلودگی هوا باید به حمل و نقل عمومی توجه بیشتری شود و امکانات بهتری را در اختیار مردم قرار دهد. با این وضعیت بیکاری و معیشت و مشکلات اقتصادی مردم نباید این هزینه از جیب مردم پرداخت شود.
به اعتقاد این نماینده مجلس؛ دنیا و کشورهای پیشرفته نیز به سمت توسعه حمل و نقل عمومی پیش می‌روند. در اکثر کشورهای پیشرفته حمل و نقل در حوزه شهری توسط مترو انجام می‌شود و از این طریق توانسته‌اند آلودگی هوا را به نحو مطلوبی کنترل کنند.
