صبح امروز کلنگ پروژه تجمیع 50 پلاک فرسوده در محله محروم تختی در قلب طهران توسط شهردار تهران به زمین زده شد تا شاید با اجرای این طرح و جذب سرمایه گذار خصوصی طلسم احیای بافت فرسوده در محله های محروم جنوب شهر شکسته شود.
به گزارش تیتر شهر: هر چند اجرای این طرح به عنوان یک طرح محرک توسعه در محله های محروم شهر تهران از سوی مدیران شهری معرفی شده است آیا سوال اینجاست که آیا این پروژه که اکنون محمد علی نجفی در حوزه احیای بافت های فرسود در حال اجرای آن است آیا همان تداوم طرح شکست خورده جذب سرمایه گذاران است که در زمان محمد باقر قالیباف نیز در قالب طرح شمس ایرانیان کلنگ آن در محله اتابک به زمین زده شد و بعد از اجرا با مشکلاتی روبه رو شد یا اینکه با توجه به سرمایه گذاری بخش خصوصی در زمین های دولتی و شهرداری باید در انتظار اجرای طرح مسکن اجتماعی باشیم که در دولت یازدهم وزیر راه و شهرسازی به اجرایی شدن آن به جای مسکن مهر تاکید داشت؟
صبح امروز محمد علی نجفی شهردار تهران در جریان مراسم کلنگ زنی این پروژه در محله تختی بار دیگر بهبود وضعیت بافت های فرسوده در شهر تهران را موط به همکاری دولت و مجلس خواند و اعلام کرد که اگر از طریق بودجه عمومی دولت و کمک مجلس یک تصمیم اساسی و جدی درباره نوسازی بافت های فرسوده گرفته نشود نمی توان در تهران کار مهمی انجام داد.
شهردار تهران به خوبی می داند که به رغم وجود اسناد بالادستی اما همچنان احیای بافت فرسوده شهر تهران در حد حرف در میان دولتمردان و نمایندگان مجلس باقی مانده است. به همین دلیل است که نجفی باردیگر در حضور رسانه ها به این مساله تاکید کرد که دولت و مجلس نگذارند احیای بافت های فرسوده شهر تهران در حد حرف باقی بماند.
نکته کلیدی حرف های شهردار تهران در مراسم امروز توجه ویژه به احیای بافت فرسوده در لایحه بودجه سال آینده کشور است. به رغم تعهدات قانونی دولت اما به دلیل مشکلات اقتصادی جایگاه خاصی برای احیای بافت فرسوده در لایحه بودجه در نظر گرفته نشده بود و به همین دلیل شهردار تهران دست به دامن مجلسیان به ویژه اعضای کمیسیون تلفیق مجلس می شود تا این گره کور حداقل برای سال آینده به دست آنها باز شود.
محمد علی نجفی حتی پا فراتر می گذارد و با یک تهدید زیر پوستی به نمایندگان مجلس اخطار می دهد که اگر در لایحه بودجه سال آینده دولت جایگا ویژه ای برای احیای بافت فرسوده در تهران دیده نشود آ نزمان است که بنده به عنوان یک مسئول شهری به مردم گزارش می دهم که نمایندگان مجلس در حوزه بافت فرسوده کار خاصی انجام نداده اند.
شهردار تهران اعتقاد دارد به رغم آنکه در سال های گذشته شهرداری تهران در این حوزه ورود مستقیم و غیر مستقیمی داشته است و بر حسب اتفاق نیز موفق نبوده است اما در مجموع توپ بافت فرسوده شهر تهران در زمین مجلس و دولت قرار دارد.
برآوردهای نجفی نشان می دهد به رغم آنکه در سال های گذشته شهرداری تهران درکنار راه اندازی دفاتر خدمات رسانی، تسهیل گری و ارتباط با مردم در برخی زمان ها شهرداری حتی ساخت و ساز در بافت فرسوده را با فروش اوراق مشارکت بر عهده داشت؛ اما در مجموع در این حوزه موفقیت زیادی نتوانست به دست بیاورد. اما اکنو مدیریت جدید شهر تهران در نظر دارد تا در احیای بافت های فرسوده با اتکا به مردم بخش خصوصی برای سرمایه گذاری و فعالیت های اجرایی اقدام کند.
