مشکلات مالی، چالش جدی آینده مدیران شهری تهران

به گزارش تیترشهر: 29 اردیبهشت امسال مردم تهران، حضور و مشارکتی بی‌سابقه در انتخابات شورای شهر داشتند و با آرایی معنادار، امید به آینده زندگی در پایتخت را برگزیدند اما در روزهای گذشته و از سوی بعضی منتخبان و گزینه‌های احتمالی شهرداری، از «ویرانه‌ای که شهردار آینده» تحویل خواهد گرفت، سخن به میان آمده است. «احمد مسجدجامعی» عضو شورای چهارم شهر تهران و منتخب مردم برای شورای پنجم یکی از کسانی است که در روزهای گذشته در این ‌باره صحبت کرده است؛ او در صفحه شخصی‌اش در توییتر «نخستین چالش شهردار جدید تهران» را «پرداخت حقوق» دانست و در توضیح این موضوع نوشت: «می‌پرسند مگر می‌شود اولین چالش شهردار جدید تهران پرداخت حقوق باشد؟ بله! با استخدام‌های نجومی که در شهرداری آغاز شده این اتفاق خواهد افتاد.» شهردار ١٢ ساله تهران چه میراثی را برای مدیر آن به جای گذاشته است؟ عدد بدهی‌های کنونی شهرداری چقدر است و شهردار آینده چگونه می‌تواند این وضع را مدیریت کند؟ «محمدمهدی تندگویان» و «محمد حقانی» دو نفر از اعضای شورای چهارم و منتقد شهردار تهران در گفت‌و‌گو با «شهروند» از نامشخص بودن بدهی‌های شهرداری و ارقام تقریبی این بدهی سخن گفتند. «زهرا صدراعظم نوری» هم که توانسته اعتماد مردم را برای ورود به شورای پنجم جلب کند از معیارهای این شورا برای انتخاب شهردار آینده می‌گوید.
حداقل ۴۰‌ هزارمیلیارد تومان پروژه‌ نیمه‌کاره
درباره حجم بدهی‌های کنونی شهرداری تهران، «محمدمهدی تندگویان» عضو کمیسیون معماری و شهرسازی شورای کنونی می‌گوید که با وجود تلاش اعضای فراکسیون اصلاح‌طلبان، هنوز عدد دقیقی از سوی شهرداری اعلام نشده است: «بحث بدهی را ما چندین بار مطرح کردیم و شهرداری هر هفته عدد جدیدی را مطرح می‌کند. این‌که شهرداری از کجا این همه پول را تأمین می‌کند، جای سوال دارد. تا همین یک ماه پیش خودشان رسما اعلام کردند تقریبا ۲۴‌ هزار میلیارد تومان به اشخاص و بانک‌ها بدهکار هستند. علاوه‌بر این حدود ۴۰‌ هزار میلیارد تومان پروژه‌های نیمه‌کاره در شهرداری وجود دارد. اینها همه شرایط سخت شهردار آینده تهران را نشان می‌دهد.»  سخنگوی فراکسیون اصلاح‌طلبان شورای شهر معتقد است که پیش از تغییر شهردار کنونی، ابتدا باید مشخص شود که آقای قالیباف، شهرداری را با چه وضعیتی تحویل می‌دهد: «شهردار باید تغییر کند و در این شکی نیست ولی نباید برای این کار عجله شود بلکه باید با حسابرسی دقیق مشخص شود که چه چیزی تحویل گرفته می‌شود. به نظر من مطالبات و برنامه‌ها فعلا مهمتر از انتخاب و تعویض شهردار است. از عمر شورای فعلی دو ماه باقی‌مانده است و فکر می‌کنم در این فرصت دو سه ماهه تغییر اعضای شورا بهتر است تمرکز روی به‌روزرسانی حساب‌های شهرداری باشد.» تندگویان ادامه می‌دهد: «شورای جدید باید دنبال مطالبه حسابرسی دقیق باشد؛ این‌که چه چیزی را از آقای قالیباف تحویل می‌گیرند. به هر حال ما در شورای فعلی با وجود همه تذکرات به دلیل مدل مدیریت شورا و اقلیت بودن منتقدان، نتوانستیم به جواب برسیم. پیشنهاد من این است که فعلا به سمت شفاف‌سازی و بعد سمت تغییر مدیریت بروند.» اما با تمام مشکلاتی که از آنها نام برده می‌شود، شهردار آینده تهران تا چه اندازه توان تغییر شرایط دارد؟ تندگویان در پاسخ به این سوال با اشاره به این‌که اعضای منتخب باید به جای پرداختن به مشکلات، به سمت برنامه‌ریزی بروند، می‌گوید: «موضوع استخدام‌ها را هم شنیدم و نمی‌دانم چقدر صحت دارد که به نظر می‌آید تبدیل وضع بوده است. همه این مشکلات قابل مدیریت است. معضلات را همه می‌دانیم ولی باید به سمت برنامه‌ریزی برویم. در شهرداری امکان ایجاد درآمد پایدار وجود دارد؛ مثلا موضوع زباله که من به آنها پرداخته‌ام، موضوع فروشگاه شهروند و... به نظر من باید به سمت برنامه‌ریزی برویم و با تغییر نگرش در درآمدهای شهرداری می‌توانیم درآمدهای خوبی داشته باشیم. مدیریت جدید ممکن است چند ماهی دچار چالش حقوق‌ها شود ولی با ساماندهی می‌شود تغییری اساسی در شیوه‌ درآمد‌زایی شهرداری به وجود آورد.» احمد حکیمی پور، عضو دیگر شورای شهر تهران هم در گفتگو  با «شهروند» می گوید که رقم بدهکاری شهرداری تهران به اشخاص و بانکها ٢٤ هزار میلیاردتومان و رقم هزینه پروژه های نیمه کاره شهرداری ٠٤ هزار میلیاردتومان است.
قرض ۴۵۰میلیارد تومانی شهرداری
ازبانک شهر برای پرداخت حقوق یک‌ماه کارکنان
«محمد حقانی» رئیس کمیته محیط‌زیست شورای شهر هم در گفت‌و‌گو با «شهروند‌» از نامشخص‌بودن بدهی‌های شهرداری سخن می‌گوید و معتقد است که بحران‌های زیادی در انتظار مدیریت آینده شهرتهران است: «بحران‌های زیادی در انتظار مدیریت آینده شهرداری و شورای پنجم است و این غیرقابل انکار است. فروردین امسال، شهرداری حقوق ماهیانه پرسنل را که حدود ۴۵۰‌میلیارد تومان است، از بانک شهر قرض گرفته و این جدا از بدهی شهرداری به شرکت‌های پیمانکاری است. پروژه‌های معوقه هم هست که حدود حداقل ۴۰‌میلیارد بدهی است. ما تلاش کردیم که بدهی دقیق شهرداری را بدانیم ولی مدیریت شهرداری چنین چیزی را اعلام نکرده است ولی من ازمنابع داخلی شهرداری و کانال‌های دیگر، شنیده‌ام که شهرداری سالانه یک‌هزار‌میلیارد تومان سود بدهی و وام‌های معوقه را می‌پردازد؛ شهرداری هیچ اطلاعاتی به ما نمی‌دهد ولی ما از زیرمجموعه شهرداری به این اعداد رسیده‌ایم.»  حقانی که سابقه‌ معاونت شهرداری تهران را درکارنامه خود دارد، درباره ویژه‌گی‌های شهردار آینده تهران هم می‌گوید: «به نظرم هرکسی می‌خواهد شهردار شود، باید برنامه مشخصی به شورا بدهد. علاوه ‌براین، حسن شهرت، پاکدستی و مبارزه جدی با فساد و قایل به شفافیت در اداره شهر هم باید ویژگی‌‌های شهردار آینده باشند. شهردار آینده باید به مردم و شورا به‌طور مرتب گزارش‌ دهد. او باید شناخت عمیقی از مسائل شهری و حوزه‌های پنهان شهرداری داشته باشد. درشهرداری این‌قدر سازمان‌های متفاوتی ایجاد شده که شفاف‌سازی درباره عملکرد آنها وجود ندارد و شهردار آینده باید دراین حوزه‌ها شفافیت‌سازی کند.  تهران پایتخت ایران است و قرار است بهترین شهر منطقه غرب آسیا باشد و شهردار باید قدرت مدیریت چنین فضایی را داشته باشد. قطعا بدون برنامه چنین کاری امکان‌پذیر نیست.» حقانی درباره منابع شهرداری و پتانسیل این منابع برای ارتقای کیفیت زندگی درشهر تهران و همچنین توانایی لیست امید برای رسیدن به چنین وضعیتی هم می‌گوید: «نام لیست، لیست امید است و تزریق ناامیدی قطعا درست نیست. مردم امیدوارند که شهر از این بحران‌های پیچ‌درپیچ رها شود و کیفیت زندگی دراین شهر بهبود یابد. با وجود ناملایماتی که با تهران شده و دچار بحران‌های زیست‌محیطی متعددی شده است، همچنان قابل احیا و بهبود سبک زندگی است و لیست امید وظیفه دارد که این امید را تحقق ببخشد.»
