حقیقتی که پس از مرگ اینانلو روشن شد

آن مرد سیبیلوی تلویزیون که همیشه در کوه و بیان دیده می شد. بله محمدعلی اینانلو برند طبیعت ایران بود کسی که 42 سال از عمر خود را در طبیعت سپری کرد و به گفته خودش چهار میلیون کیلومتر برابر با100 دور کره زمین در بیابان سفر کرده و در این راه 12 ماشین صحرائی اوراق کرده و به گوشه باغش فرستاده بود.

او مجری تلویزیون، بازیگر، صداپیشه، کارشناس ورزشی، روزنامه‌نگار و کارشناس و مستندساز طبیعت بود به عنوان قدیمی‌ترین گزارشگر و مفسر والیبال در ایران و بنیان‌گذار روزنامه‌نگاری محیط زیست شناخته می‌شد.

اینانلو زاده 12 فروردین 1326 در روستای عصمت آّباد بوئین زهرا و از ایل شاهسون بود و پس از ماه ها بیماری در اثر ضایعه مغزی در 12 دی 1394 درگذشت و در زادگاهش به خاک سپرده شد.

 اینانلو با تفنگ بزرگ شده بود و شکارچی قهاری بود اما پس از روی آوردن به برنامه سازی محیط زیستی اسلحه خود را کنار گذاشت و دوربین دست گرفت و به مستندسازی طبیعت پرداخت.

او در سال 86 در گفتگو با اعتماد گفته بود: "بیش از ده سال است که دیگر شکار بزرگ نکرده‌ام و شکار پرنده را هم سه سالی می‌شود ‌کنار گذاشته‌ام؛ من از شکار اشباع شده‌ام و در همین حال اتفاقاتی هم افتاد که نگاهم را به شکار عوض کرد‌."

شاید منظورش همان صحنه راه رفتن قوچ های وحشی بود که از لابه لای علف های رقصان در باد آنها را دید و همان لحظه تصمیم گرفت شکار را کنار بگذارد. این روایت را در برنامه ای تلویزیونی گفته بود و نگارنده آن را به خوبی به خاطر دارد.

 اغلب افرادی که حالا "طبیعت دوست" شده اند  برنامه باطبیعت را به خوبی به یاد دارند برنامه ای که به همراه اسماعیل میرفخرائی در دهه شصت روی آنتن شبکه یک می رفت و به معرفی طبیعت ایران می پرداخت. آن مرحوم این سال های آخر هم با تأسیس یک موسسه آموزشی به انتقال تحربیات خود به نسل جدید همت گماشته بود و راهنمایان طبیعتگردی را آموزش می داد کاری که بعد از بنیان گذاری آن توسط اینانلو، در همه استانها هم موسسات مشابهی شکل گرفت و نقش مهمی در افزایش فرهنگ طبیعت دوستی داشته اند.

دی ماه 1392 محیط بانان منطقه ممنوع تپال شاهرود، سه شکارچی را به همراه لاشه یک قوچ وحشی دستگیر کردند و از قضا یکی از شکارچیان برادر مرحوم اینانلو به نام شکرالله بود اما چند روز بعد خبری در فضای مجازی پیچید مبنی بر اینکه محمد علی اینانلو نیز در آن شکارغیرمجاز حضور داشته و بعد از دستگیری توسط محیط بانان با رایزنی ها صورت گرفته برای انکه اعتماد عمومی جریحه دار نشود نام محمدعلی را خط زده اند و آن تخلف را به نام شکرالله نوشتند.

این خبر اولین بار توسط یک انجمن مردم نهاد غیردولتی به نام جمعیت دیده بان طبیعت شاهرود بر روی وبلاگ انجمن منتشر شد آن زمان ولیان مدیر انجمن در این‌باره  به رسانه ها گفته بود: «خود من روز حادثه در محل نبودم اما کسانی که به آنها اعتماد کامل دارم و هیچ غرضی با کسی ندارند قسم می‌خورند که شخص آقای محمدعلی اینانلو به همراه سه لاشه شکار در آن روز دستگیر شدند، اما او بلافاصله با مسوولان محیط‌زیست شهرستان و استان تماس گرفت و تاکید کرد که من چهره شناخته‌شده محیط‌زیستی هستم و انتشار این خبر به ضرر طبیعت و محیط‌زیست است، در نهایت توجیهات او موثر واقع شد و در خبری که انتشار داده شد به این شکل بود که مسوولیت شکار برعهده آقای شکرالله اینانلو برادر محمدعلی اینانلو گذاشته شود. « چیزی که محمدعلی اینانلو بارها آن را تکذیب کرد و گفت: "من فکر می‌کنم آنها برای این کار تحریک شده‌اند، اما لازم است بگویم که دقیقا در همان روزی که در این خبر ادعا شده من شکار کرده‌ام در تهران به‌دلیل آنفلوآنزای شدید بستری و تحت‌نظر پزشک بودم و مدارکش وجود دارد. من این موضوع را به لحاظ حقوقی پیگیری می‌کنم، به وکیلم هم سپرده‌ام که ماجرا را از طریق دادستان شاهرود پیگیری کند. من از شکار لذت نمی‌برم و سال‌هاست تفنگم را واگذار کرده‌ام."

 سیدمهدی خاتمی رییس وقت اداره محیط‌زیست شاهرود نیز در این‌باره گفته بود: "سه‌نفر در این رابطه دستگیر شده‌اند که هیچ‌یک از آنها آقای محمدعلی اینانلو نبوده بلکه یکی از افراد دستگیرشده برادر وی شکرالله اینانلو است. همچنین اینکه گفته شده به‌جای یک لاشه سه لاشه بود هم خبر دروغی است و تکذیب می‌شود. این حرف که گفته می‌شود محیط‌زیست می‌خواهد روی ماجرا سرپوش بگذارد اتهام است، اگر ما می‌خواستیم ماجرا را نادیده بگیریم چرا از اساس اسم اینانلو را ذکر کردیم، می‌توانستیم از ابتدا هیچ اشاره‌ای به اسم آنها نکنیم و پرونده را به نام دونفر دیگری که در این ماجرا حضور داشتند ببندیم، اما برای ما اولویت برخورد با متخلفان است، متخلف هم هر کسی باشد فرقی نمی‌کند حتی اگر رییس سازمان محیط‌زیست کشور باشد."

این شایعه ها و تکذبیه ها ماهها ادامه داشت و از سوی فعالان و دوستداران محیط زیست انتقادات و اعتراضات تندی علیه محمدعلی اینانلو را سبب شد آنها علت پافشاری و اصرار برای پیگیری این موضوع را اینگونه بیان می داشتند که این ماجرا از سوی کسی رخ داده که خود را به‌عنوان دوست و حامی طبیعت معرفی می‌کند و این اتفاق بزرگ‌ترین ضربه و آسیب برای محیط‌زیست و طبیعت است.

حالا پس از دوسال از درگذشت محمدعلی اینانلو جمعیت دیده بان طبیعت شاهرود طی بیانیه ای ضمن پوزش و طلب حلالیت از او و بازماندگان اعلام کرد با بررسی بیشتر به این نتیجه رسیده اند که منبع خبر مشارکت مرحوم اینانلو در شکار غیرمجاز صداقت نداشته لذا خبر کذب می باشد.

این اقدام قابل تحسین گرچه کمی دیر به وقوع پیوسته اما ارزش والایی دارد و به ما می آموزد بدون داشتن منبع موثق مسئله ای را عنوان نکنیم و حتی بعد از فاش شدن حقیقت در جبران آن بکوشیم.