به رغم آنکه شهردار تهران سعی دارد تا ورود سرمایه گذاران بخصوصی را یکی از دستاوردهای دوره جدید مدیریت شهری معرفی کند، اما واقعیت این است که طرح شمس ایرانیان که با حضور سرمایه گذاران بخش خصوصی در محله های جنوبی شهر تهران به ویژه محله اتابک اجرایی شد؛ بعد از گذشت سال ها هنوز با مشکلات زیادی روبه روست. چرا که عدم بازگشت سرمایه بخش خصوصی در این مشارکت از یک سو و از سوی دیگر عملیاتی نشدن وعده های دولت در ارائه تسهیلات مالی باعث شد تا سرمایه گذاری در این بخش به ویژه در محله ها و مناطق جنوبی شهر تهران با شکست روبه رو شود و تمایل سرمایه گذاران همچنان به ساخت و ساز در مناطق شمالی شهر تهران معطوف باشد.
نجفی بر این باور است که به دلیل بی حساب و کتابی ساخت و ساز در شمال تهران و وجود ساختمان های گران قیمت، دیگر انگیزه چندانی برای سرمایه گذاری در شمال تهران وجود ندارد ؛ در کنار آن سیاست های شهرداری نیز این نیست که مثل سابق به ساختمان های بلند مرتبه در خیابان های تنگ شمال شهر مجوز ساخت دهد. به این ترتیب از آنجا که تقاضا برای خرید مسکن و انگیزه برای سرمایه گذاران در شمال شهر کاهش یافته، به صورت طبیعی سرمایه گذاران به سمت جنوب، شرق ، جنوب غربی و جنوب شرقی شهر سوق پیدا کرده اند.
شهردار تهران حتی برای جذب سرمایه گذاران به مناطق محروم مدعی می شود که برای احیای بافت فرسوده می توان زمین های شهرداری و ارگان های بخش دولتی و عمومی به سرمایه گذاران واگذار کنیم تا بدون اینکه مردم مجبور به تخلیه منازل خود باشند، ساختمان های خود را در کنار بافت های فرسوده بسازند؛ بعد از تمام شدن ساختمان ها به مردم امتیازاتی می دهیم که به ساختمان جدید بروند و بعد محله را تخریب می کنیم؛ به این ترتیب در زمین جدید همان پروسه قبلی را انجام می دهیم و دوره ای ایجاد می شود که می توان مرتبا زمین ها را در بافت فرسوده خالی کرد تا نسبت به نوسازی آنها اقدام شود.
این بخش از سخنان شهردار تهران در مورد تخریب محله هر چند به مذاق برخی از کارشناسان حوزه شهرسازی خوش نیامده است اما نشان می دهد که وی نیم نگاهی به طرح ساخت مسکن اجتماعی دولت نیز دارد. چرا که به صراحت اعلام می کند: این مدل مورد علاقه رئیس جمهور است و در این زمینه نیز قول همه نوع همکاری را دادند اما در کنار بودجه عمومی دولت و کمک مجلس، نقش بانک ها با دادن وام های ساخت و ساز با سود کمتر و همچنین برای اعطای وام به متقاضیان خرید آپارتمان ها بسیار مهم است.
آنطور که شهردار تهران محاسبه کرده، قرار است که پس از حضور سرمایه گذاران، بخشی از آپارتمان ها مالکان قبلی با ضریب یک و نیم برابر واگذار می شود و بخشی از آپارتمان ها نیز برای سرمایه گذار است که بتواند با فروش آن ها، سود منصفانه ای را دریافت کند. برای اینکه در بخش دوم تقاضا ایجاد کنیم و مردم بتوانند این واحد ها را خریداری کنند، قرار شد وام های مسکن با یارانه بیشتر از وضعیت فعلی را پرداخت کنند تا تقاضا برای خرید این آپارتمان ها افزایش پیدا کند و سرمیاه گذار در فاصله زمانی کوتاهی بتواند سرمایه و سود حاصله را دریافت کند.