صدراعظم نوری: شهردار جدید نباید نگاه از بالا به پایین نسبت به مردم داشته باشد
«زهرا صدراعظم نوری» نخستین شهردار زن درجمهوری اسلامی ایران است که توانسته اعتماد مردم برای ورود به شورای اسلامی شهر تهران را جلب کند. او درباره اولویت‌های شورای پنجم به «شهروند»‌ می‌گوید: «به نظرم قبل از هرگونه اظهارنظری باید ابتدا شناختی از وضع موجود شهرداری داشته باشیم و برای این شناخت هم باید اطلاعات کافی داشته باشم، چون روال به‌گونه‌ای نبوده که شفاف‌سازی شده باشد. پس نخستین اقدام دستیابی به اطلاعات و شرایط موجود است. شهرداری منابع پایدار و ثابت کمی دارد و به واسطه کمبود همین منابع پایدار، مشکلاتی به‌ وجود می‌آید و به سمت فروش تراکم پیش می‌رود که باید به آن پرداخت شود. درطول این ۱۲‌سال تعهداتی صورت گرفته که بدهی‌هایی برای شهر باقی مانده که مقدار این بدهی‌ها باید شفاف شود.» صدراعظم نوری معتقد است که عجله برای تغییر مدیریت شهری ضرورت ندارد و ابتدا باید وضع کنونی شورا و شهرداری شفاف شود: «قانون ما را محدود نمی‌کند که به محض تشکیل شورا، شهردار تعیین شود. باید فرصت کافی داشته باشیم که بدانیم شهرداری درچه وضعیتی قرار دارد. به نظر من الان ورود گزینه‌های آینده شهرداری ضروری نیست. هرچند که باید برنامه‌ها مشخص شود. ما باید اقدامات شورای شهر در ‌سال‌جاری را هم بررسی کنیم و متناسب با این شرایط به سمت شروع کار جدید برویم؛ یعنی باید درباره قوانین کنونی شورا و میراث آن هم کار جدی و شفاف انجام شود.» او ویژ‌گی‌های ضروری شهردار آینده را «پاکدستی و مشارکت مردم درتصمیم‌گیری» می‌داند:   «مردم در این انتخابات خواسته‌‌های خود را نشان دادند که در واقع تغییر وضع موجود بود و براین مبنا افرادی باید کاندیدا شوند که شرایط لازم برای این تغییر را داشته باشند. رأی مردم حاوی پیام مهمی بود؛ وقتی مردم یکپارچه به صددرصد لیست امید رأی دادند، یعنی دنبال تغییر مدیریت و تغییر رویه غیرشفاف هستند. شورای جدید تمام تلاش خود را می‌کند که اعتماد مردم را که سرمایه اجتماعی است، تقویت کند. طبیعی است که ما باید در آینده به دنبال کاندیداهایی باشیم که پاکدست و سالم هستند. از تجربه و توانمندی کامل برخوردار هستند و نگاه از بالا به پایین نسبت به مردم ندارند بلکه مردم را درتصمیم‌گیری، اجرا و نظارت مشارکت دهند.» اگرچه به نظر می‌آید تغییر درمدیریت شهری تهران درماه‌های آینده قطعی است اما اعضای کنونی شورای شهر و همچنین کارشناس شهری معتقدند که باید پیش از این تغییر، میزان بدهی‌ها و وضع حساب‌های مالی شهرداری مشخص شود؛ موضوعی که اعضای منتقد شهردار تهران درشورای شهر با پایان‌یافتن انتخابات ریاست‌جمهوری تلاش می‌کنند، به دور از شائبه‌های سیاسی به آن بپردازند. دراین‌باره هفته گذشته «رحمت‌الله حافظی»، رئیس کمیسیون سلامت و محیط‌زیست از رئیس شورا خواسته که «حداقل با پایان‌یافتن انتخابات، تذکر به شهردار تهران درمورد شفاف‌سازی مالی صندوق ذخیره کارکنان شهرداری را ارسال کند.»
منبع: شهروند